Kiribati, 2025ean sartu den lehen herrialdea
Atzerako kontaketa hasi da jada, eta mundua prestatzen ari da 2024ari agur esan eta 2025ari ongietorria egiteko. Urtero bezala, Ozeano Barean dagoen herrialde txiki bat izan da horretan lehenengoa: Kiribati. Euskal herritarrak baino 13 ordu lehenago sartu dira hangoak urte berrian; hau da, gu 11:00etan gaudenean egin dute urte-aldaketa.
Herrialde hori osatzen duten uharteen artean Kiritimati nabarmentzen da, Gabonetako Uhartea bezala ezagutzen dena, eta UTC+14 ordu-eremuan dagoena, munduko aurreratuena. Horrela, lurralde horretako biztanleek 2025eko etorrera Greenwicheko meridianoa (GMT) baino 14 ordu lehenago eta Euskal Herria baino 13 ordu lehenago ospatu dute.
2025a hartu duen lehen hiri handia Auckland izango da, Zeelanda Berrian. Metropoli hori UTC+13 ordutegian dago, udako ordutegian, eta Kiribatin baino ordubete geroago ospatu du urte-aldaketa.
Bestalde, Sydneyk, Opera eta Harbour Bridge bezalako ikonoak argiztatuz portuan su artifizialen ikuskizun ikusgarriagatik famatua denak, bi ordu beranduago ospatu du urtearen aldaketa.
Zure interesekoa izan daiteke
AEB eta Txina, Hego Pazifikoko uharteak kontrolatzeko lehia bizian. Zergatik?
Ozeano Barea Asia eta Amerika arteko itsaso handi-handia da. Han zehar itsasbideak, urpeko kableak eta era guztietako merkataritza trafikoa daude, etengabe. Horregatik, bide horiek bereganatu nahi dituzten potentziek ezinbestekoa dute ozeano erraldoi horretan dauden irlak kontrolatzea, base logistikoak, eta, kasu askotan, militarrak direlako. Hain zuzen, Estatu Batuek eta Txinak Pazifikoko 14 herrialde horiek kontrolatzeko sokatiran ari dira. Papua Ginea Berria milioi bat biztanle duen uharte bakarra da; txikiena, Niuee izeneko uhartea, ez da 2.000 biztanlera ere iristen. 14 horietatik 11 Txinarekin daude lerratuta. Hiruk baino ez dute Taiwanen subiranotasuna aitortzen. Batzuek, Papua Ginea Berria kasu, Estatu Batuekiko segurtasun akordioei eusten diete, beste batzuek, ordea, Txinarekin defentsa akordioak sinatu dituzte. Horren adibide da Salomon Uhartea. Mikel Reparaz, EITBren nazioarteko burua, han izan da.
Epsteinen uharte pribatuko irudi argitaragabeak, hemen
Estatu Batuetako Ordezkarien Ganberako demokratek Jeffrey Epstein pederastaren Birjina uharteetako irla pribatuko argazki eta bideo argitaragabeak kaleratu dituzte. Irudietan etxeko logelak eta komunak agertzen dira, baita dentista-aulki bat duen gela bat ere, hormetan maskarak eskegita dituela. "Pedofiliaren uhartea" 90eko hamarkadan erosi zuen Epsteinek, eta egoitza pribatu gisa erabiltzen zuen.
Madurok konfirmatu egin du Trumpekin hitz egin duela: "Azkenaldian, askotan nabil ingelesez hitz egiten"
Nicolas Maduro Venezuelako presidenteak baieztatu egin du Donald Trump AEBko gobernuburuarekin hitz egin duela, herrialde horrek Kariben duen hedapen militarrak eragindako tentsioen eta nazio pretroliogilearen aire-konektibitatearen krisiaren erdian. Maduroren arabera, Etxe Zuria Miraflores jauregiarekin harremanetan jarri zen duela "hamar bat egun"; azaroaren 23an beharbada, baina ez du data zehatzik eman.
Gazan, 54 bikotek bizitza ospatzea erabaki dute, ezkontza handi-handia eginda
Bi urtez Israelen eraso etengabeak pairatu ostean, sarraskia atzean utzi eta ospakizunari ateak ireki dizkiote Gazan. 54 bikote ezkondu dira bonbardaketek txikitutako eraikinen artean. Ekitaldia Arabiar Emirerri Batuek antolatu dute, eta esperantzaren sinbolotzat hartu.
EBk erabaki du 2027rako Errusiako gas naturala inportatzeari uztea
Hungariak eta Eslovakiak iragarri dute plana Europar Batasuneko Justizia Auzitegira eramango dutela.
Zergatik da Groenlandia giltzarria lur arraroen lasterketan?
Groenlandian ustiatu gabeko lur arraroen aztarnategi handienetako batzuk daude. Ezinbesteko elementuak dira garapen teknologikorako, eta, hori dela eta, guztiek dute begiz jota Artikoko lurralde hori. Baina, zer nahi dute Groenlandiako biztanleek beren etorkizunerako? Mikel Reparaz, ETBko nazioarteko burua, han izan da.
Federica Mogherini EBko diplomaziaburu ohia inputatu dute, kontratazio publikoan iruzurra eta ustelkeria leporatuta
Europako Batzordearen presidenteorde izandakoa eta gaur egun Europako Elkargoko egungo errektorea dena atxilotu dute, beste bi pertsonarekin batera. Europar Batasunak gazte diplomatikoentzat finantzatutako formakuntza programa batekin lotuta iruzurra egitea leporatu diote.
Venezuelaren barruko erasoak "oso laster" hasiko direla esan du Trumpek
AEBko presidenteak beste herrialde batzuk bonbardatzeko aukera ez du baztertzen: “Drogak ekoizten edo horiek Estatu Batuetan saltzen dituen edonor dago jomugan".
Putinek ez ditu ontzat eman Europak Ukrainarako bake-planari egindako proposamenak
Errusiako presidenteak salatu duenez, Europako herrialdeek —batez ere, Frantziari, Alemaniari eta Erresuma Batuari egin die erreferentzia—, Moskurentzat "onartezinak" diren eskakizunak jaso dituzte bake-planean. Haren hitzetan, "bake-prozesu osoa blokeatzea" nahi dute.
Tentsioa gorenean da Hegoaldeko Txinako Itsasoan, defentsa eta botere militarraren bidegurutzean
Estatu Batuetako eta Txinako indarren artean talka arriskua eragin dezakeenik badago, Hegoaldeko Txinako Itsasoa da. Pekinek ur horien zati bat beretzat nahi du, bederatzi puntuko lerro bat eginez, Taiwan, Filipinetako zati bat eta uharte artifizialak eraiki dituen uhartetxoak barne. Horrek talka egiten du hainbat herrialderen subiranotasunarekin, hala nola Filipinak, Vietnam eta Malaysia. Horren aurrean, AEBk presentzia militarra sendotu du eremu horretan. Mikel Reparaz, EITBren Nazioarteko arloburua, bertan izan da.