Hodeiek gaur gaueko Superilargi urdinaz gozatzen utziko dute
Gaur gauean, astronomia zaleek gehien espero duten ikuskizun astronomiko batez gozatu ahal izango dugu: Superilargi urdina, toki batzuetan Esturioiaren superilargia ere deiturikoa.
Ilargia gaur 20:26an iritsiko da fase betera eta Lurretik beste batzuetan baino handiago, distiratsuago eta argitsuago ikusiko dugu. Ilargia beteta dagoenean eta orbita Lurretik gertuen dagoenean gertatzen da fenomeno hori.
Ilargiaren orbitak elipse forma du eta, beraz, astroa gugandik hurbildu eta urrundu egiten da bira osoa betetzen duen bitartean. Urrutien dagoenean (apogeoa) 405.500 kilometrora iristen da gutxi gorabehera, eta hurbilen dagoenean (perigeoa), berriz, 363.300 kilometro inguruko distantziara izaten dugu.
Superilargi kontzeptua 1979an hasi zen erabiltzen Lurreko satelite naturala perigeotik oso gertu dagoen eta, aldi berean, beteta dagoen une hori izendatzeko; gaur gauean biziko duguna, alegia.
Zergatik urdina?
Lurraren inguruan biraka dabilen satelitea ez dugu inoiz urdin kolorekoa ikusten. Orduan, zergatik hartzen duzu izen hori?
Munduan hainbat tradizio daude ilargi urdinen inguruan. Alde batetik, egutegi gregorianoko (Mendebaldean erabiltzen dena) hilabete batean gertatzen den bigarren ilbeteari horrela deitzen zaio.
Hala ere, 2024ko abuztuan ez du horregatik izen hori hartu. Oraingoan, hiru izan beharrean, lau ilargi bete egongo dira urtaro berean -alegia, ekaineko solstizioaren eta iraileko ekinozioaren artean- eta horrek eman dio "urdina" izena.
Beste izen batzuk
Planetako hainbat lekutan, Amerikako Estatu Batuetan, esaterako, ilargi beteei izena jartzeko ohitura dago. Abuztuko ilargi beteari Esturioaren ilargia ere esaten diote, bertako indigenentzat espezie hori arrantzatzeko garaia baita. Marrubi-ilargia, oreinaren ilargia edo elurraren ilargia ere badituzte.
Euskalmeten iragarpenaren arabera, zerua garbi egongo da gauean, nahiz eta ipar isurialdean hodei gutxi batzuk azaldu daitezkeen. Beraz, litekeena da ia lurralde osoan ilargi beteaz gozatu ahal izatea.
Zure interesekoa izan daiteke
Ikusmin handia EITBren Bilboko egoitzan, Olentzero eta Mari Domingi agurtzeko eta azken gutunak emateko
Haurren gutunak jasotzen eta haiekin argazkiak egiten izan dira biak ostiral arratsaldean, Bilboko kaleetan zehar egingo duten kalejiraren aurretik. Abenduaren 23an izango da hori, eta zuzenean jarraitu ahal izango da streaming bidez eitb.eus-en, 18:30etik aurrera, Anabel Arrizaren eta Aritz Mendiolaren kontakizunarekin. Emanaldia asteazken arratsaldean emitituko da ETB1en.
Migrazioa delinkuentziarekin eta zerbitzu-abusuarekin lotzen dutenen kopurua jaitsi da
Ikuspegi Immigrazioaren Euskal Behatokiak egindako azterlan baten arabera, euskal herritarren % 10ek baino gutxiagok aipatzen du immigrazioa herrialdeko arazo nagusietako gisa, eta % 2,7k baino ez dio modu pertsonalean eragiten diola.
Gipuzkoako Auzitegiak absolbitu egin ditu haurra hiltzen saiatzeagatik akusatu zituzten gurasoak
Gipuzkoako Probintzia Auzitegiak absolbitu egin ditu gurasoak, haurra hiltzen saiatzeagatik akusatu ostean; ondorioztatu du ezin izan dela frogatu, neskatoaren lesioek jatorri traumatikoa zutenik edo kolpe baten ondorio zirenik.
3I/ATLAS kometa Lurrera ahalik eta gehien hurbildu da, eta ezustekorik gabe urruntzen ari da
Zientzialari errusiarrek baztertu egin dituzte, berriro ere, estralurtarren ustezko ontzi bat zela zioten teoriak.
Lau gaztetik batek frankismoari buruzko pertzepzio positiboa du
Egonkortasun ekonomikoa eta gizarte-ongizatea ekarri zituela iritzi diote, azken Deustobarometro Sozialaren arabera. Etxebizitza eskuratzea da euskal gizartearen arazo Nagusia.
Guardia Zibilak erietxera eraman ditu Beloradotik joandakoekin Urduñan bizi ziren mojetako bost, osasun-baldintza kaxkarretan zeudelakoan
Ostegun honetan Santa Klarako monastegitik 87 eta 101 urte arteko bost moja atera dituzte eta Basurtuko erietxera eraman dituzte azterketa egitera, epailearen aginduz. Guardia Zibilak jakitera eman duenez, emakumeak osasun-baldintza txarretan bizi zirela egiaztatu ahala izan dute. Adierazpen horiek gezurtatzeko helburuz, etxeko mojetako batek sareetan zabaldu ditu eraikin barruko irudiak.
Fiskalak erretiratu egin ditu Zestoako akusatu nagusiaren aurkako akusazio guztiak, eta gainerako bostentzat isuna eskatu du
Salatzailearen bikotekide ohiaren deklarazioa entzun ostean, fiskalak frogatutzat jo du gizonarekiko beldur gaindiezina izan zuela eta zigor eskaerak aldatu ditu. Absoluzioa eskatu du akusatu nagusiarentzat eta gainerakoentzat, berriz, espetxe zigorra beharrean isunak eskatu ditu hertsatze delituagatik.
Moto gidari bat zauritu da Donostian, GI-20an hainbat ibilgailuren artean izandako istripuan
08:00ak aurretik izan da ezbeharra eta errepidea itxita gelditu da momentuan, auto ilara luzeak eraginez. Geroxeago zabaldu ahal izan dute erreietako bat.
Gabonak, inoiz baino garestiago: trikimailuak eta alternatibak, gure menua merkatzeko
Arkumea, bisigua, turroia, ostrak, anana... Gabonetan pairatzen dugun prezioen gorakadaren ondorioz, produktu batzuk gure mahain izatea ia ezinezkoa izaten da. Baina ez etsi, alternatiba goxoak egon badaude gure Gabonetako menua hain garestia ez izateko.
Elkartasun uholde bati esker, EITB Maratoiak 361.665 euro batu ditu zahartze osasuntsuaren aldeko ikerketarako
Beste urte batez, ehunka pertsonak eta erakundek euren onena eman dute zahartze osasungarria ikertzeko dirua biltzeko. Guztira, egun osoan zehar, EITB Maratoiak 361.665 euro batzea lortu du, eta kopuru horrek hazten jarraituko du datozen egunetako dohaintzei esker.