Lehengaiak
1951n, sei urte lehenagora arte etsai amorratuak izan ziren Frantziak eta Alemaniak, gaur egungo Europar Batasunaren oinarria izango zena osatu zuten. Erakunde haren izenak ondo adierazten dizkigu hitzarmena sinatu zuten 6 herrialdeen asmoak eta helburua, "Altzairuaren eta Ikatzaren Elkarte Europarra" deitu baitzioten.
Altzairua eta ikatza ezinbesteko baliabideak dira gerra egin ahal izateko, armen ekoizpenerako lehengaiak direlako. Orain dela 71 urte sortutako ekimena, Munduan gaur egun eta historian zehar ezagututako proiektu arrakastatsuena bihurtu da.
Sarritan, batez ere jaio zirenetik demokrazia eta giza eskubideen errespetoa betetzen zirela ezagutu dutenek, gutxietsi egiten dituzte horrenbeste kostatutako lorpenak. Europar Batasuna eta demokratatzat ditugun herriak ez dira erakunde perfektuak, kritika asko egin dakie eta gehienak benetakoak izango dira. Giza eskubideak askotan urratu dira eta justizia ez da beti zuzena eta inpartziala izan.
Baina gizakiok edozein helburu edo amets egi bihurtu nahi dugunean gure inguruan eta historian zehar gertatu denari erreparatzea merezi du, eta zertxobait arakatu ezkero aitortu beharko dugu orain dela urte gutxi arte inon ez zegoela demokraziarik, gizateriaren historia agintari eta agindutakoen arteko kontakizuna izan delako, gutxi batzuek agindu dutelako eta gehiengoak obeditu.
Banaka batzuk aberastu direla eta herritarren gehiengo zabalak bizimodu miserablea jasan behar izan duela. Eta gaur egun oso gutxi direla demokrazia, ongizatea eta giza eskubideen babesa (mugatuak badira ere) eduki ditzaketen herrialdeak, tarteka botoa ematea ez baita nahiko nonbaiten demokrazia eta askatasuna dituztela adierazteko.
Gaur egun Munduan krisi asko eta korapilatsuak bizi ditugu, gerrari, ekonomiari eta prezioei lotutakoak. Baina larriena eskubideei eta demokraziari dagokiena da, gero eta leku gehiagotan erakundeek askatasuna eta gizabanakoaren erabakitzeko eskubidea gutxietsi eta baztertu egiten dituztelako. Buruzagi indartsuak eta ausartak aldarrikatzen dira, guri komeni zaiguna egingo dutenak eta, batez ere, motelak eta astunak diren demokraziak baino eraginkorragoak izango direnak.
Europar Batasunak une zailak bizi ditu eta litekeena da datozen hilabeteak zailagoak izatea, baina azken krisietan erakundeak irautea lortu du, herrialde bakoitzaren eta elkartearen interesak uztartzea erdietsi duelako. Krisi ekonomikoa lehendabizi, pandemia ondoren eta orain energiarena. Berriro lehengaiak bihurtu dira lankidetzarako arrazoi eta aitzakia, gas eskasiak hankaz gora jarri lezakeelako oso denbora gutxian sendoa zirudien egitura ekonomikoa eta ongizate gizartea.
Lehen erabakietan batasuna eta elkartasuna nagusitu dira kanpoko eta barruko etsaien aurka, ikuskizun da zer gertatuko den hemendik aurrera. Hutsuneak eta akatsak begi bistakoak dira, baina hoberena aldarrikatzea sarri xedea ikuskatzeko oztopoa da eta ingurura begiratu ezkero ereduak ez dira erakargarriagoak.
Albiste gehiago mundua
Suediako Kiruna udalerriko eliza ikonikoa bost kilometro lekualdatzeko lanak hasi dituzte, errepidez
Suedia iparraldeko Kiruna udalerriko eliza ikonikoa bost kilometro lekualdatzeko lanak hasi dituzte, errepidez, bertako meategia handitu behar dutelako. Eliza 40 metro zabal da (672 tonako pisua), eta gaur hasitako operazioa asteazken arratsaldean amaitzea aurreikusi dute. Eliza daraman trailerra 500 metro orduko abiaduran mugituko da eta lekualdaketa zuzenean jarraitu ahal da Suediako telebista publikoaren webgunean.
