EAEn 12.937 jaiotza izan ziren iaz, 2023an baino % 3,8 gutxiago, eta kopururik txikiena 1975etik
Araba da jaiotzen jaitsiera handiena izan duen lurraldea, % 5,5 gutxiagorekin, 2.094ra arte. Bizkaian 6.421 jaiotza izan ziren, hau da, % 3,7 gutxiago, eta Gipuzkoan 4.422, hau da, % 3,2 gutxiago.
Jaioberri bat. Irudia: Eusko Jaurlaritzako Osasun Saila
Jaiotzak % 3,8 jaitsi ziren Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) iaz, 12.937 izan baitziren, 1975etik izandako kopururik txikiena, eta jaitsiera euskal amen artean eman zen (-%5,6), atzerritarrek % 1,4 seme-alaba gehiago izan baitzituzten.
Eustat Euskal Estatistika Erakundearen datuen arabera, Araban jaitsi da gehien jaiotza kopurua, % 5,5 gutxiago, 2.094ra arte. Bizkaian 6.421 jaiotza izan ziren, hau da, % 3,7 gutxiago, eta Gipuzkoan 4.422, hau da, % 3,2 gutxiago.
Iaz jaiotzak hilero jaitsi ziren, urtarrilean eta maiatzean izan ezik, eta jaiotzen kopurua 5,8koa izan zen mila biztanleko.
Amen batez besteko adina 33,4 urtekoa izan zen, aurreko urtekoaren berdina. Nolanahi ere, euskal amen batez besteko adina atzerritarrena baino handiagoa da: 34,3 urte eta 30,8 urte, hurrenez hurren. Gainera, kanpoko amen % 41,5ek ez zituzten 30 urteak beteak. Nazionalen kasuan, ordea, % 13,7 soilik ziren 30 urtez beherakoak.
Batez beste, lehen aldiz umea izan zutenek 32,4 urte zituzten (EAEkoek 33,4 urte eta kanpokoek 28,7).
Ama atzerritarren portzentajeak gora egin du
Iaz EAEn seme-alabak izan zituzten emakume guztietatik, % 26,6 atzerritarrak ziren, eta 3.443 haur izan zituzten. Portzentaje horrek gora egin zuen 2023ko datuekin alderatuta, orduan kanpoko amak % 25,2 baitziren.
Atzerriko ama guztien artean, % 43,8k Amerikako estaturen bateko herritartasuna dute, % 32,5ek Afrikakoa eta % 12,6k Europakoa. Hauek izan ziren jatorrizko herrialde nagusiak: Maroko, 620 amarekin, Kolonbia (437), Nikaragua (208), Paraguai (201), Pakistan (196), Errumania (192), Aljeria (155), Honduras (137), Venezuela (117) eta Peru (108).
6.541 seme-alaba ezkontzatik kanpo
2024an, ezkontzaz kanpoko jaiotzak 6.541 izan ziren, hau da, jaiotza guztien % 50,6, eta 2023an % 50,5. Hamar urtean, ezkontzatik kanpo jaiotakoen kopurua 10 puntu baino gehiago igo da, 2014ko % 39,9tik iazko % 50,6ra.
2024an jaiotako 12.937 haurtxoetatik, erdiak (% 50,5) aurreneko seme-alabak ziren, heren bat baino zertxobait gehiago (% 36,2) bigarren seme-alabak ziren, eta hirugarrenak edo ondorengoak % 13,3 izan ziren soilik.
Jaiotzen % 93, ospitale publikoetan
Jaiotzen % 93,5 ospitale publikoetan izan ziren, % 5,9 ospitale pribatuetan eta % 0,6 etxean. Erditzeak 12.802 izan ziren, horietatik 12.620 bakunak, 179 bikoitzak eta 3 hirukoitzak. Jaiotzeen % 5,8 goiztiarrak izan ziren (740).
Gizarteari buruzko albiste gehiago
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoa (MIT) lehen postuan mantentzen da hamalaugarren urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Muturreko beroa izango dugu gaur eta bihar
Abisu horia ezarri dute ostiralera arte; tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.
Euskadin ematen diren 10 gorroto-delitutik sei arrazistak edo xenofoboak dira
2024ko Gorroto Istiluen azken Txostenak egiaztatzen du kasuen kopuruak behera egin duela oro har, baina baieztatzen du arrazakeriak eta xenofobiak eragindako erasoak oraindik ere argi eta garbi nagusitzen direla gorrotoaren mapan Euskadin.
Andre Maria Zuriaren jaiek badute kartela
2025eko Andre Maria Zuriaren Jaiak Arabako hiriburuan ospatuko dira, abuztuaren 4tik 9ra.
Abisu horia ezarri dute Euskadin ostiralera arte, tenperaturak 35 gradura iritsiko baitira
Tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak, gunearen arabera.

Bilbo eta Arrigorriaga arteko RENFEren zerbitzua berrezarri dute, Alvia batek matxura izan ostean
Ezbeharra 07:20 aldera jazo da, Bilbotik ateratzen ari zen Alvia bat Ollarganen geldirik geratu denean, eta ezin izan du zirkulatzen jarraitu.