Gazteen artean gas barre-eragilearen kontsumoak gora egin duela ohartarazi du Ertzaintzak
Ertzaintzak azken hilabeteetan ikusi du oxido nitrosoaren kontsumoak gora egin duela, "barre-gasa" deiturikoa, aisialdiarekin lotuta, EITBk jakin ahal izan azaldu duenez.
Substantzia horren erabilera baimenduta dago bai elikagaien industrian, bai aeroespazialean, eta baita ospitale-erabilerako sendagai gisa ere, medikuaren aginduz.
Hala ere, gero eta gehiago hautematen da aisialdiko eremuetan, non modu ludikoan erabiltzen den, eta horrek erreakzio desberdinak eragin ditzake kontsumitzen duen pertsonaren organismoan, hala nola haluzinazioak, desorientazioa edo konortea galtzea.
Datu horien larritasuna dela eta, Gasteizko ertzain-etxeak bere salerosketan jarri du arreta, osasun publikoaren aurkako delitua baita.
Orain arte, horrelako hiru delituren inguruko hiru ikerketa abiatu dituzte Arabako hiriburuan, bai gaueko aisialdirako lokalen barruan, bai bide publikoan. Arrazoi horrengatik lau pertsona ikertzen ari dira.
Salmenta eta kontsumoa hain txertatuta egongo litzateke ingurune horietan, non legezko beste substantzia (tabakoa, esaterako) batzuen kontsumoarekin batera eskainiko bailitzateke, baina droga-trafikoko delitu bat izango litzateke.
Ondorioak eta arriskuak
Oro har, zilarrezko pote txikietan saltzen da eta inhalatu egiten da. Modu desberdinean eragiten du, arnastutako kantitatearen, kontsumitzailearen pisuaren eta osasun-egoeraren, tolerantzia-mailaren eta beste substantzia edo medikamentu batzuekiko elkarreraginaren arabera.
Gas barre-eragilearen berehalako efektuak honako hauek dira: euforia, gorputza sorgortzea, sedazio-sentsazioa, zorabioak, kontrolik gabeko barreak, deskoordinazioa, ikusmen lausoa, nahastea, ahulezia eta nekea. Kasurik larrienetan bat-bateko heriotza ere gerta liteke.
Gehiegi hartuz gero, arriskuak izugarriak dira. Gasaren efektuak presio arteriala galtzea ekar dezake, eta horrek zorabioa eta miokardio-infartua eragin ditzake, edo hipoxia, oxigeno faltagatik.
Gainera, kontsumo luzeak albo-ondorioak ekar ditzake, hala nola oroimenaren galera, B12 bitaminaren defizita, belarrietan burrunbak, gorputz-adarren lausotzea, espasmoak, depresioa, sistema immunologikoaren ahultzea, psikosia edo mendekotasun psikologikoa.
Albiste gehiago gizartea
Pertsona bat hil da Zuian izandako trafiko istripuan
Auto bat errepidetik atera eta irauli egin da N-622an. Gidaria ibilgailuaren barruan harrapatuta geratu da, eta bertan hil da.
Gizon bat atxilotu dute Portugaleteko taberna batean beste bati aizkoraz erasotzeagatik
Atzo 20:00etan gertatu zen erasoa. Biktimak zauriak ditu eskuetan eta bizkarrean.
Albiste izango dira: Saretzen txostena, PSNren krisia eta Errefuxiatuen Mundu Eguna
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Harrera zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Atzerritarrei buruzko Legearen Erregelamenduaren azken erreformak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.