Europako 'Homo sapiens' zaharrenaren aztarnak Gironan daude
Gure espezieak (Homo sapiens) Europan utzi dituen aztarnarik zaharrenak Banyolesen (Girona) daude, nazioarteko ikerketa talde batek egindako ikerketa baten arabera. Ikerketa horretan Juan Luis Arsuaga Burgosko Giza Eboluzioaren Museoko zuzendari zientifikoa dago.
Zehazki, AEBko eta Espainiako ikertzaileek Kataluniako harrobi batean 1887an aurkitutako giza masailezurra aztertu dute berriro.
Oraingoan, fosilari falta zaizkion zatiak berreraiki dituzte, ordenagailu bidezko tomografia batean lortutako irudien bitartez, eta, morfometria geometrikoaren bidez alderatu ondoren, ondorioztatu dute ez dagokiola Homo neanderthalensis bati, orain arte uste zen bezala, anatomikoki modernoa den gizaki bati baizik.
"Ez da neandertala. Bere morfologia ia osoan gizaki modernoa da. Hala ere, ez da kokotsik ikusten, eta, beraz, ezin da baztertu arbaso neandertalen bat izatea", Arsuagak azaldu duenez.
Masailezurrak 45.000 eta 65.000 urte artean ditu, eta, beraz, kontinenteko sapiens zaharrena izango litzateke. "Orain arteko Homo sapiens-en Europako fosil zaharrena, Pestera cu Oase 1 zen, Errumanian, baina guk baieztatzen dugu Banyoles zaharragoa dela", esan Arsuagak.
Orain, azterlan honen ondorioak "antzinako DNA edo proteomika analisien bidez" egiaztatu beharko dira.
Albiste gehiago gizartea
Pertsona bat hil da Zuian izandako trafiko istripuan
Auto bat errepidetik atera eta irauli egin da N-622an. Gidaria ibilgailuaren barruan harrapatuta geratu da, eta bertan hil da.
Gizon bat atxilotu dute Portugaleteko taberna batean beste bati aizkoraz erasotzeagatik
Atzo 20:00etan gertatu zen erasoa. Biktimak zauriak ditu eskuetan eta bizkarrean.
Albiste izango dira: Saretzen txostena, PSNren krisia eta Errefuxiatuen Mundu Eguna
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Atzerritarrei buruzko Legearen Erregelamenduaren azken erreformak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.