COP26ren zirriborroak lausotu egin du ikatza ez erabiltzeko eskakizuna, baina 1,5ºCren muga indartu du
Glasgowko COP26 klimari buruzko goi-bileran 190 herrialdeei aurkeztutako azken zirriborroan ikatzaren erabilera amaitzeko exijentzia kendu dute eta erregai fosil batzuentzako laguntzei eutsi diete, baina indartu egiten du mende amaierarako tenperaturaren gorakada gehienez 1,5ºCkoa izateko helburua.
NBEren goi-bilera amaitu eta hurrengo egunean, luzapenean, aurkeztutako zirriborroan, egokitzapenean jartzen da azpimarra, bai tokian tokiko egitasmoetan, bai eskualde mailakoetan, bai estatu osokoetan.
Gainera, herrialde aberatsenei klima finantzazioa premiaz egiteko deia egiten zaie, garapen bidean dauden herrialdeei klima aldaketaren aurkako borrokan laguntzeko. Baina dirua ez ezik, baliabide teknologikoak herrialde txiroenen esku jartzea proposatzen du.
Hala, garapen bidean dauden eta klima aldaketaren ondorioak pairatzen ari diren herrialdeetan esku hartzeko dei zabala egiten du.
Izan ere, Glasgowko akordio zirriborroak "kezka" agertzen du klima aldaketara egokitzeko finantzazioaren horniduraren aurrean, "gutxiegi" delako garapen bidean dauden herrialdeetan izaten ari den eraginari aurre egiteko.
Bestalde, alde askotariko garapen bankuei eta bestelako finantza erakundeei finantzazioa mobilizatzen laguntzeko eskatzen die, egitasmo klimatikoa burura eramateko beharrezko baliabideak eskuratzeko. Horren harira, iturri pribatuetatik finantzaziorako tresna berritzaileak asmatzea proposatzen du.
Finantzazioa
Hain zuzen ere, finantzazioa da akordiora iristeko azken oztopo nagusia, herrialde aberatsenek klima aldaketaren ondorioak pairatzen ari diren herrialde txiroenei, egoerari aurre egiteko, eman beharreko dirua.
Negoziazioko iturrietatik azaldu dutenez, karbono merkatuaren funtzionamenduari buruzko tentsioa baretzen ari da, baina "galera eta kalte"en finantzazioan oztopo handia dago, hau da, klima aldaketaren ondorioei aurre egiteko neurrietara bideratu beharreko diruan.
Eskuartean duten azken txostenean finantzaziorako "elkarrizketa" mekanismo bat aipatzen da, ekarpen ekonomiko zuzenak zehaztu beharrean.
1,5ºC
Tenperaturaren gorakadari dagokionez, testu berriak berretsi egiten du industria aurreko tenperaturaren aldean 1,5ºCko gorakada maximoa, horrek nabarmen murriztuko lukeelakoan klima aldaketaren eragina eta arriskua.
Azken batean, 1,5ºCko mugaren helburua berresten du azken testuak, goi-bileraren atarian ezarri zen helburua alegia.
Baina testuak aitortzen du 1,5ºCko muga horretara iristeko CO2 isuriaren murrizketa "azkarra, sakona eta iraunkorra" izan behar dela: CO2rena % 45ekoa 2010etik 2030era, eta klima neutraltasuna "mende erdialderako".
Horregatik, beharrezko jotzen dute "bizkor" ekitea "hamarkada kritiko" honetan, beti ere kontuan izanda herrialde bakoitzak bere ardura duela eta pobrezia deuseztatu beharra dagoela.
Energia
Bestalde, teknologien garapena eta zabalkundea azkartzeko deia egiten da azken zirriborroan, gutxi isurtzen duten energietarako egokitzapenerako, energia garbien eta eraginkorren bitartez, baina baita ikatzaren eta "eraginkorrak ez diren" erregai fosilen erabilera deuseztatzeko neurriekin. Horretarako, trantsizio justua aldarrikatzen du testuak.
Baina ez da ikatzaren amaierarako datarik aipatzen, eta erregai fosil batzuentzako laguntzak ez dira ukitzen. Azken horrek negoziazioak korapilatu ditu nabarmen.
COP27
Hurrengo urteari begira, NBEren Klima Aldaketako Adituek 2022ko amaieran egingo den COP27 goi-bileran egokitzapenari buruzko ondorioak eta ikertzaileen eskakizunak aurkezteko deia egiten du testuak.
Greenpeace
Greenpeacek azpimarratu du "tentsioa" izan dela nagusi gaurko negoziazioan, zirriborro berriak ez dituelako alde guztiak asetzen; alde batetik, erregai fosilen amaierari buruzko hitzek indarra galdu dutelako eta, bestetik, herrialde zaurgarrien ustez ez delako serioa klima aldaketak eragindako galerei eta kalteei aurre egiteko proposatu den finantzazio mekanismoa.
