FRANTZIA
Gorde
Kendu nire zerrendatik

Frantziako Gobernuak 43.800 milioi euroko doikuntza egingo du 2026ko aurrekontuetan

Bayrou lehen ministroak neurri azpimarragarriak iragarri ditu; hala nola, pentsioak izoztea, enplegu publikoa eta gizarte- eta osasun- arloko gastuak murriztea eta jai egunak gutxitzea.

Bayrou Macron EFE
François Bayrou eta Emmanuel Macron uztailaren 14ko ospakizunetan. Argazkia: EFE.

François Bayrou Frantziako lehen ministroak Estatuaren aurrekontuak doitzeko lau urterako plan bat iragarri du astearte honetan, gastua murriztu eta diru-sarrerak handitzeko helburuarekin.

Horretarako, hainbat neurri azpimarragarri eman ditu aditzera, tartean, pentsioak izoztea, enplegu publikoa gutxitzea edo gizarte- eta osasun- arloetako gastuak murriztea.

Plana iragartzeko hitzaldi berezia egin du Frantziako lehen ministroak Gobernuaren eta Parlamentuko buruzagitzaren aurrean.

Diru-sarrerei dagokienez, diru-sarrera handienak dituzten pertsonentzako "elkartasun-ekarpena" martxan jarriko duela iragarri du. Horrez gainera, iruzur fiskalaren aurkako borroka indartuko duela jakinarazi du eta gaineratu du ahalegin berezia egingo dutela iruzur horien bidez galdutako diru-kopurua berreskuratzeko.

Beste neurri deigarri bat bi jaiegun kentzea da. Gaur egun Frantzian 11 jaiegun dituzte eta kentzeko aukerak dituztenen artean, Pazko astelehena eta maiatzaren 8a daudela aipatu du. "Gure ekoizpen nazionala handitu behar dugu. Ez dugu behar adina ekoizten", arrazoitu du.

Lehen ministroak azpimarratu du zor publikoaren igoera bizkorrari aurre egin behar zaiola. Izan ere, egungo erritmoa jarraituta, 2029an 100.000 milioi eurora iritsiko litzateke zorraren ordainketa, eta aurrekontuetako zatirik potoloena izango litzateke.

Frantziako zor publikoak 3,3458 bilioi eurotan itxi zuen aurtengo lehen seihilekoa, hau da, Estatuko BPGaren % 114.

Bayrouk ziurtatu du zor hori segundoko 5.000 euroko erritmoan handitzen dela; alegia, 150.000 milioi euro gehiago dira urtero. Egoera hori "jasanezina" da Bayrouren aburuz.

Zure interesekoa izan daiteke

18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

AEB eta Txina, Hego Pazifikoko uharteak kontrolatzeko lehia bizian. Zergatik?

Ozeano Barea Asia eta Amerika arteko itsaso handi-handia da. Han zehar itsasbideak, urpeko kableak eta era guztietako merkataritza trafikoa daude, etengabe. Horregatik, bide horiek bereganatu nahi dituzten potentziek ezinbestekoa dute ozeano erraldoi horretan dauden irlak kontrolatzea, base logistikoak, eta, kasu askotan, militarrak direlako. Hain zuzen, Estatu Batuek eta Txinak Pazifikoko 14 herrialde horiek kontrolatzeko sokatiran ari dira. Papua Ginea Berria milioi bat biztanle duen uharte bakarra da; txikiena, Niuee izeneko uhartea, ez da 2.000 biztanlera ere iristen. 14 horietatik 11 Txinarekin daude lerratuta. Hiruk baino ez dute Taiwanen subiranotasuna aitortzen. Batzuek, Papua Ginea Berria kasu, Estatu Batuekiko segurtasun akordioei eusten diete, beste batzuek, ordea, Txinarekin defentsa akordioak sinatu dituzte. Horren adibide da Salomon Uhartea. Mikel Reparaz, EITBren nazioarteko burua, han izan da.

18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Madurok konfirmatu egin du Trumpekin hitz egin duela: "Azkenaldian, askotan nabil ingelesez hitz egiten"

Nicolas Maduro Venezuelako presidenteak baieztatu egin du Donald Trump AEBko gobernuburuarekin hitz egin duela, herrialde horrek Kariben duen hedapen militarrak eragindako tentsioen eta nazio pretroliogilearen aire-konektibitatearen krisiaren erdian. Maduroren arabera, Etxe Zuria Miraflores jauregiarekin harremanetan jarri zen duela "hamar bat egun"; azaroaren 23an beharbada, baina ez du data zehatzik eman.

Mikel Reparaz 
El gran tablero mundial/ Potentzien lehia handia erreportaje-sorta
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Tentsioa gorenean da Hegoaldeko Txinako Itsasoan,  defentsa eta botere militarraren bidegurutzean

Estatu Batuetako eta Txinako indarren artean talka arriskua eragin dezakeenik badago, Hegoaldeko Txinako Itsasoa da. Pekinek ur horien zati bat beretzat nahi du, bederatzi puntuko lerro bat eginez, Taiwan, Filipinetako zati bat eta uharte artifizialak eraiki dituen uhartetxoak barne. Horrek talka egiten du hainbat herrialderen subiranotasunarekin, hala nola Filipinak, Vietnam eta Malaysia. Horren aurrean, AEBk presentzia militarra sendotu du eremu horretan. Mikel Reparaz, EITBren Nazioarteko arloburua, bertan izan da.

Gehiago ikusi