Zimitz marroi kirasduna Gipuzkoan ugaritzen ari dela ohartarazi dute, ziztatzen ez duen espezie inbaditzailea
Parkea Bizirik Kulunbera talde ekologistak ohartarazi du Gipuzkoan ugaritzen ari dela zimitz marroi kirasdun edo zimitz marroi marmolduna; Korea, Txina eta Japoniatik datorren intsektu inbaditzailea, animaliei eta pertsonei ziztadarik egiten ez diena, eta usain gogaikarria atera dezakeena mehatxatuta sentitzen bada.
Plataformak igorritako ohar batean zehaztu duenez, eraikinen arrailetan, etxeen eta autoen barruan edo hiriko zuhaitzen izerdia xurgatzen aurki daiteke, besteak beste.
Gainera, Txilen, Argentinan eta Estatu Batuetan "izurritea aitortu dute uztei egindako kalteagatik", eta "herrialde horietako batek ere ez du hori desagerraraztea lortu". "Italiako eskualde batzuetan, zimitz horrek udareen laborantzaren % 50 kaltetu eta deuseztatu du, eta zuzenean eragin dio produktuaren garestitasunari", ohartarazi dute iturri berberek.
Zimitza intsektu ziztatzaile-xurgatzailea da eta, kasu honetan, zuhaitz, landare apaingarri, fruta eta barazki espezie askoren hostoez elikatzen da. Europan, Suitzan 2007an, Gironan 2016an eta Gipuzkoan 2018an aurkitu izan dute.
Intsektu laua da, 1,2-1,7 zentimetro luze eta 0,7-1,0 zentimetro zabalekoa. Antenetan banda argiak eta ilunak txandakatzeagatik antzematen da. Sabelaldetik irteten den alde laua laukizuzen formako orban argiek markatzen dute, orban beltzekin tartekatuta.
Molestatzen badute edo mehatxatuta sentitzen bada, usain gogaikarri eta iraunkorra atera dezake, beste izaki bizidun batzuk, gizakiak barne, desatsegin eta urruntzen dituena. Zimitz marroi marmoldunak ez die ez pertsonei ez animaliei zizt egiten.
Parkea Bizirik-ek adierazi duenez, intsektu honi arropa hezea gustatzen zaio eta, beraz, aztertu egin behar da arropa hori desesekitzean. Zimitza bere gordelekuetatik aterarazteko, iltze espezieko olio esentzial koilarakada baten nahasketaren emaitza ihinztatu daiteke ur-katilu batean.
Taldeak adierazi duenez, Donostiako Begiristain Doktorearen Pasealekuan (ospitaleetarako igoera), semaforo baten alboan hain zuzen, banana faltsu bat dago (Arce pseudoplatanus), zimitz inbaditzaile horrek erasotua.
Albiste gehiago gizartea
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.