Hezkuntza legearen proiektua: ardatzak eta jomugak
Euskal Autonomia Erkideko Hezkuntza lege proiektua goiburupean, zazpi ataletan banatutako 101 artikulutan (orotara, 77 orrialde) dago xehetuta hezkuntza sistema eraldatzera datorren araua. Bertan jasota dauden neurri asko dagoeneko indarrean daude, aurrez onartutako dekretuen bidez. "Izan, jakin eta elkarrekin bizi", hiru ardatzotan laburbiltzen ditu legeak bere helburu nagusiak. Ondorengoak dira ardatzak eta jomugak.
Bi sare, sistema bakarra
Sare publikoa eta itunpekoa sistema bakarrean biltzen ditu Hezkuntza Lege berriak. "Euskal Hezkuntza Zerbitzu Publikoaren prestazioa ikastetxe publikoen eta itunpeko ikastetxe pribatuen bidez gauzatuko da", testuaren arabera. Legean jasotako printzipioak bete beharko dituzte guztiek.
Hezkuntzaren Sailak plan estrategiko bat egingo du lau urtean behin: programa-kontratua. Hor plan espezifiko bat zehaztuko da euskal eskola publikoaren beharrei eta erronkei erantzuteko; misioa, ikuspegia, balioak eta jarduera-ildo nagusiak jasoko ditu.
Itunpekoen kasuan, ikastetxe guztien berdintasuna bermatuko da, eta, hala badagokio, kontratua izenpetu aurretik, deialdi publiko bat egingo da. Deialdi horretan, onuradun izango diren eta programa-kontratua sinatuko duten ikastetxeek bete beharko dituzten baldintzak, indarraldia eta kontuak emateko araubidea jasoko dira.
Euskara, ardatz
Euskara ardatz izango duen sistema eleanitza izango da, bi hizkuntza ofizialen eta, gutxienez, atzerriko hizkuntza baten bitartez bideratuz. Ikastetxe bakoitzak hizkuntza proiektu propioa egin beharko du, hizkuntzen tratamendu integratua egiteko. Ikasgeletan zein kanpoan euskararen erabilera sustatuko da.
Lehen Hezkuntza bukatzerako, ikasleek bi hizkuntza ofizialetan B1 maila izatea da helburua. Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza amaitzerakoan, berriz, bi hizkuntza ofizialetan B2 maila, eta atzerriko hizkuntzan, B1 maila. Irakasleen kasuan, trebakuntza planak bultzatuko dituzte euskarazko C1 maila edo gehiago lortzeko, baita ingelesezko C1 maila ere.
Doakotasuna
EAEko hezkuntza sistema osoa doakoa izango da, itunpeko zentroak ere bai. Horrenbestez, ikastetxe horiek ezingo dute kuotarik kobratu derrigorrezko hezkuntza eskaintzeagatik. Berariazko administrazio unitate bat eratuko da, doakotasuna bermatzeko. Ikastetxeek euren kontuak gardentasunez argitaratu beharko dituzte, eta auditoretzak egingo zaizkie.
Segregazioa
Ikasleak arrazoi sozioekonomikoengatik edo bestelakoengatik bereiztea saihesteko neurriak hartuko dira. Eskola-segregazioaren aurkako ituna sortuko da, eta Hezkuntza Sailak elkarrizketa aktiboko prozesu bat abiatuko du hezkuntza komunitatearekin, itun hori lortzeko.
Euskal Hezkuntza Zerbitzu Publikoko ikastetxeetan ez da sexu-bereizketarik onartuko, eta ikastetxeek sexu- eta genero-askatasuna bermatuko dute, aplikagarria zaien araudian ezarritako baldintzetan.
Ikastetxeen hautaketa
Herritarrek eskubidea izango dute nahi duten ikastetxea hautatzeko, eta ikastetxe publikoetan eta itunpeko ikastetxeetan ikasleak onartzeko prozedura bakarra ezartzen du araudi berriak.
Horren ildotik, Udal Hezkuntza Kontseiluak sortuko dituzte. Besteak beste, herrietako beharrak identifikatzea eta eskaintza antolatzea eta banatzea izango dute helburu. Horrenbestez, gurasoek erakunde horietan bertan jaso ahalko dute informazioa, ikastetxeetara banan-banan joan beharrean.
Laikotasuna
Irakaskuntza laikotasunera bideratuko dute ikastetxeek, erlijioak errespetatuz, eta sinesmen aniztasunaren gaineko funtsezko ezagutza bultzatuz.
Euskal Eskola Publikoaren Kontseilua
Euskal Eskola Publikoaren Kontseilua sortu da, partaidetza organo gisa. Gomendioak, laguntza teknikoa zein akademikoa, aholkularitza… ematea izango du helburu. Erregelamendu bidez arautuko da.
Lan-baldintzei buruzko Aholku Batzordea
Eusko Jaurlaritzako Lan eta Enplegu Sailak, itunpeko patronal nagusiek eta sare publikoan gehiengoa duten sindikatuek batzorde bat eratuko dute, lan-baldintzei buruz hitz egiteko.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.