Ipuscuatik Gipuzkoara, mila urteko historia
Ipuscua. Izen horrekin dago jasota Gipuzkoa lurralde historikoari buruzko lehen erreferentzia idatzia, 1025eko dokumentu batean. Zaragozako Unibertsitateko liburutegian dago gordeta izkribua eta Altzoko Salbatore Deuna eliza dohaintzan Aragoiko San Juan de la Peña Monastegiaren esku utzi zenekoa azaltzen du.
2025ean mila urte beteko ditu, beraz, Gipuzkoa hitzak, eta hainbat ekintza antolatu dituzte erakunde ezberdinek, urteurrena ospatzeko. Besteak beste, Donostiako San Telmo Museoak 'Ipuscua, 1.000 urte' izeneko erakusketa zabalduko du urtarrilaren 18an, eta maiatzaren 11ra arte egongo da ikusgai. Lehen erreferentzia agertzen den dokumentua erakutsiko da bertan.
Goizane Alvarez Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura diputatuaren arabera, berebiziko garrantzia du izkribu horrek, Gipuzkoari buruzko dokumentazio idatziaren hasiera eta lurraldearen historia ulertzeko ezinbesteko pieza delako. "Gipuzkoaren historia ez da dokumentu honekin hasten, baina, zalantzarik gabe, gure lurraldearen historia eta garapena ulertzeko giltzarria da", esan du. Bere hitzetan, 1025eko izkribuan idatzitako Ipuscoa izenak argi erakusten ditu lurraldearen berezitasunak eta balioak.
Ospakizun ekitaldien barruan, Tabakalerak ere argazki erakusketa bat hartuko du datorren urtean, egungo Gipuzkoari buruz gogoeta egitea bilatuko duena. Altzoko Udalak, bere aldetik, datozen egunotan aurkeztuko du urteurrenaren harira antolatutako programa.
Albiste gehiago gizartea
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.
Euskadin ematen diren 10 gorroto-delitutik sei arrazistak edo xenofoboak dira
2024ko Gorroto Istiluen azken Txostenak egiaztatzen du kasuen kopuruak behera egin duela oro har, baina baieztatzen du arrazakeriak eta xenofobiak eragindako erasoak oraindik ere argi eta garbi nagusitzen direla gorrotoaren mapan Euskadin.
Andre Maria Zuriaren jaiek badute kartela
2025eko Andre Maria Zuriaren Jaiak Arabako hiriburuan ospatuko dira, abuztuaren 4tik 9ra.