Erresuma Batuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Eskoziak ezin duela aldebakarreko erreferendumik deitu
Erresuma Batuko Auzitegi Gorenak ebatzi du asteazkenean Eskoziako Parlamentu autonomoak ez duela eskumenik independentzia erreferendumik deitzeko Londreseko Gobernuak oniritzia eman ezean; esan duenez, hala gertatzen da "Parlamentu britainiarrak soilik erabaki behar dituen gaietan, Eskoziaren eta Ingalaterraren arteko Loturaren gainean, esate baterako".
Horrela adierazi du Robert Reed magistratuak, urrian Edinburgoren eta Londresen argudioak entzun zituzten bost epaileek adostutako epaia azaldu duenean; zehaztu du "ahobatezko epaia" izan dela, eta lehentasuna eman zaiola.
Epaileak nabarmendu du epaiak "interes publikoari" mesede egiten diola, eta ez dela independentziaren gaineko erabaki politikoa. Reedek esan duenez, balizko erreferendum baten eraginak, nahiz eta zuzenean independentzia ez ondorioztatu, "ez du zerikusirik bakarrik balizko ondorio legalekin; izan ere, ondorio praktikoak ere izan litzake".
"Gorte honek aho batez ondorioztatu du proposatutako lege proiektuak erreserbatutako gaiekin lotura duela", eta, horren arabera, eskoziar Parlamentuak "ez du eskumenik legeak egiteko Eskoziaren independentzia erreferendum baten gainean".
"Ondorio politiko handiak"
Gorenaren iritziz, Nicola Sturgeon buru duen Gobernu nazionalistak 2023ko urriaren 19an egin nahi duen kontsultak "ondorio politiko handiak" izango lituzke, eta, hortaz, "Erresuma Batuaren indar demokratikoa indartuko ala ahulduko luke, eta independentismoa ere babestuko ala ahulduko luke".
Gorenaren jarrera zehaztu duenean, epaileak gogora ekarri du Gobernuan dagoen Eskoziar Alderdi Nazionalistak (SNP) autodeterminazio eskubidea eta nazioarteko legea izan zuela hizpide, bere iritzia aldezteko.
Ildo horretan, gaitzetsi ditu SNPk aurkeztutako argudioak; izan ere, esan duenez, eskubide hori kolonia izandako lurraldeek edo atzerriko indar batek okupatutako herrialdeek baliatu ahal dute.
Nicola Sturgeon Eskoziako ministro nagusiak, epaia eman baino aurretik, esana zuen asmoa zuela independentzia erreferenduma egitea 2023ko urriaren 19an. Argudiatu duenez, Brexitak eskoziarrek Erresuma Batuan jarraitzea erabaki zuten garaietako baldintzak aldatu egin ditu, eta, beraz, beste kontsulta bat egitea aldezten du; Londreseko Gobernuak, aldiz, uste du eztabaida "gutxienez belaunaldi baterako" geratu zela itxita.
Independentzia-erreferendum itundu gabea
Nicola Sturgeon Eskoziako ministro nagusiak adierazi duenez, "Erresuma Batuko hurrengo hauteskunde orokorrak erreferenduma izango dira", Erresuma Batuko Auzitegi Gorenaren ebazpenaren ostean egindako agerraldian.
Gobernu britainiarraren ezezkoaren aurrean, hurrengo bozketa (hauteskunde orokorrak) nazionalistentzako "erreferendum" gisa aurkeztu du ministro nagusiak.
Horretarako, Sturgeonek bere alderdiko exekutibari eskatu dio SNPren kongresu berezi bat dei dezala 2023ko hasieran, gaiari heltzeko.
Politikari nazionalistak azaldu du "atsekabetuta" dagoela Erresuma Batuko instantzia judizial gorenak emandako epaiketaren aurrean, eta adierazi du "errespetatu" egiten duela ebazpena.
Gure Eskuk uste du Eskoziak "bigarren erreferendum bat" egingo duela
Euskal Herritik, Gure Esku mugimenduak uste du Eskoziak "bigarren erreferendum bat" egingo duela. Erresuma Batuko Auzitegi Gorenak hala erabaki arren, Eskoziak "bigarren erreferendum bat" egingo duela eta "modu batean edo bestean" aurrera egingo duela ziurtatu du, "oztopo guztiei aurre egiteko ausardia eta ausardia" erakutsi duelako.
