Lidergoa
Gizakia espezie nagusia omen, lankidetza bizi jardueraren ardatz nagusi bihurtu zuelako. Animalien artean ahulena izanik, besteen babesa eta laguntza behar zuen bizirik iraun ahal izateko, ugariak zeuzkan harrapakariak uxatzeko eta jakia lortzeko. Hasieran ahuldadeak eragin zuena, apurka-apurka bere indarraren adierazle nagusia bihurtu zen, eta, harrezkeroko, garapena ia mugagabea izan da. Beharrak sortutako talde horietan zuzendariak, antolatzaileak, ehiza-buruak eta gerrarako buruzagiak beti izan zituzten, baina iraunkorrak bihurtzen hasi zirenean sortu ziren arazoak, edo aldatu ziren helburuak.
Gizakion historia buruzagi horiek edo agintari nagusi horien menpeko kontalariek idatzi dute. Haiek dira protagonistak. Sarri, 100.000 soldaduen buruan zihoanaren izena bakarrik geratu zaigu, soldaduak, sukaldariak, zaldi zaintzaileak edo perratzaileak aurpegi bako irudiak bailiran. Demokrazia, justizia, parekotasuna, eskubideak eta antzerako hitzak edukia hartzen hasi ziren; erabakien ardura zabaltzen hasi zenean, gizon-emakume anonimoak hitza eta boterea eskuratzen hasi zirenean, gehiengoek hitza eta boto eskubidea lortu zuenean.
Antolatzaileak, iritzi sortzaileak ,liderrak. Aholku emaileak ezinbestekoak dira gizakiz osatutako gure gizarteek helburuak eta proiektuak izan ditzaten, norantz jo behar duten jakiteko, aukera ezberdinak izateko… Baina azken urte hauetan munduan "lider indartsuak" deitutakoak nagusitzen ari dira. Erabakiak, baliabideak eta ardurak euren esku uzteko eskatzen digutenak, ondo baino hobeto dakitelako beraiek besteoi komeni zaiguna eta hori lortzeko egin beharrekoa.
Gaur egun, munduko biztanle gehienak horrelako buruzagien aginduetara daude, baina joera ez da demokraziak ez diren lurraldetakoak bakarrik. Mendebaldeko herrialde askotako alderdi politikoetan gauza bera gertatzen ari da. Barne hauteskundeak irabazi dituenak (hauteskundeak egiten dituzten alderdietan) edo alderdiko talde nagusien oniritzia lortzen duena bihurtzen da agintari bakar, erabakien jabe, jorratu beharreko bideen erakusle eta jendearentzat, herritarrentzat, ona eta txarra zer den adieraziko diguna.
Pandemia garaian, mendebaldeko komunikabideetan eraginkortasunari buruzko eztabaida nagusitu zen. Gobernu batzuk, sistema politiko batzuk, eraginkorragoak, eta, ondorioz, egokiagoak ei ziren egoera batzuei aurre egiteko, erabakiak gutxi batzuek hartzen zituztelako, eztabaidarik ez zegoelako eta jendeak agindutakoa bete behar zuela bazekielako.
Horren aurrean, demokrazia, erabakiak askoren artean hartzeko beharra, eztabaida eta akordiorako zailtasunak zama, oztopo eta arindu beharreko lasta bilakatu ziren. Munduko bi potentzia militar handienetan "sistema eraginkor hori" gauzatu eta errotu da, eta, itxuraz, gehiengoaren oniritziaz. Potentzia nagusian gero eta nabarmenagoa da antzerako zerbait gertatzeko arriskua. Hala gertatuz gero ez dugu pentsatzeko eta erabakitzeko beharrik izango.
Zoritxar igarleek diote etorkizuna gertu dagoela.
Albiste gehiago mundua
Emakume batek lortuko du lehen aldiz Gobernuaren buruzagitza Japonian: Sanae Takaichi, historia egiten
Lehen ministro izendapena urriaren 15ean berrets daiteke Parlamentuan, legegintzako izapidea bete ondoren.
Gutxienez bederatzi pertsona hil dira Israelek Gazan egindako bonbardaketa berrien ondorioz
Hamasek bahitu guztiak askatzeko prest dagoela iragarri ostean egin dituzte erasoak. Israelek Gazan egiten ari den erasoaldia amaitzeko Trumpen plana negoziatu nahi du Hamasek.
Hamasek bahitu guztiak askatzea onartu du, baina Trumpen bake planaren baldintzak negoziatzea eskatu du
AEBetako presidenteak proposatutako plana hainbat egunez aztertu ondoren, talde palestinarrak adierazi du proposamenaren puntu batzuk onartzen dituela, baina negoziatzen jarraitu nahi duela.
Trumpek Israeli galdegin dio eten ditzala berehalaxe Gazako erasoak
Minutu eta hamar segundoko bideo bat argitaratu du Etxe Zuriko kontuetan AEBko presidenteak, eta bertan adierazi du "tratu justua" jasoko dutela guztiek, eta negoziazioak abiatzear daudela.
Trumpen planaren lehen fasea "berehala" ezartzeko prestatzen ari da Israel
"AEBko presidentearekin eta bere taldearekin elkarlanean jarraituko dugu gerrari amaiera emateko, Israelek mahai gainean jarritako printzipioei jarraikiz, Trumpen ikuspegiarekin bat baitatoz gerra amaitzeko", adierazi du Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroaren prentsa bulegoak ohar labur batean.
Trumpek igandera arte eman dio Hamasi Gazarako plana onartzeko, edo "inoiz ikusi ez den infernua piztuko da"
Planak gerra berehala amaitzea, bahituak askatzea eta Gazarako trantsizio gobernu bat eratzea proposatzen du, agintari estatubatuarrak eta Tony Blair Britainia Handiko lehen ministro ohiak gainbegiratuta.
Poliziak baieztatu du Manchesterko sinagogako biktimetako bat agenteen tiroen ondorioz hil zela
Poliziaburuaren arabera, Jihad Al-Shamie susmagarriak ez zeraman suzko armarik, eta tiro bakarrak poliziek egin zituzten, baimendutako armekin, erasotzailea sinagogan sartzea eragozten saiatu zirenean. Hori dela eta, biktimaren bala-zauriak agenteek egin behar izan zituzten, nahi gabe bada ere.
Israelek Gazara zihoan Sumud ontzidiaren azken ontzia atzeman du
Itsasontzi militar bat hurbiltzen eta soldadu israeldarrak ontzira igotzen ikusi dituzte, zuzenean, ontziko kameren bidez. Gazako kostaldetik 42,5 itsas miliara zegoen Marinette itsasontzia abordatu dutenean.
Sumud Flotillak salatu du Israelen atxilotutako kideek ez dutela laguntza legalik jaso
473 atxilotu Israel hegoaldeko espetxe batera eraman dituzte. Bertako iturriek adierazi dutenez, atxilotu gehienek berehala deportatuak izatea onartu dute. Bestetik, flotillako kide ziren parlamentari eta eurodiputatu italiarrak arratsaldean iritsi dira Erromara eta gainerako atxilotuak askatzeko eskatu dute.
Hamasek "laster" iragarriko du Trumpek Gazarako duen planari emango dion erantzuna, baina "mehatxuak eta presioak" salatu ditu
Akordioak lortzeko konpromisoa berretsi du, "denbora odola baita".