Indarkeria matxistarekin lotutako 4.979 salaketa izan dira irailera arte Euskadin, iaz baino % 6,2 gehiago
2023ko urtarril eta iraila bitartean, indarkeria matxistako 4.879 delitu erregistratu ditu Ertzaintzak, emakumeen kontrako indarkeria mota guztiak aintzat hartuta. Horrek esan nahi du, 2022ko denbora tarte berarekin alderatuta, % 6,2 igo dela kasu hauen kopurua aurten. Urtebetean, 3.983 emakume biktima zenbatu dituzte, iaz baino % 7,7 gehiago.
Segurtasun Sailak jakinarazi duenez, lurraldeka banatuta, Bizkaiak izan ditu delitu gehien. Hala, lurralde horretan eta Araban % 10 igo dira indarkeria kasuak. Gipuzkoan, aldiz, beherakada txikia izan dute.
Bikoteak edo bikotekide ohiak eragindako indarkeria kasuak izan dira gehienak (3.659), iazko denbora tarte berean baino % 7,2 gehiago; tratu txar fisikoak, irainak, isekak eta lesioak batez ere. Bi emakume hil dituzte aurten; bata Orion, maiatzaren 16an, eta bestea Gasteizen, maiatzaren 28an.
Familia barruko edo etxe barruko erasoak, bestalde, 836 izan dira urteko lehen bederatzi hilabeteetan —iaz baino % 3,5 gutxiago—.
Aitzitik, gora egin dute askatasun sexualaren aurkako delituek: 459 izan dira, guztira —2022an 397 izan ziren; % 20 gutxiago—. Gehienak eraso sexualak izan dira.
Segurtasun Sailaren arabera, 2022ko urriaren 7an indarrean sartutako "bai bakarrik da bai" legeak zerikusia du horretan, "abusua eta erasoa" parekatzen dituelako. Azpimarratzeko modukoa da, halaber, sexu eraso larrienen kopurua hazi egin dela —62tik 89ra—.
Babesa
Egun, 5.616 emakume —2.783 Bizkaian, 2.010 Gipuzkoan eta 858 Araban— daude Ertzaintzaren babespean. Epaile baten aginduz ari dira babesa jasotzen horietako 3.619; gainerakoak, polizien protokoloei erantzunez.
Kasurik larrienetan, 24 orduz daramate eskolta emakumeek: gaur egun, 28 emakume daude egoera horretan Bizkaian, sei Gipuzkoan eta bost Araban.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.