Josu Etxaburu Gure Eskuko bozeramaileak autodeterminazio eskubidearen auzia "nazioartean ere konpontzen" dela defendatu du. Bere ustez, "estatuen barne arazotzat" jo den arren, "ezin da barne gatazkez hitz egin demokrazia jokoan dagoenean, gatazken ondorioek estatuen mugak azkar zeharkatzen dituztelako".
"Zentzu horretan, Europa mailako subiranotasunaren lurralde-gatazkei konponbide demokratikoa emateko tresnak behar ditugu", gaineratu du.
Bestalde, Europan "olatu demokratiko berriak" sortuko direla iragarri du, baina "Euskal Herria ezin da olatu horien zain geratu". Gure Eskuk "bai, tokatzen dela" esan die "tokatzen ez dela" diotenei.
Albiste gehiago mundua
Flotilla Sumudek "gutxienez 13 leherketa" eta komunikazio etenak salatu ditu
Nazioarteko flotillak esan du "operazio psikologikoak" direla nabigazioa geldiarazteko, eta droneen presentziak "beldurtu eta Israelentzat inteligentzia biltzeko" helburua duela.
Jimmy Kimmelen saioa bueltan da eta Trump kritikatu du "txantxak ez jasateagatik"
Jimmy Kimmelek Donald Trump AEBko presidentearen aurka egin du, programa bertan behera uzteagatik eta adierazpen askatasunaren aurka egitea nahi duelako: "Gure liderrak estatubatuarrek euren lanak galtzea ospatzen du, txantxak jasaten ez dituelako", esan du umoregileak hasierako bakarrizketan.
Estatu palestinarra onartzea Hamas "saritzea" dela salatu du Trumpek
Dagoeneko 157 herrialdek aitortzen dute Estatu palestinarra, gehiengo zabala Nazio Batuen Erakundean eserlekua duten 193 herrialdeen artean.
Laku batek gainezka egin eta uholdeak eragin ditu Taiwanen, Ragasa supertifoiak utzitako euriteen ondorioz
Gutxienez 75 pertsona harrapatuta daude, eta bi lagun agertu barik, Guangfu udalerrian, Ragasa supertifoiak eragindako euriteen ondorioz laku natural batek gainezka egin du eta. Urak herriaren erdigunea estali du, eta herritarrak teilatu eta ibilgailuetara igo behar izan dira erreskate-taldeak iritsi arte.
Parazetamola, haurdunaldia eta autismoa: ikerketa askok baztertzen duten korrelazioa
Zientzialarien esanetan, parazetamola beste edozein aukera baino hobea da haurdun dauden emakumeen mina arintzeko. Gainera, seme-alaba autistak dituzten familiak estigmatizatzeko arriskuaz ohartarazi dute, gurasoek eragin duten ustea zabal daitekeelako.
Jimmy Kimmelen programa bueltan da, Charlie Kirken hilketari buruzko iruzkinengatik bertan behera geratu ostean
"Jimmy Kimmel Live!" umorezko late night arrakastatsua ABC katera itzuliko da, saioa kendu izanak Ameriketako Estatu Batuetan sortutako polemikaren ostean.
Beste hamaika herrialdek onartu dute Palestinako Estatua
Frantzia, Belgika, Luxenburgo, Andorra, Malta, Monako eta San Marino izan dira pausoa ematen azkenak, New Yorken bi estatuen konponbidea gauzatzeko pausoak zehazteko asmoz egindako goi bileran.
Trumpek parazetamola autismoarekin lotu du, ebidentzia zientifikorik ez dagoen arren
Donald Trumpen Gobernuak lotura posible bat aurkitu omen du autismoaren eta haurdunaldian parazetamola kontsumitzearen artean. AEBko presidenteak Etxe Zurian iragarri du aurkikuntza, adituek teoria horren sendotasun zientifikoa zalantzan jartzen duten arren.
Albiste izango dira: Nazio Batuen Batzar Nagusia, Zinemaldia eta eguraldia
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Palestinako Estatuaren aitortza erdigunean dela abiatuko da NBEren 80. Batzar Nagusian
Erresuma Batuak, Kanadak, Australiak, Portugalek eta Frantziak aitortu dute ofizialki Palestinako Estatua, goi-bileraren bezperan. Horren aurrean, Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak esan du ez dela inolaz ere Palestinako Estaturik egongo, eta Bezalel Smotrich zein Itamar Ben Gvir Israelgo ministroek Zisjordania anexionatzea proposatu dute, Palestinako Estatua aitortzeko erabakiei erantzuteko.