Izokina sekula iritsi gabeko lekuetara ailegatu da Nafarroan, Iparraldean uharka zahar bat eraitsi ostean
Iparraldean jaiotzen den Ugarana ibaian zegoen uharka zahar bat eraisteak sekula iritsi ez zen lekuetaraino (erregistroak daudenetik behintzat) eraman du izokina Nafarroan.
Gainbeheran dagoen espezie horrentzat albiste aparta da hori, ibaiaren eta itsasoaren artean egiten duen bizitza zikloa burutzeko oztopoak kenduta bizirauteko aukera gehiago izango dituelako eta aurre egin ahal izango dielako emari baxuko ibaiei eta tenperaturaren gorakadari, ur hotzagoetara eta oxigeno gehiago dutenera iritsi ahalko delako.
"Ez dakigu uharka noiz eraiki zen zehazki, ez dugu datua aurkitu, baina badakigu 1775an eraikita zegoela" eta XX. mende hasierara arte irin errota batek erabiltzen zuela. Ondoren, harri birrintzaile bat elikatzen zuen, azaldu dute eraisketa sustatu duen arrantzaleen federaziotik.
Bost metroko altuera zuen azpiegiturak, eta oztopo gaindiezina zen arrain guztientzat, aingirarentzat izan ezik. Azken horrek lortzen zuen igarotzea baldintza hidrologiko jakin batzuetan.
Open Rivers proiektu europarraren laguntzarekin, 2023ko udan eraitsi zuten, eta hilabete batzuk geroago, abendu amaieran, dozena erdi izokin iritsi ziren Urdazubira arrautzak errutera, lehenengo aldiz erregistroak daudenetik.
Izokinak eta beste espezie batzuk (aingira, amuarraina eta burtaina) arrautzak erruteko toki egokiagoak izatea da holako neurrien helburua, hau da, arrainak ur hotzagoetara iristea tenperaturen gorakadatik ihesi.
Azken urteotan izokin kopurua nabarmen murriztu da, horregatik, debekatu egin dute arrantzatzea Nafarroan 2023an eta 2024ean, eta espeziearen egoera antzekoa da Kantauri isurialde osoan.
Albiste gehiago gizartea
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.