Mileiren 'kriptoporrota' ulertzeko gakoak
Javier Milei Argentinako presidenteak kriptomonetei babesa emateko mezu bat argitaratu zuen sare sozialetan, eta horrek sekulako arrabotsa sortu du; politika eta merkatuak astindu ere egin ditu. Ondorioz, gainera, Mileiren kontrako 100 bat salaketa judizial eragin ditu dagoeneko. Hauek dira gertatutakoaren gakoak:
Mileiren mezu polemikoa
Otsailaren 14an, Mileik mezu bat argitaratu zuen X sarean duen kontuan —3,8 milioi jarraitzaile ditu—, Viva la Libertad Project proiektuari oihartzuna emateko. Proiektuaren ardatza $LIBRA kriptodirua merkaturatzea da, eta, estatuburuaren arabera, Argentinan inbertsioak finantzatzera bideratuta dago. Kriptomonetaren balioak berehala gora egin zuen.
Baina, handik gutxira, aktibo gehiena bereganatzen zuen inbertitzaile mordoak balio handietara saldu zituen, eta segituan prezioak behera egin zuen. Milaka inbertitzailek aktibo horren aldeko apustua egin zutela salatu zuten, Argentinako presidenteak hasieran bidalitako mezuak eragin zuelakoan. Argentina kriptomonetak gehien onartzen dituen munduko estatuetako bat da.
Handik ordu gutxira, Mileik hasierako mezua ezabatu zuen, eta beste mezu bat argitaratu zuen, proiektuari babesa kentzeko. Horrekin loturarik ez zuela eta xehetasunen berri ez zuela azaldu zuen.
Proiektuaren izena ultraeskuineko ekonomialariak gehien erabiltzen duen mezu edo lelo politikoa da, eta kriptodiruak Mileiren zeinu zodiakala du izena. Gainera, 2021ean, Mileik CoinX inbertsio-plataforma ere babestu zuen sare sozialetan, eta hori ere salatu egin zuten. Beraz, ez da lehenengo aldia.
Bertsio kontrajarriak
Mezu polemikoaren biharamunean, Gobernuak ohar bat igorri zuen, eta bertan adierazi zuen proiektua KIP Protocol enpresak garatu zuela. Milei enpresa horren ordezkariekin —Mauricio Novelllirekin eta Julian Peh singapurtarrarekin— bildu zen, 2024ko urriaren 19an.
Oharraren arabera, KIP Protocolen ordezkariek Hayden Mark Davis estatubatuarra, Kelsier Ventures enpresako jabea, aurkeztu zuten proiektuaren bazkide eta teknologia hornitzaile gisa. Milei urtarrilaren 30ean bildu zen Davisekin, baina Argentinako Gobernuak ziurtatu du ez duela harekin loturarik.
Astelehenean, KIP Protocolek baieztatu zuen proiektua ez zuela enpresa horrek abiatu, ezta kriptodirua merkaturatu ere, Kelsier Venturesek baizik, nahiz eta aitortu Julian Peh urrian bildu zela Mileirekin, baina ez $LIBRAri buruz hitz egiteko, eta argitu zuen Novelli zela bilera egin zen negozio foroaren antolatzailea.
Bere aldetik, Davisek sare sozialetan Mileiren "aholkulari" gisa definitu zuen bere burua, agintariarekin harremanetan zegoela esan zuen, eta adierazi zuen agian presidentea "presio politikoagatik izutu" zela, eta erantsi zuen prest zegoela $LIBRAn 100 milioi dolar inguru injektatzeko, aktiboari likidezia itzultzeko.
Eragin politikoa eta judiziala
Union por la Patria alderdiaren ezkerreko eta fronte peronistako sektoreek Kongresuan estatuburuari epaiketa politikoa egiteko asmoa dute. Oposizioko blokeek, berriz, baina ofizialismoarekin hitz eginda, Parlamentuan ikerketa-batzorde bat sortzeko ideia babesten dute.
Esparru judizialean, dagoeneko ehun kaltetuk baino gehiagok aurkeztu dituzte salaketak Argentinako Justiziaren aurrean. Gainera, abokatu talde batek salaketa jarri du AEBn, Milei, Davis, Peh eta Novelliren aurka.