Trumpek iragarri du Putin eta Zelenskiren arteko aldebiko bilera "antolatzen" hasi dela
Balizko aldebiko bilera horren ondoren, presidente estatubatuarra ere batuko litzateke elkarrizketetara. Bestalde, Zelenskik 77.000 milioi euroko balioa duten armak erosteko eskaintza egin dio Trumpi, Ukrainarentzako segurtasun bermeak ematearen truke.
Bakea lortzeko Ukrainan "lurralde trukeak" eztabaidatu behar direla dio Trumpek
AEBko presidenteak Putini deituko dio asteleheneko bileraren ostean, eta baikor agertu da Putinek eta Errusiako eta Ukrainako presidenteek hiruko bilera bat egin ahal izateko aukerari dagokionez.
Trumpek eta Zelenskik Putinekin hiru aldeko bilera egitea babestu dute, bake akordioa ixteko
"Dena ondo ateratzen bada, hiru aldeko bilera bat izango dugula uste dut, eta horrekin gerra amaitzeko zentzuzko aukera egongo dela pentsatzen dut", azpimarratu du Trumpek Zelenskiren aurrean. Horrela, Zelenskik esan du Ukraina "prest" dagoela hiru aldeko bilera bat egiteko. "Uste dut erakutsi dugula jende indartsua garela eta AEBk eta Trump presidenteak berak gerra gelditzeko duen ideia babesten dugula", adierazi du.
Hamasek onartu egin du Qatarrek eta Egiptok Gazarako aurkeztutako su-eten proposamena
Proposamenaren arabera, talde armatuak 60 eguneko su-etena onartuko luke 10 bahitu israeldar askatzearen eta gazatarrei laguntza masiboa ematearen truke. Israelek, oraingoz, ez du horren inguruko adierazpenik eman.
AEBk ebakuazioak agindu ditu Ipar Karolinako uharte batzuetan, Erin urakan erraldoia gerturatzen ari delako
4. kategoriako Erin urakanaren tamaina asko handituko da datozen egunetan, Estatu Batuetako ekialdeko kostaldearen eta Bermudasen artean igarotzen denean. Ondorioz, Ipar Karolinan dauden uharte turistiko batzuk ebakuatzeko agindua eman dute agintariek. Estatu Batuetako Urakanen Zentro Nazionalak ohartarazi duenez, Erin urakana Karibeko Turk eta Caico uharteetatik 180 kilometro iparraldera dago, 220 kilometro orduko haize ufadak utzi ditu.
Zelenskik errusiarren eraso "zinikoak" salatu ditu Washingtonen bakeaz hitz egin behar denean
"Errusiako gerra makinak bizitzak suntsitzen jarraitzen dute. Putinek hilketa izugarriak egingo ditu Ukrainaren eta Europaren gaineko presioari eusteko, baita ahalegin diplomatikoak umiliatzeko ere", adierazi du Volodomir Zelenskik bere X sare sozialeko kontuan. Zelenskik adierazpen horiek egin ditu Jarkoven zazpi hildako eta Zaporiyan hiru hildako utzi dituzten erasoen ostean.
Bahituen bizitzak Gaza okupatzearen aurretik jartzeko eskatu diote 200.000 pertsona baino gehiagok Netanyahuri
Hamasen esku bizirik jarrai lezaketen 20 bahituen senideek Benjamin Netanyahu lehen ministroari egotzi diote 681 egun daramatzatela gatibu. Hala, Gazan beste erasoaldi bat hasi aurretik, bahituta daudenen bizitzei lehentasuna emateko eskatu diote.
Trumpek Zelenski jaso du Ukrainan bakea bilatzeko bilera erabakigarria baino lehen
Volodimir Zelenski AEBra bidaiatu duten Europako buruzagi batzuekin bildu da Etxe Zurian, Donald Trump AEBko presidentearekin elkartu aurretik.
Eskuinera biratu du Boliviak: Paz eta Quiroga presidentegaiak lehiatuko dira urriko bigarren itzulian
Ezustean, Alderdi Demokristauaren hautagaiak lortu du garaipena presidentetzarako hauteskundeen lehen itzulian, Quiroga presidente ohi kontserbadorearen aurretik. Halaber, 20 urtez gobernatu duen ezkerreko MAS alderdia bigarren itzulitik kanpo gelditu da.