Ornodunen populazioak % 69 murriztu dira 1970etik, WWFren arabera
Ornodunen populazioak % 69 murriztu dira 1970etik, WWF gobernuz kanpoko erakundeak Planeta Bizia txostenean kalkulatu duenez. Horrek egiaztatzen du, WWFren iritziz, biodibertsitatea egoera larrian dagoela.
Txostenak (bi urtero egiten dute) deialdia egiten die gobernuei, enpresei eta gizarteari, naturaren aldeko mundu mailako hitzarmen batekin konpromisoa har dezaten, Parisko Hitzarmenean gertatu zenez.
Lanak datu kezkagarriak erakusten ditu, arrainen, anfibioen, narrastien, hegaztien eta ugaztunen populazioen gainean; adibidez, ornodunen populazioei dagokienez, Latinoamerikako eta Karibeko batez besteko murrizketa % 94koa dela. Ur gezako espezieek, mundu mailan, % 83ko beherakada izan dute.
Txostenean 1970etik 2018ra arteko datuak daude jasota, planeta osoko 5.230 ornodun espezietako ia 32.000 populazioren gainekoak. Egoerari buelta eman eta 2030erako egoera positiboan dagoen natura lortzea helburu, ekintza transformatzaileei heltzea eskatu dute.
Txostenak ohartarazten du egun "planeta mailako larrialdia" dagoela, "krisi bikoitza dagoela: klima krisia, eta biodibertsitate galera eta naturen degradazioa. Txanpon bereko bi aldeak dira". Ondorioak nabariak dira; izan ere, milioika herritarrek lekualdatu behar izan dute, eta gero eta sarriagoak diren muturreko fenomeno meteorologikoek milaka heriotza utzi dituzte. Elikadura ziurgabetasuna, lurrak agortuta egotea, ur gezik ez izatea edo gaitz jakin batzuk hedatzea ere beste ondorioetako batzuk dira.
Larrialdi honetako eragin negatiboak pertsona guztien kalterako dira, baina, bereziki, gizatalde zaurgarrienek pairatzen dituzte.
Murrizketa zergatik gertatu den azaltzeko, txostenak arrazoi hauek zehaztu ditu: habitat degradazioa eta galera, espezie batzuen gehiegizko ustiapena, espezie inbaditzaileak, kutsadura, klima aldaketa eta gaixotasunak.
Albiste gehiago gizartea
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.
Euskadin ematen diren 10 gorroto-delitutik sei arrazistak edo xenofoboak dira
2024ko Gorroto Istiluen azken Txostenak egiaztatzen du kasuen kopuruak behera egin duela oro har, baina baieztatzen du arrazakeriak eta xenofobiak eragindako erasoak oraindik ere argi eta garbi nagusitzen direla gorrotoaren mapan Euskadin.
Andre Maria Zuriaren jaiek badute kartela
2025eko Andre Maria Zuriaren Jaiak Arabako hiriburuan ospatuko dira, abuztuaren 4tik 9ra.