EAEn 12.497 emakume ari dira I+G arloan lanean, horretan diharduten guztien % 37,2
Zientziaren arloan diharduten emakumeen kopurua gorantz doan arren, diziplina gehienetan gutxiengoa izaten jarraitzen dute. Medikuntza Zientziena da salbuespena, hartan gehiengo baitira emakumeak.
Bihar, otsailak 11, Emakume eta Neska Zientzialarien Nazioarteko Eguna ospatuko dela eta, Eustat - Euskal Estatistika Erakundeak hainbat datu plazaratu ditu ostiral honetan, zientzietan, bai lan-arloan, bai bigarren mailako irakaskuntzan eta unibertsitate-irakaskuntzan ere, emakumeek duten parte-hartzeari zifrak jarriz.
Eustatek landutako datuen arabera (2021eko ikasturteko datuak), EAEn guztira 33.591 pertsona aritzen dira I+Daren arloan eta, haietatik, 12.497 emakumeak dira, % 37,2, beraz. Hala ere, nabarmentzekoa da azken urteetan gora egin duela emakumeen presentziak sektore horretan, 2003an %31,3 baitziren.
Emakume horietatik gehienak zehazki 8.120, ikertzaileak dira (14.074 gizonak); emakume teknikariak 3.071 dira (gizonak 5.624) eta I+G arloan laguntzaile aritzen diren emakumeak 1.305 dira (1.390 gizonak).
Ildo horretan, eta I+Garen barruan, bioteknologiaren sektorea nabarmentzen da, arlo horretan diharduten pertsona guztien % 59,7 baitira emakumeak.
Zientzia-diziplinak kontuan hartuta, Ingeniaritza da jende gehien baina emakume gutxien aritzen den esparrua, % 28a baino ez. Zientzia-zehatzetan % 46 dira emakumeak eta % 47 Nekazaritza zientzietan.
Aldiz, emakumeak gizonak baino gehiago dira kopuruan Gizarte Zientzietan (% 52) eta nabarmen gehiago Medikuntza Zientzietan, hartan 10etik 6 baitira emakumeak.
Emakumeen ikasketak
Unibertsitatean, % 54 emakumeak dira (37.900, zehazki) eta gehienek, (19.867) Gizarte eta Lege Zientzietako ikasketak egiten dituzte; horietan % 59 dira emakumeak.
Halaber, emakumeen presentzia nabarmena da Osasun Zientzietako fakultateetan, matrikulatutako ikasleen % 77 baitira emakumeak (7140, zehazki).
Ingeniaritza da, ikasle gehien dituen bigarren adarra izanik (16.298 ikasle), emakumeek gutxien aukeratzen duten adarra (4.632, guztizkoaren %28).
Arte eta humanitatean emakumeak dira 10etik 6, eta zientzietan nahiko parekatuta daude matrikulazioak, (2.245 emakume eta 2.172 gizon).
Lanbide Heziketan, emakumeak % 35 dira, eta, unibertsitatean bezala, gehienek Osasunaren adarra aukeratu dute (% 75,6k). Ikasle kopuru handia biltzen duen beste adar bat Kimika da. Kasu horretan, emakumeak % 58,7 dira. Ikasle gehien biltzen dituzten arloen artean, alderik handienak Elektrizitatean eta Elektronikan agertzen dira. Izan ere, emakumeak % 6,1 baino ez dira.
Batxilergoari dagokionez, Zientzien batxilergoan mutilen eta nesken proportzioa oso antzekoa da (neskak % 48,8 dira). Giza eta Gizarte Zientzietako batxilergoen kasuan, aldea handiagoa da, eta feminizatuago daude. Zehazki, Gizarte Zientzietan, emakumeak % 57,7 dira, eta gizonak, berriz, % 42,3. Era berean, Giza Zientzietan emakumeak eta gizonak % 57,7 eta % 42,3 dira, hurrenez hurren.
Albiste gehiago gizartea
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioak Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.