Urtebetea talibanek Afganistanen boterea berreskuratu zutela
Talibanek Afganistanen boterea berreskuratu zutela urtea bete da. Abuztuaren 14an hartu zuten Kabul hiriburua, eta Ahsraf Ghani orduko presidenteak herrialdetik ihes egin zuen. Afganiar asko saiatu ziren herrialdea uzten, baina gutxiengoak lortu zuen.
Urtebete igarota, talibanen legeak dira nagusi Afganistanen, emakumeen eskubideak erabat ezabatuta, miseria eta pobrezia dira nagusi. Kabulera iritsita, talibanen aurreko eta ondorengo herrialdearen erretratua egin du Mikel Ayestaran EITB Mediako berriemaileak.
"Herrialde miserablea da, gosea heldu da. Jendeak itxaropena galdu du, ez dago lanik, langabeziak gora egin du ikaragarri, ez dute dirurik, eta gazteek bai ala bai utzi nahi dute herrialdea", azaldu du Euskadi Irratiari egindako adierazpenetan.
Talibanak Kabul hiriburuan sartu zirenean, herrialdetik ihesi atera ziren milaka lagunen artean, emakume bat ezagun egin zen, Nilofar Bayat. Abokatua ikasketez, emakumeen eta eskubideen defendatzailea sutsua. Gaur egun, Euskal Herrian bizi da.
"Egoera ikaragarria da, latza", esan du. "Eskola eta unibertsitateak itxita, 300 egun badira neskek ezin dutela ikasi eta kalean burka eraman behar dute". Bayat sorterritik aritu izan da bere emakume herrikideen eskubideak defendatzen eta orain atzerritik oso kezkatuta ikusten du gertatzen ari dena: ''Genero apartheida egiten ari dira talibanak, gizartearen erdia, emakumeak, suntsitu nahi dituzte. Emakumeak garelako ez dugu bizitzeko eskubiderik".
Emakumeak, ordea, ez daude ixilik eta Talibanen iritsieratik urtebetera protesta egiteko asmoa dute Kabulen. "Itxaropena badago eta benetan harrigarria da emakume horiek egin duten lana, borrokan ari dira, lehen egunetik", adierazi du Ayestarenek.
Zure interesekoa izan daiteke
Europako liderrek multilateralismoaren alde egin dute COP30en: "Gure erabakien eragina mundu osoan sentituko da"
Luiz Inacio Lula da Silva Brasilgo presidenteak salatu du banku handiek petrolio sektorea diruz laguntzen dutela eta Ukrainako gerrak erregai fosilen ustiaketa sustatu diuela.
Trumpek Hungarian bildu nahi du Putinekin, Orbanekin egon ostean esan duenez
Bestalde, Zelenskik esan du ez dakiela Trumpek zer esan nahi duen gatazkari amaiera emateko "urrats nabarmenak" ematen ari direla esaten duenean.
Teslaren akziodunek mila milioi dolar ordainduko dizkiote Muski. Baina, zenbat da hori?
Dirutza horrek marka guztiak hautsi ditu, eta Tesla enpresaren kontrola emango dio Muski.
Lau pertsona atxilotu dituzte Parisen, Israelgo Orkestra Filarmonikoaren kontzertu batean izandako istiluengatik
Lau pertsona atxilotu dituzte ostegun gauean Parisen, Israelgo Orkestra Filarmonikoaren kontzertu batean. Etenak, ikusleen arteko liskarrak eta bengala jaurtiketa izan dira auditoriumean.
Louvreko presidenteak artelan gehiago erosteko bere erabakia defendatu du
Laurence Des Cars Louvre museoko presidenteak adierazi duenez, Frantziako Kontu Auzitegia oker dago. Aste honetan argitaratutako txosten batean, segurtasunaren gainetik obrak erosteari lehentasuna ematea aurpegiratu dio museoari.
Pasaportean genero identitatea ezabatzea babestu du AEBko Auzitegi Gorenak
Horrela, aurrerantzean generoari dagokion laukian "X" hautatzeko aukera kendu eta jaiotzean esleitutako sexua markatu beharko da.
Frantziako Kontu Auzitegiak ebatzi du Louvrek nahiago izan duela artelanak erosi segurtasunean inbertitu baino
Louvre museoak erantzun du Kontu Auzitegiak ez dituela ezagutzen segurtasun arloan egindako ahaleginak. "Munduko museorik handiena eta bisitatuena denaren gaineko analisiak orekatua izateko epe luzekoa izan behar du", gaineratu du.
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".