Hodeiek gaur gaueko Superilargi urdinaz gozatzen utziko dute
Gaur gauean, astronomia zaleek gehien espero duten ikuskizun astronomiko batez gozatu ahal izango dugu: Superilargi urdina, toki batzuetan Esturioiaren superilargia ere deiturikoa.
Ilargia gaur 20:26an iritsiko da fase betera eta Lurretik beste batzuetan baino handiago, distiratsuago eta argitsuago ikusiko dugu. Ilargia beteta dagoenean eta orbita Lurretik gertuen dagoenean gertatzen da fenomeno hori.
Ilargiaren orbitak elipse forma du eta, beraz, astroa gugandik hurbildu eta urrundu egiten da bira osoa betetzen duen bitartean. Urrutien dagoenean (apogeoa) 405.500 kilometrora iristen da gutxi gorabehera, eta hurbilen dagoenean (perigeoa), berriz, 363.300 kilometro inguruko distantziara izaten dugu.
Superilargi kontzeptua 1979an hasi zen erabiltzen Lurreko satelite naturala perigeotik oso gertu dagoen eta, aldi berean, beteta dagoen une hori izendatzeko; gaur gauean biziko duguna, alegia.
Zergatik urdina?
Lurraren inguruan biraka dabilen satelitea ez dugu inoiz urdin kolorekoa ikusten. Orduan, zergatik hartzen duzu izen hori?
Munduan hainbat tradizio daude ilargi urdinen inguruan. Alde batetik, egutegi gregorianoko (Mendebaldean erabiltzen dena) hilabete batean gertatzen den bigarren ilbeteari horrela deitzen zaio.
Hala ere, 2024ko abuztuan ez du horregatik izen hori hartu. Oraingoan, hiru izan beharrean, lau ilargi bete egongo dira urtaro berean -alegia, ekaineko solstizioaren eta iraileko ekinozioaren artean- eta horrek eman dio "urdina" izena.
Beste izen batzuk
Planetako hainbat lekutan, Amerikako Estatu Batuetan, esaterako, ilargi beteei izena jartzeko ohitura dago. Abuztuko ilargi beteari Esturioaren ilargia ere esaten diote, bertako indigenentzat espezie hori arrantzatzeko garaia baita. Marrubi-ilargia, oreinaren ilargia edo elurraren ilargia ere badituzte.
Euskalmeten iragarpenaren arabera, zerua garbi egongo da gauean, nahiz eta ipar isurialdean hodei gutxi batzuk azaldu daitezkeen. Beraz, litekeena da ia lurralde osoan ilargi beteaz gozatu ahal izatea.
Albiste gehiago gizartea
Foru Gobernuak "lasaitasuna" eskatu du Izarbeibarko sutearen aurrean: "Ez du herrigunerik kaltetu"
Amparo Lopez Barne, Funtzio Publiko eta Justizia kontseilariak "lasaitasun" mezua zabaldu du Muruzabal, Eneritz, Añorbe eta Obanosen artean piztutako sutearen aurrean, "ez baitago, a priori, herrigunerik kaltetutaa". "Eta ez dugu uste gertatuko denik", gaineratu du. Bestalde, Maria Chivitek Nafarroako presidenteak eskertu egin du "inguruko alkateekin izaten ari garen lankidetza perfektua".
Abuztuaren 29an gauez ez da jairik izango Bakion, ekitaldiak bertan behera utzi ostean "indarkeria areagotu delako"
"Hainbat eraso matxista eta borroka izan dira, eta jai giroa hondatu dute", azaldu du Bizkaiko Udalak. Hori dela eta, San Joan Doloz gauean ez da DJ ikuskizunik izango.
Bizkaiko 17 udalerritako hegazti-ustiategiak konfinatu dituzte, hegazti-gripearen hainbat kasu agertu direlako
Ezarritako babes- eta zaintza-eremuek udalerri hauei eragiten diete: Lemoiz, Bakio, Gorliz, Barrika, Sopela, Mungia, Maruri, Plentzia, Urduliz, Getxo, Berango, Gatika, Laukiz, Leioa, Erandio, Loiu eta Derio.
Fauna basatia sendatzeko Gorlizko zentroak abeletxeko hegazti guztiak hil ditu, eta inguruko udalerrietan prebentzio-neurriak ezarri dituzte
Zentroak hegazti gripearen bi kasu atzeman ditu, eta, iragarri dute, ondorioz, zentroa bera kutsatu egin dela. Hala, alde batetik, abeletxeko hegazti guztiak hil dituzte, eta, bestetik, inguruko herrietan prebentzio-neurriak ezarri dituzte.
Izarbeibarren piztutako baso-sutea egonkortu dute
Muruzabal, Eneritz, Añorbe eta Obanos herrietan piztutako baso-suteak uzta bilduta zeuden hainbat zereal-soro eta pinudi bat kaltetu ditu. Artaxoan piztutako bigarren sute baten ondorioz, NA-132 eta NA-6020 errepideak itxi behar izan dituzte, baina biak dagoeneko berriz zabaldu dituzte. Nafarroak nekazaritza jarduera jakin batzuk debekatu ditu aldi baterako, suteak prebenitzeko.
Bizkaiko Aldundiak esan du hegazti-gripe kasuek ez dutela inor "ustekabean" harrapatu, eta gaitza ez dela gizakion osasunerako kaltegarria
Iñaki Arrazola Aldundiko Abeltzaintza zerbitzuburuak Radio Euskadin azaldu duenez, hegaztien sektoreak "erne" egon behar du birusaren aurrean.
Elvia Gomez nafarrak Young Scientific Explorer Award saria irabazi du, 13 urterekin
Lau urterekin elur-oreinen aztarnak arakatzera joan zen Finlandiara, eta orain, 13 urterekin, Eguesibarreko gazteak Young Scientific Explorer Award saria jaso du. Gainera, Elvia Gomezek arrakasta handia du Instagramen (@elvialarastreadora), animaliei buruzko bitxikeriak kontatzen baititu.
Giro bikaina Gasteizen goizean goizetik Andre Maria Zuriaren egun handian
Abuztuaren 5a, Gasteizko jaietako egun handia, adin eta gustu guztietarako jardueraz beteta dator. Goizeko lehen orduan, adibidez, Andre Maria Zuriari Lore eta Ohorezko Aurreskua egin diote blusa eta nesken kuadrillek.
Euskadi, errendimendu akademiko handiena dagoen eta kalitatezko enplegu gehien lortzen den erkidegoen artean
Euskal Autonomia Erkidegoko ikasleak unibertsitatera sartzeko aukera gehien dituztenetakoak dira Estatu mailan. Izan ere, hamasei urtetik gorako biztanleen erdiak eta biztanleria aktiboaren ia bi herenek unibertsitate-ikasketak dituzte.
Andre Maria Zuriaren eguna jai-jarduerez beteta dator
Kontsulta ezazu Gasteizko jaietako egun handiaren egitarau osoa, hemen.