Merkatuen erantzun negatiboa
Eskandaluak eragin oso negatiboa izan du merkatuetan; izan ere, astelehenean Argentinako enpresen akzioek eta Hego Amerikako estatuko bonu subiranoek behea jo zuten. Era berean, Argentinako pesoak AEBko dolarrarekiko nolabaiteko balio-galera izan zuen.
Cristina Fernandez Argentinako presidente ohiak (2007-2015) gaur galdetu dio Mileiri kriptodirua jaurtitzen parte hartu duen ala ez. "Txiki-txiki egiten ari zara", idatzi du Fernandezek Mileiri eskainitako lerro batzuetan, X sare sozialean.
Albiste gehiago mundua
Hamasek dio Gurutze Gorriak bahituak artatu ahal izango dituela Israelek Gazan laguntza jasotzeko korridoreak irekitzen baditu
Hamaseko miliziek ukatu egin dute bahituei tratu txarrak eman izana, eta bahituek Gazako herriak jasotzen duen "janari bera" jasotzen dutela esan dute.
Israelgo Segurtasun Nazionaleko ministroak Gaza "erabat okupatzea" eskatu du
Horren aurrean, Benjamin Netanyahuk azpimarratu du statu quo erlijiosoa ez dela aldatuko, eta Hamasek eta Jordaniak "probokazioak" leporatu dizkiote Israeli.
Gazatik beka batekin iritsitako ikasle bat kanporatu du Frantziak, mezu antisemitak zabaltzea egotzita
Nour Attaalahk, 25 urte dituenak, "juduak edonon hiltzeko" deia egin zuen, eta Hamasek 2023ko urriaren 7an bahitutako israeldarren exekuzioen "bereizmen handiko irudiak" hartzeko eskatu zuen.
Bigarren sumendi bat erupzioan hasi da Errusiako ekialdean, 8,8 graduko lurrikararen ostean
Krasheninnikov sumendia, Errusiako Kamtxatka penintsulan kokatua, erupzioan hasi da igande honetan, ehunka urte inolako jarduerarik gabe eman ondoren, eta asteazkenean Richter eskalan 8,8ko indarra izan zuen lurrikararen ostean. Azken 24 orduotan, hamar lurrikara nabarmen baino gehiago izan dira inguru horretan.
Leon XVI .a aita santuak deia egin die gazteei "gauza handiak lortzea " helburu izateko eta kontsumismoa baztertzeko
Erroman eginako Gazteen Jubileua ixteko, aita santuak elkartasuna adierazi die Gazan eta Ukrainan gerra pairatzen ari diren gazteei.
Gizon bat espetxeratu dute Frantzian, emaztea mozkortzea egotzita, beste gizon batzuekin sexu-harremanak izatera behartzeko
62 urteko gizonezkoari emaztearen baimenik gabe topaketak antolatzea leporatzen diote, Gisele Pelicoten kasuaren eskandalua gogorarazten duen kasu batean.
60.000 pertsona inguru manifestatu dira Tel Aviven, Gazan bahituen bideoak zabaldu ostean
Gazako gatibuak Israelera bueltan eramango dituen su-eten akordio bat eskatu dute, ohi baino jende gehiagorekin egindako protesta jendetsuan, horien bideo batzuk zabaldu ostean. Bideo horietan, bahituek muturreko argaltasuna erakusten dute eta akordio bat eskatzen diete agintariei. Israelek 104 pertsona hil ditu azken orduotan Gazako Zerrendan.
Hamasek dio ez dela desarmatuko Estatu palestinar bat ezarri arte
Horrela erantzuten dio Steve Witkoff AEBk Ekialde Hurbilean duen mandatariari, talde islamista armak uzteko prest zegoela esan ondoren.
Gazako haurren heriotzak "aurrekaririk gabe" hazi direla ohartarazi du UNICEFek
Gazatarren aurkako bonbardaketak ez du etenik: gutxienez 22 palestinar hil dira bart Israelen beste eraso batzuetan.
Trumpek bi urpeko nuklear zabaldu ditu Medvedev Errusiako presidente ohiaren "adierazpen probokatzaileen" aurrean
Ukrainako gerra geldiarazteko AEBk Errusiari ezarri zion ultimatuma kritikatu zuen duela gutxi, eta ohartarazi zuen horrek bi herrialdeen arteko gatazka ekar zezakeela.