Indarkeria matxistarekin lotutako 4.979 salaketa izan dira irailera arte Euskadin, iaz baino % 6,2 gehiago
2023ko urtarril eta iraila bitartean, indarkeria matxistako 4.879 delitu erregistratu ditu Ertzaintzak, emakumeen kontrako indarkeria mota guztiak aintzat hartuta. Horrek esan nahi du, 2022ko denbora tarte berarekin alderatuta, % 6,2 igo dela kasu hauen kopurua aurten. Urtebetean, 3.983 emakume biktima zenbatu dituzte, iaz baino % 7,7 gehiago.
Segurtasun Sailak jakinarazi duenez, lurraldeka banatuta, Bizkaiak izan ditu delitu gehien. Hala, lurralde horretan eta Araban % 10 igo dira indarkeria kasuak. Gipuzkoan, aldiz, beherakada txikia izan dute.
Bikoteak edo bikotekide ohiak eragindako indarkeria kasuak izan dira gehienak (3.659), iazko denbora tarte berean baino % 7,2 gehiago; tratu txar fisikoak, irainak, isekak eta lesioak batez ere. Bi emakume hil dituzte aurten; bata Orion, maiatzaren 16an, eta bestea Gasteizen, maiatzaren 28an.
Familia barruko edo etxe barruko erasoak, bestalde, 836 izan dira urteko lehen bederatzi hilabeteetan —iaz baino % 3,5 gutxiago—.
Aitzitik, gora egin dute askatasun sexualaren aurkako delituek: 459 izan dira, guztira —2022an 397 izan ziren; % 20 gutxiago—. Gehienak eraso sexualak izan dira.
Segurtasun Sailaren arabera, 2022ko urriaren 7an indarrean sartutako "bai bakarrik da bai" legeak zerikusia du horretan, "abusua eta erasoa" parekatzen dituelako. Azpimarratzeko modukoa da, halaber, sexu eraso larrienen kopurua hazi egin dela —62tik 89ra—.
Babesa
Egun, 5.616 emakume —2.783 Bizkaian, 2.010 Gipuzkoan eta 858 Araban— daude Ertzaintzaren babespean. Epaile baten aginduz ari dira babesa jasotzen horietako 3.619; gainerakoak, polizien protokoloei erantzunez.
Kasurik larrienetan, 24 orduz daramate eskolta emakumeek: gaur egun, 28 emakume daude egoera horretan Bizkaian, sei Gipuzkoan eta bost Araban.
Albiste gehiago gizartea
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.