Juan Pablo Osorio Greenpeacen COP26ko negoziazioetarako ordezkariak esan du historikoa izango dela gaurko batzarra, akordioa bozketa bidez onartu edo atzera botako delako.
Osoriok kritikatu du erregai fosilei buruz akordioan idatzitakoak "ahuldu" egiten duela zirriborro berria, ikatzaren eta erregai fosilen erabileraren amaiera "azkartzea" proposatzen duelako besterik gabe.
"Esfortzua azkartzeaz ari da, ez du lortzea eskatzen", azaldu du ordezkari ekologistak.
Albiste gehiago mundua
Zelenskik bere aliatuen 10.000 milioi baino gehiago lortu ditu "gatazka amaitu ondoren Ukraina berreraikitzeko"
Ukraina Berreraikitzeko IV. Biltzarrak ia 5.000 parte-hartzaile bildu ditu Erroman. Errusiak "zinikotzat eta gezurtitzat" jo ditu bildutako estatuak eta erakundeak.
Brasilen eta AEBren arteko krisi diplomatikoa areagotu egin da, Trumpek % 50eko muga-zergak ezarriko dituela iragarri berritan
Jair Bolsonaro Brasilgo estatuburu ohi eta presidente estatubatuarraren kontra Gorte Gorenean egingo duten epaiketa da azken gatazka honen abiapuntua. 2022ko hauteskundeak galdu ostean, Lula da Silvaren aurkako estatu-kolpe saiakera egitea leporatuta epaituko dute.
Hamas hamar gatibu askatzeko prest agertu da, eta Israelgo Armada Gazatik ateratzea eskatu du berriro
Palestinako erresistentziak "orain arteko funtsezko gaietan negoziazioen zailtasuna" azpimarratu du, "Israelen irmokeria dela eta".
Marseillako aireportua itxi eta hiriaren iparraldea eta hainbat herri konfinatu dituzte, suaren ondorioz
Haize zakarrak, 30 gradutik gorako tenperaturek eta landarediaren lehortasunak, joan den asteko bero-bolada areagotuta, asko zailtzen ari da suhiltzaileen lana.
Netanyahuk Trump proposatu du 2025eko Bakearen Nobel Saria jasotzeko hautagai gisa
Hirugarren aldiz proposatu dute Trump Bakearen Nobel Saria jasotzeko. Lehenengoan, joan den ekainaren 21ean, Pakistango Gobernuak aurkeztu zuen, eta hiru egun geroago Buddy Carter kongresista errepublikanoak beste izendapen gutun bat bidali zuen Oslora.
Israelek Gazako biztanle guztiak Rafahko hondakinetan biltzeko asmoa du; bi milioi pertsona baino gehiago
Israel Katz Israelgo Defentsa ministroak iragarri duenez, "eremu humanitario berri horretan" Mawasiko kostaldean nekez bizi diren 600.000 palestinar inguru pilatuko dituzte.
Texasko Llano ibaiak gainezka egin zuen minutu gutxian; timelapse-a, hemen
Urak oso minutu gutxian egin zuen gora, eta horrek agerian uzten du Texasko erdialdeko hondamendiaren tamaina. Uholdeek 82 hildako utzi dituzte gutxienez, 21 adingabe barne.
82 hildako zenbatu dira oraingoz uholdeen ondorioz, Texasen
Kerren 68 hildako zenbatu dituzte, eta 14 inguruko konderrietan. Greg Abbott Texasko gobernadoreak jakitera eman duenez, gutxienez 41 pertsona daude agertu barik.
BRICSek multilateralismoa babestu dute eta gerrak, zigorrak eta muga-zergak gaitzetsi dituzte
'Rio de Janeiroko Adierazpena' izeneko dokumentua adostu dute igande honetan Brasilgo hirian bildu diren garapen bidean dauden herrialdeen BRICS taldeko buruzagiek. Dokumentu horretan islatuta utzi dute "munduko hainbat tokitan gaur egun dauden gatazkengatik eta nazioarteko ordenaren polarizazio eta zatiketa egoeragatik" duten kezka.
70 dira dagoeneko Texasko uholdeetan hildakoak, tartean 21 haur, eta dozenaka daude desagertuta
Uda Camp Mystic kanpamentu kristauan pasatzen ari ziren hamaika adingabe eta gazte oraindik desagertuta daude. Estatuko meteorologia zerbitzuak datozen orduetan euri jasa gehiago izango direla ohartarazi du, eta baliteke gainezka egitea.