Euskalgintzaren Kontseiluak "larrialditik indarraldira" jauzi egiteko deia egin du 2025ari begira
Euskalgintzaren Kontseiluak euskara "larrialditik indarraldira" igarotzeko deia egin du euskararen egunaren (abenduak 3) atarian kaleratu duen adierazpenaren bitartez. Helburu horrekin, euskararen normalizazioa agenda politiko eta sozialaren "erdigunean" jartzea eskatu die erakundeei, eta eragile politiko eta sozialei; eta 2025 amaierarako mobilizazio handi bat iragarri du.
Hainbat euskararen aldeko gizarte eragilek osatzen duten Euskalgintzaren Kontseiluak prentsaurrekoa eman du Andoaingo Martin Ugalde Kultur Parkean, "Larrialditik indarraldira" izeneko adierazpena aurkezteko.
ELEN Europako Hizkuntza Berdintasunerako Sarearen babesarekin azaroaren 9an euskara eta euskaldunak larrialdi linguistikoan daudela adierazi zuela gogorarazi du, eta norabide hori aldatzeko, akordio sozio-politikoa eskatu dute, 2025a euskararentzat eta euskal hiztunentzat garrantzitsua izango dela iritzita.
Zentzu horretan, 2023ko azaroaren 4an euskararen aurkako oldarraldia salatzeko egin zen manifestazioaren ildotik, 2025 amaierarako "mobilizazio sozial handi bat" iragarri du Idurre Eskisabel Larrañaga Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusiak.
Adierazpena
Eskisabelek irakurritako adierazpenean aipatzen da euskaldunen % 17,5ek hitz egiten duela erdara adina euskara egunerokoan, hau da, "erabilera soziala ahula" dela.
Euskal Herriaren eremu zabalean euskara ofiziala ez izateaz gain, ofiziala den lekuetan "euskararen aldeko hizkuntz politikak eraisten ari diren epai sorta" gertatzen ari dela gogorarazi dute.
Horri guztiari aurre egiteko, "larrialditik indarraldirako bideari ekiteko lehen urratsa" euskara "larrialdi egoeran" dagoela esatea izan omen da: "baina ez da arrangurarako dei bat; are gutxiago etsipenerako. Aitzitik, larrialditik indarraldirako bideari ekiteko lehen urratsa da. Diagnostiko zuzen bat onbideratzea abiatu ahal izateko, euskararen normalizazio eta biziberritze prozesua noranzko egokian jartzeko".
Zentzu horretan, "lehen eginkizuna euskararen normalizazio eta biziberritzea agenda politiko eta sozialaren ardatzean jartzea" dela azpimarratu du Kontseiluak, eta horretarako "akordio sozio-politikoa" lortzea.
Hain zuzen ere, 2025ean aurkeztuko omen dute Batuz Aldatu dinamikaren emaitza, 110 eragile sozialek normalizaziora bidean egindako lanaren emaitza, alegia.
Azkenik, herritarrei dei egin die parte hartzeko prozesu horretan guztian, eta bat egiteko 2025eko abendurako, Euskararen Egunaren testuinguruan, egingo duten mobilizazioarekin, "ziklo berri baten abiaburu" izango baita.
Albiste gehiago gizartea
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.
Euskadin ematen diren 10 gorroto-delitutik sei arrazistak edo xenofoboak dira
2024ko Gorroto Istiluen azken Txostenak egiaztatzen du kasuen kopuruak behera egin duela oro har, baina baieztatzen du arrazakeriak eta xenofobiak eragindako erasoak oraindik ere argi eta garbi nagusitzen direla gorrotoaren mapan Euskadin.
Andre Maria Zuriaren jaiek badute kartela
2025eko Andre Maria Zuriaren Jaiak Arabako hiriburuan ospatuko dira, abuztuaren 4tik 9ra.