Euskara modernoaren hiztegirik "zehatzena" aurkeztu dute, egungo erabileraren "ispilua"

70.751 sarrera, 251.153 adiera, 529.227 adibide eta 663.172 hitz multzo biltzen ditu. Paperean argitaratuko balitz, 16.000 orrialde edota 30 bat liburuki inguru izango omen lituzke. Egungo Euskararen Hiztegia (EEH) du izena, eta EHUren Euskara Institutuaren azken urteotako proiektu nagusia da. 15 urte behar izan dituzte lana ontzeko. Neurri aldetik "aparta" eta edukiari dagokionez "XXI. mendeko euskara-euskara hiztegirik zehatzena". Hala definitu dute egileek labetik atera berri den egitasmoa.
Goizean aurkeztu dute hiztegia, EHUren Bizkaia Aretoan, Bilbon. Bertan izan dira, proiektuan parte hartu duten hainbat aditu, eta baita, bultzatzaileak ere, tartean, Eva Ferreira EHUko errektorea. Horren hitzetan, gaur aurkeztu duten lana "erreferente" izango da, bereziki, "duen dimentsio intelektualarengatik". "Euskara Institutuak bere historian egin duen proiekturik zabalena, handiena eta sakonena da", gehitu du.
2000-2006 bitartean publikatutako 25 milioi testuz eta hitzez osatutako corpusa —Ereduzko Prosa Gaur— du oinarri hiztegi berriak, hori ere Euskara Institutuak garatutakoa. Corpus horretako hitz guztiak jasotzen ditu, "eta horrek eman dio duen tamaina", erantsi du Ferreirak.
EHUren webgunean dago eskuragarri hiztegia nahi duen ororentzat, eta "egungo erabileraren ispilua" izatera datorrela jasotzen da aurkezpen mezuan. Hiztegiko sarreretan hitza ageri den testuingurua erakusten da, eta baita iturburua ere, hau da, nork non erabili duen. Horrez gain, hitz multzoen maiztasunen inguruko informazioa jasotzen du. Adiera eta azpisarreretan banatuta daude hiztegiko sarrerak.
Ibon Sarasola EHUko irakasle ohi, Euskaltzain emeritu eta hizkuntzalariak gidatu du lana, eta berak egin du lexikografiari dagokion lanaren zatirik handiena. Horrek ere hartu du hitza aurkezpenean. "Bizitza osoa" hiztegigintzari emana, "droga" bat bezala definitu du jardun hori. Argitu duenez, F hizkitik abiatu zuen lan hau. "Kasualitatez nago hemen. Koldo Mitxelenarekin egin duen topo behin eta laguntza eskatu zidan. Horrela hasi nintzen, eta zaletu egin nintzen", azaldu du Sarasolak. Azken lana egiten "ondo pasatu" duela nabarmendu du. "Orain, jostailua kendu didate. Zer egin behar dut?".
Metodologikoki, Orotariko Euskal Hiztegiaren ildo beretik garatu da Egungo Euskararen Hiztegia. Corpusetan oinarritzen dira biak: Orotariko Euskal Hiztegia, literatura-tradizioa jasotzen duen corpus batean, eta Egungo Euskararen Hiztegia, azken urteotako prosa-ekoizpena biltzen duen corpusean.
Helburuak ere bertsuak dituzte. Bi hiztegiok, hitz bakoitzaren esanahiaz gainera, hitz horren erabileraren inguruko argibideak ematen dituzte, delako hitza zein joskeratan agertzen den ahalik eta zehatzen argituz.
Albiste gehiago gizartea
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Muturreko beroa izango dugu gaur eta bihar
Abisu horia ezarri dute ostiralera arte; tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.
Euskadin ematen diren 10 gorroto-delitutik sei arrazistak edo xenofoboak dira
2024ko Gorroto Istiluen azken Txostenak egiaztatzen du kasuen kopuruak behera egin duela oro har, baina baieztatzen du arrazakeriak eta xenofobiak eragindako erasoak oraindik ere argi eta garbi nagusitzen direla gorrotoaren mapan Euskadin.
Andre Maria Zuriaren jaiek badute kartela
2025eko Andre Maria Zuriaren Jaiak Arabako hiriburuan ospatuko dira, abuztuaren 4tik 9ra.
Abisu horia ezarri dute Euskadin ostiralera arte, tenperaturak 35 gradura iritsiko baitira
Tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak, gunearen arabera.

Bilbo eta Arrigorriaga arteko RENFEren zerbitzua berrezarri dute, Alvia batek matxura izan ostean
Ezbeharra 07:20 aldera jazo da, Bilbotik ateratzen ari zen Alvia bat Ollarganen geldirik geratu denean, eta ezin izan du zirkulatzen jarraitu.