Zimitz marroi kirasduna Gipuzkoan ugaritzen ari dela ohartarazi dute, ziztatzen ez duen espezie inbaditzailea
Parkea Bizirik Kulunbera talde ekologistak ohartarazi du Gipuzkoan ugaritzen ari dela zimitz marroi kirasdun edo zimitz marroi marmolduna; Korea, Txina eta Japoniatik datorren intsektu inbaditzailea, animaliei eta pertsonei ziztadarik egiten ez diena, eta usain gogaikarria atera dezakeena mehatxatuta sentitzen bada.
Plataformak igorritako ohar batean zehaztu duenez, eraikinen arrailetan, etxeen eta autoen barruan edo hiriko zuhaitzen izerdia xurgatzen aurki daiteke, besteak beste.
Gainera, Txilen, Argentinan eta Estatu Batuetan "izurritea aitortu dute uztei egindako kalteagatik", eta "herrialde horietako batek ere ez du hori desagerraraztea lortu". "Italiako eskualde batzuetan, zimitz horrek udareen laborantzaren % 50 kaltetu eta deuseztatu du, eta zuzenean eragin dio produktuaren garestitasunari", ohartarazi dute iturri berberek.
Zimitza intsektu ziztatzaile-xurgatzailea da eta, kasu honetan, zuhaitz, landare apaingarri, fruta eta barazki espezie askoren hostoez elikatzen da. Europan, Suitzan 2007an, Gironan 2016an eta Gipuzkoan 2018an aurkitu izan dute.
Intsektu laua da, 1,2-1,7 zentimetro luze eta 0,7-1,0 zentimetro zabalekoa. Antenetan banda argiak eta ilunak txandakatzeagatik antzematen da. Sabelaldetik irteten den alde laua laukizuzen formako orban argiek markatzen dute, orban beltzekin tartekatuta.
Molestatzen badute edo mehatxatuta sentitzen bada, usain gogaikarri eta iraunkorra atera dezake, beste izaki bizidun batzuk, gizakiak barne, desatsegin eta urruntzen dituena. Zimitz marroi marmoldunak ez die ez pertsonei ez animaliei zizt egiten.
Parkea Bizirik-ek adierazi duenez, intsektu honi arropa hezea gustatzen zaio eta, beraz, aztertu egin behar da arropa hori desesekitzean. Zimitza bere gordelekuetatik aterarazteko, iltze espezieko olio esentzial koilarakada baten nahasketaren emaitza ihinztatu daiteke ur-katilu batean.
Taldeak adierazi duenez, Donostiako Begiristain Doktorearen Pasealekuan (ospitaleetarako igoera), semaforo baten alboan hain zuzen, banana faltsu bat dago (Arce pseudoplatanus), zimitz inbaditzaile horrek erasotua.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.