Mileiren 'kriptoporrota' ulertzeko gakoak
Javier Milei Argentinako presidenteak kriptomonetei babesa emateko mezu bat argitaratu zuen sare sozialetan, eta horrek sekulako arrabotsa sortu du; politika eta merkatuak astindu ere egin ditu. Ondorioz, gainera, Mileiren kontrako 100 bat salaketa judizial eragin ditu dagoeneko. Hauek dira gertatutakoaren gakoak:
Mileiren mezu polemikoa
Otsailaren 14an, Mileik mezu bat argitaratu zuen X sarean duen kontuan —3,8 milioi jarraitzaile ditu—, Viva la Libertad Project proiektuari oihartzuna emateko. Proiektuaren ardatza $LIBRA kriptodirua merkaturatzea da, eta, estatuburuaren arabera, Argentinan inbertsioak finantzatzera bideratuta dago. Kriptomonetaren balioak berehala gora egin zuen.
Baina, handik gutxira, aktibo gehiena bereganatzen zuen inbertitzaile mordoak balio handietara saldu zituen, eta segituan prezioak behera egin zuen. Milaka inbertitzailek aktibo horren aldeko apustua egin zutela salatu zuten, Argentinako presidenteak hasieran bidalitako mezuak eragin zuelakoan. Argentina kriptomonetak gehien onartzen dituen munduko estatuetako bat da.
Handik ordu gutxira, Mileik hasierako mezua ezabatu zuen, eta beste mezu bat argitaratu zuen, proiektuari babesa kentzeko. Horrekin loturarik ez zuela eta xehetasunen berri ez zuela azaldu zuen.
Proiektuaren izena ultraeskuineko ekonomialariak gehien erabiltzen duen mezu edo lelo politikoa da, eta kriptodiruak Mileiren zeinu zodiakala du izena. Gainera, 2021ean, Mileik CoinX inbertsio-plataforma ere babestu zuen sare sozialetan, eta hori ere salatu egin zuten. Beraz, ez da lehenengo aldia.
Bertsio kontrajarriak
Mezu polemikoaren biharamunean, Gobernuak ohar bat igorri zuen, eta bertan adierazi zuen proiektua KIP Protocol enpresak garatu zuela. Milei enpresa horren ordezkariekin —Mauricio Novelllirekin eta Julian Peh singapurtarrarekin— bildu zen, 2024ko urriaren 19an.
Oharraren arabera, KIP Protocolen ordezkariek Hayden Mark Davis estatubatuarra, Kelsier Ventures enpresako jabea, aurkeztu zuten proiektuaren bazkide eta teknologia hornitzaile gisa. Milei urtarrilaren 30ean bildu zen Davisekin, baina Argentinako Gobernuak ziurtatu du ez duela harekin loturarik.
Astelehenean, KIP Protocolek baieztatu zuen proiektua ez zuela enpresa horrek abiatu, ezta kriptodirua merkaturatu ere, Kelsier Venturesek baizik, nahiz eta aitortu Julian Peh urrian bildu zela Mileirekin, baina ez $LIBRAri buruz hitz egiteko, eta argitu zuen Novelli zela bilera egin zen negozio foroaren antolatzailea.
Bere aldetik, Davisek sare sozialetan Mileiren "aholkulari" gisa definitu zuen bere burua, agintariarekin harremanetan zegoela esan zuen, eta adierazi zuen agian presidentea "presio politikoagatik izutu" zela, eta erantsi zuen prest zegoela $LIBRAn 100 milioi dolar inguru injektatzeko, aktiboari likidezia itzultzeko.
Eragin politikoa eta judiziala
Union por la Patria alderdiaren ezkerreko eta fronte peronistako sektoreek Kongresuan estatuburuari epaiketa politikoa egiteko asmoa dute. Oposizioko blokeek, berriz, baina ofizialismoarekin hitz eginda, Parlamentuan ikerketa-batzorde bat sortzeko ideia babesten dute.
Esparru judizialean, dagoeneko ehun kaltetuk baino gehiagok aurkeztu dituzte salaketak Argentinako Justiziaren aurrean. Gainera, abokatu talde batek salaketa jarri du AEBn, Milei, Davis, Peh eta Novelliren aurka.
