Zaintza, landa eremuan desparekotasuna areagotzen duen faktorea
Landa eremua ez da salbuespena. Gizonen eta emakumeen arteko desparekotasuna nabarmena da, eta inguruaren ezaugarriek are gehiago desorekatzen dute egoera, zerbitzurik ez edukitzeak, besteak beste.
Gaur, Landa Eremuko Emakumeen Nazioarteko Egunean, emakumeek ingurune horretan egiten duten ezinbesteko lana goraipatzeko eguna da, baina ezin aipatu gabe utzi lan horrek gizonekiko desparekotasuna areagotzen duela.
EAEko biztanleriaren % 14 bizi da landa eremuan, 2.000 biztanletik beherako, kilometro koadroko 100 herritar baino gutxiagoko eta BPGaren % 3 lehenengo sektoretik datorren udalerrietan, hain zuzen ere.
Pertsona horietatik, erdiak emakumeak dira (129.000 inguru, Eusko Jaurlaritzaren azken txostenaren arabera), eta uste denaren aurka, soilik % 22k ditu 65 urte baino gehiago, hiriguneetan baino gutxiagok (% 26).
Emakume horiek, batez beste, egunero zortzi ordu egiten dute lan (etxeko lanak, zaintza eta soldatapekoa), gizonek baino bi ordu gehiago, eta lan egiteko adina dutenen % 46k besterik ez du soldatapeko lana.
Hori horrela, landa eremuko emakumeek, batez beste, bi ordu eta 36 minutu aritzen etxeko lanetan, gizonek egiten dutenaren halako bi. Hala eta guztiz ere, alde handiena besteen (mendekoak edo adingabeak) zaintzan sortzen da: emakumeak egunero 102 minutu aritzen dira horretan; gizonezkoak, ordea, 12 minutu.
Gainera, alde handia dago hiri ingurunearekin konparatuta, bertan emakumeek egunean batez beste ordu erdi egoten baitira besteak zaintzen.
Nafarroako Gobernuak egindako txosten baten arabera, "zaintzaren ardura bereziki emakumeena izateak eta ondarearen eskualdatzea gizonezkoen artean egiteak", beste arrazoi batzuen artean, "kalte egin dio emakumeari nekazaritza sektorean aurrera egin dezan".
Izan ere, Nafarroan lau nekazaritza ustiategitik bat dago emakume baten izenean, Iparraldean bezalaxe, eta landa eremuko emakumeen % 1ek bakarrik egiten du lan lehenengo sektorean, eta gizonezkoek halako lau.
EAEn ere oso antzekoa da datua, ustiategien % 25 inguru baitago emakumeen esku.
Albiste gehiago gizartea
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.
Osakidetzak 10.000 haurtxo immunizatuko ditu bronkiolitis akutuaren aurka
Hasieran, katarroaren antzeko sintomak agertzen dira, hala nola mukiak, eztula edo sukarra, baina egun batzuen buruan beste sintoma batzuk ager daitezke, adibidez, arnasa hartzeko zailtasunak, txistuak edo nekea, eta neke horrek esnea hartzean eragiten die haurtxoei.