EAEn 12.937 jaiotza izan ziren iaz, 2023an baino % 3,8 gutxiago, eta kopururik txikiena 1975etik
Araba da jaiotzen jaitsiera handiena izan duen lurraldea, % 5,5 gutxiagorekin, 2.094ra arte. Bizkaian 6.421 jaiotza izan ziren, hau da, % 3,7 gutxiago, eta Gipuzkoan 4.422, hau da, % 3,2 gutxiago.
Jaioberri bat. Irudia: Eusko Jaurlaritzako Osasun Saila
Jaiotzak % 3,8 jaitsi ziren Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) iaz, 12.937 izan baitziren, 1975etik izandako kopururik txikiena, eta jaitsiera euskal amen artean eman zen (-%5,6), atzerritarrek % 1,4 seme-alaba gehiago izan baitzituzten.
Eustat Euskal Estatistika Erakundearen datuen arabera, Araban jaitsi da gehien jaiotza kopurua, % 5,5 gutxiago, 2.094ra arte. Bizkaian 6.421 jaiotza izan ziren, hau da, % 3,7 gutxiago, eta Gipuzkoan 4.422, hau da, % 3,2 gutxiago.
Iaz jaiotzak hilero jaitsi ziren, urtarrilean eta maiatzean izan ezik, eta jaiotzen kopurua 5,8koa izan zen mila biztanleko.
Amen batez besteko adina 33,4 urtekoa izan zen, aurreko urtekoaren berdina. Nolanahi ere, euskal amen batez besteko adina atzerritarrena baino handiagoa da: 34,3 urte eta 30,8 urte, hurrenez hurren. Gainera, kanpoko amen % 41,5ek ez zituzten 30 urteak beteak. Nazionalen kasuan, ordea, % 13,7 soilik ziren 30 urtez beherakoak.
Batez beste, lehen aldiz umea izan zutenek 32,4 urte zituzten (EAEkoek 33,4 urte eta kanpokoek 28,7).
Ama atzerritarren portzentajeak gora egin du
Iaz EAEn seme-alabak izan zituzten emakume guztietatik, % 26,6 atzerritarrak ziren, eta 3.443 haur izan zituzten. Portzentaje horrek gora egin zuen 2023ko datuekin alderatuta, orduan kanpoko amak % 25,2 baitziren.
Atzerriko ama guztien artean, % 43,8k Amerikako estaturen bateko herritartasuna dute, % 32,5ek Afrikakoa eta % 12,6k Europakoa. Hauek izan ziren jatorrizko herrialde nagusiak: Maroko, 620 amarekin, Kolonbia (437), Nikaragua (208), Paraguai (201), Pakistan (196), Errumania (192), Aljeria (155), Honduras (137), Venezuela (117) eta Peru (108).
6.541 seme-alaba ezkontzatik kanpo
2024an, ezkontzaz kanpoko jaiotzak 6.541 izan ziren, hau da, jaiotza guztien % 50,6, eta 2023an % 50,5. Hamar urtean, ezkontzatik kanpo jaiotakoen kopurua 10 puntu baino gehiago igo da, 2014ko % 39,9tik iazko % 50,6ra.
2024an jaiotako 12.937 haurtxoetatik, erdiak (% 50,5) aurreneko seme-alabak ziren, heren bat baino zertxobait gehiago (% 36,2) bigarren seme-alabak ziren, eta hirugarrenak edo ondorengoak % 13,3 izan ziren soilik.
Jaiotzen % 93, ospitale publikoetan
Jaiotzen % 93,5 ospitale publikoetan izan ziren, % 5,9 ospitale pribatuetan eta % 0,6 etxean. Erditzeak 12.802 izan ziren, horietatik 12.620 bakunak, 179 bikoitzak eta 3 hirukoitzak. Jaiotzeen % 5,8 goiztiarrak izan ziren (740).
Gizarteari buruzko albiste gehiago
Jaialdiak amaiera borobila eman dio Boisen, sei egun zirraragarriren ostean
Ekitaldiak zortzigarren edizioa itxi du, 1987an sortu zenetik izandako arrakastatsuenetako eta jendetsuenetako bat bezala.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak euskal hiriburuetako jaietan mobilizatzeko deia egin du
Plataformak "hipokrisia" leporatu die gobernuei eta hedabideei, eta manifestazioak deitu ditu Gasteizen (abuztuaren 6an), Donostian (abuztuaren 10ean), Bilbon (abuztuaren 15ean) eta manifestazio nazionala Iruñean (urriaren 4an).
Bilboko kale-saltzaileen aurkako sarekadak areagotu direla salatu dute
Udaltzainenganako errespetua eskatu du Bilboko Udalak. Manteroek diote euren egoera legeztatzea ezinbestekoa da bestelako lanetarako aukera izateko. Sarekadak salatzeko protesta deitu du biharko Bizkaiko Manteroen Elkarteak.
Bi atxilotu Gasteizen, gizon bati indarkeriaz lapurtzea leporatuta
04:15 aldera jazo da lapurreta, hiriburuko parke baten inguruan. 31 eta 29 urteko atxilotuak epailearen esku utziko dituzte, beharrezko izapideak amaitutakoan.
Atxilotu bat Ordizian kokaina, 10.000 euro eta kontrabandoko tabakoa zeramala
Gidaria atxilotu dute substantzia estupefazienteen trafikoko ustezko delitua egotzita, eta deklaratu gabeko tabakoa edukitzeagatik.
Tigre-eltxoaren kontrako fumigazio lanak egin dituzte bart Hendaian
Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.
20.000 sinadura, txosnak Euskal Herriko ondare inmaterial izendatzeko
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako txosnen batzordeek adierazi dute jaigune horiek "arriskuan" daudela, eta ondare inmaterial izendatzeko eskaera sinatzen eta zabaltzen jarraitzeko deia egin dute.
Zeledonek prest ditu aterkia eta ardo-zahatoa, kanpandorretik jaitsi eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko
Zuzeneko musikak, kalejirek, ekintza herrikoiek eta familia guztientzako proposamenek beteko dituzte Gasteizko kaleak abuztuaren 4tik 9ra, sei eguneko jai giroan.
Karabela portugaldarrak topatu dituzte Bakioko hondartzan beste egun batez uda honetan
Goizean, marmokak ikusi dituzte Bizkaiko zazpi hondartzatan, eta, atzo arratsaldean, Zurriolako hondartzan bainua hartzea debekatu behar izan zuten, karabela portugaldarrek eragindako "ziztada ugari" zenbatu baitzituzten, horietako batzuk nahiko larriak.
Auroroek Gasteizko Alde Zaharrean barrena abestu dute, Andre Maria Zuriaren jaietarako deia eginez
Igande honetan izandako Arrosarioaren Prozesioak milaka gasteiztar bildu ditu, Andre Maria Zuriaren horma-hobiaren aurrean hasita eta San Migel elizan egindako meza batekin bukatuta.