Merkatuen erantzun negatiboa
Eskandaluak eragin oso negatiboa izan du merkatuetan; izan ere, astelehenean Argentinako enpresen akzioek eta Hego Amerikako estatuko bonu subiranoek behea jo zuten. Era berean, Argentinako pesoak AEBko dolarrarekiko nolabaiteko balio-galera izan zuen.
Cristina Fernandez Argentinako presidente ohiak (2007-2015) gaur galdetu dio Mileiri kriptodirua jaurtitzen parte hartu duen ala ez. "Txiki-txiki egiten ari zara", idatzi du Fernandezek Mileiri eskainitako lerro batzuetan, X sare sozialean.
Albiste gehiago mundua
Trumpen bisita Erresuma Batura: harrera ikusgarria Windsorren eta herritarren prostestak kalean
Donald Trump AEBko presidenteak bigarren bisita ofiziala hasi du, gaur, Erresuma Batuan. Carlos III .a erregeak gala handiko harrera egin dio Windsor gaztelua, eta, adi berean, milaka pertsona kalera atera dira, AEBko presidenteak ezarritako politiken aurka protesta egiteko.
Bruselak Israeli muga-zergak ezartzea eta funtsak etetea proposatu du, ez ordea merkataritza haustea
Zigorrak proposatu dizkie Bezalel Smotrich eta Itamar Ben Gvir ministroei, kolono bortitzei eta Hamaseko hamar bat buruzagiri.
Israelgo Armadak bigarren errepide bat zabaldu du 48 orduz, gazatarrak hegoaldera bultzatzeko asmoz
Gaza hirian bakarrik gutxienez 150 helbururi eraso egin die Israelgo Armadak, lurreko erasoaldiaren lehen bi egunetan. Halaber, Gazako hiriburuan telefono eta interneterako konexioa eten dute, azken erasoen ondorioz.
Lau pertsona atxilotu dituzte Windsor gazteluan Trumpen eta Epsteinen argazkiak proiektatzea leporatuta
Carlos III .ak harrera egingo dio gaur AEBko presidenteari gazteluan, Erresuma Batura egingo duen bigarren estatu-bisitan.
Gaza hiriaren kontrako lurreko erasoaldiak milaka palestinar hegoaldera mugitzera behartu ditu
Israelgo Armadaren bozeramaileak hegoaldera mugitzeko deia egin die Gaza hiriko biztanleei, hiriburua "borroka eremua arriskutsua" dela argudiatuta. Ildo horretan, bizilagunen % 40 hiritik atera dela gaineratu du. Hala ere, zenbait iturriren arabera, 500.000 gazatar gelditzen dira oraindik Gaza hirian.
Utahko Fiskaltzak heriotza zigorra eskatuko du Tyler Robinsonentzat, Charlie Kirk hiltzeagatik
Robinsoni hainbat kargu leporatu dizkiote formalki, hilketa larriagotua tartean. Hainbat karguri egin beharko die aurre: justizia oztopatzea eta suzko arma tirokatuta delitu larria egitea (gorputzeko lesio larriak eragin zituen), lekukoak manipulatzea eta adingabe baten aurrean indarkeriazko delitu bat egitea.
Albiste izango dira: Lurreko operazioa Gazan, eskumenen inguruko bilera eta Trump Erresuma Batuan
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
EBk bere jarrerari eutsi eta ez du genozidio hitza erabili, NBEren txostenak Gazakoa hala dela aitortu arren
Anouar El Anouni Europar Batasuneko Atzerri Gaietako bozeramailearen arabera, "genozidio ekintza bat izan dela esateko, ebazpen judizial bat" behar da, eta, beraz, epaitegiek erabaki beharko dute hori.
EBk asteazken honetan onartuko du Israelekin duen merkataritza-akordioa partzialki etetea
Kaja Kallas Erkidegoko diplomaziaren arduradunak eta Maros Sefcovic Europako Merkataritza komisarioak agerraldia egingo dute kazetarien aurrean, hartutako erabakien berri emateko asmoz.
Genozidio deklarazioa: zer esan nahi du?
Ez da gutxieneko biktima-kopururik behar genozidio-ekintza bat gauzatzeko, eta hilketak egiteko moduak ere ez du garrantzirik.