Talibanek airera tiro eginez ospatu dute AEB Afganistandik atera izana
Talibanak kalera atera dira astearte honetan, Afganistanen bi hamarkada iraun duen okupazio estatubatuarraren amaiera ospatzeko airera tiro eginez. Halaber, Kabulgo nazioarteko aireportuaren kontrola hartu dute, herrialdean zegoen azken soldadu estatubatuarrak gauerdia baino lehen irten ostean.
AEBko azken hegazkinak aireportuko gune militarra utzi eta ordubetera sartu ziren Talibanen indar bereziak Kabulgo aireportuan. Horrela, hogei urteko gatazkaren ostean, Ameriketako Estatu Batuetako azken basearen erabateko kontrola hartu dute matxinoek.
Kabulgo eta Afganistango hiri nagusi gehienetan airera tiro eginez ospatu zuten, ia ordubetez, estatubatuarrek alde egin izana, azken soldadu estatubatuarrak Afganistandik irten zirela baieztatu ondoren.
Tiroek izua zabaldu zuten herritar askoren artean, baina Zabihullah Mujahid talibanen bozeramaileak Twitterren ohartarazi zuenez, jendeak ez du zertan beldurrik izan: "Kabulen izandako tiroen soinuak ospakizun tiroak dira AEBko indarren erretiratzea ospatzeko".
Halaber, islamisten komunikazio bulegoak bideo bat partekatu zuen talibanak Kabulgo aireportuko gune militarrera iritsi zirela erakusteko; bertan, helikoptero estatubatuar batzuk ikus zitezkeen hangar handi batean, argiak oraindik piztuta zituztela.
Talibanen aro berria
Atzerriko indarrak Afganistandik erabat erretiratzea talibanen eskaera nagusia izan da, baita Ameriketako Estatu Batuekin egindako negoziazio guztietan aldez aurreko baldintza ere, bake prozesuan aurrera egiteko eta bi hamarkadako gatazkari amaiera emateko.
Orain, AEBko eta NATOko indarren erretiratu ostean, talibanek herrialdean gobernu berri bat eratzeko elkarrizketak bizkortzea espero da. Sharia edo lege islamikoan oinarritutako gobernu "inklusiboa" izango dela iragarri dute, eta Afganistango talde etniko eta tribu guztiak barne hartuko dituela.
Gatazkaren amaiera 2020ko otsailean Dohan (Qatar) lortutako akordio historikoarekin hasi zen, AEBko Administrazioak 14 hilabetean tropak erretiratzea adostu baitzuen bertan talibanekin, matxinatuek talde terroristekin zituzten harremanak etetearen truke.
Zure interesekoa izan daiteke
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdietako liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.
6,3 graduko lurrikara batek Afganistan iparraldea astindu du
Lurrikararen ondorioz, 27 hildako eta 700 zauritu baino gehiago izan dira, baina bilaketa- eta erreskate-lanek aurrera jarraitzen dute, eta ez da baztertzen datozen orduetan hildakoen kopuruak gora egitea.
Trumpek esan du ez duela uste AEBk Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".
2007tik aurrera jaiotakoei erretzea debekatu die Maldivetako Gobernuak, horrelako erabaki bat hartu duen lehen herrialdea bihurtuz
Debekua aitzindaria da munduan, eta "ohitura ez osasungarriak desagerraraztea eta belaunaldi osasungarria eraikitzea" du helburu, presidenteak azaldu duenez.
Hamasek beste hiru gorpu entregatu dizkio Israeli
Bestalde, Israelek gazatarren 225 gorpu itzuli ditu, horietako asko abusuen eta torturen zantzuekin.
Poliziak ez du Londres iparraldeko tren batean izandako erasoa terrorismoarekin lotzeko zantzurik sumatu
Britainiarrak dira erasoaren bi egileak, eta "ez du terrorismoarekin zerikusirik", esan du prentsaurrekoan Garraoi Poliziaren buru John Lovelessek. Zauritutako hamar lagunetatik bi egoera kritikoan daude, "hiltzeko arriskuan".
Israelek Hezbollahko buruzagi bat hil du Libano hegoaldean egindako erasoetan
Gainera, Israelgo indarrek erasoak areagotzeko mehatxua egin dute, Beiruti milizia xiitaren armagabetzean porrot egin izana leporatu ostean.
Egiptok badu bere museo ‘faraonikoa’
Hainbat urtez atzeratu ostean, eta 20 urteko lanen ondoren, gaur zabaldu ditu ateak Egiptoko ikono kultural berriak. Mila milioi dolarreko kostua izan du, eta gainkostu eta arazo politikoak tarteko, asko atzeratu da. Azken egunotan ahoz aho dabilen Pariseko Louvre museoaren bikoitza da tamainaz, 500.000 metro kuadro ditu. Bertan aurkitu daitezkeen altxorren artean, Tutankamon faraoiaren bilduma handi bat dago. Honako museoa zibilizazio bakar bati eskainitako munduko arkeologia-konplexurik handiena da.