Ishiba lehen ministroarentzat erabakigarriak diren Goi Ganberarako hauteskundeak dituzte gaur Japonian
Hauteskunde parlamentario hauek erabakigarriak dira Ishibaren Exekutiboarentzat, izan ere, Ishibak gutxiengoan gobernatzen du joan den urriko hauteskunde orokorretan Behe Ganberaren kontrola galdu zuenetik.
Japoniarrek hauteskunde partzialak egingo dituzte igande honetan parlamentu nazionaleko Goi Ganberako, Dietako ordezkariak aukeratzeko. Hauteskundeen gako nagusia da agintean dagoen koalizioa, Shigeru Ishiba lehen ministroaren Alderdi Liberal Demokratikoa buru dela, gai izango ote den gehiengoari eusteko.
Hautetsontziak Japonian 07:00ak zirenean ireki dituzte (Euskal Herrian larunbateko 23:00ak zirenean). 44.700 hauteslekutan bozkatzeko aukera izango dute japoniarrek 20:00ak arte (igande eguerdia Euskal Herrian). 522 hautagairen artean ganbera osatzen duten 125 eserleku nork beteko dituzten aukeratu beharko dute, ganbera osatzen duten 248 eserlekuen erdia eta hutsik dagoen eserleku bat.
Japoniako parlamentu-ganbera honen agintaldia sei urtekoa izaten da, eta hirurteko bakoitzean hauteskunde horien erdiak aldatzen dira.
Gutxi gorabehera 21,45 milioi pertsonak, hautesle guztien % 20 pasatxok, aurrez eman dute botoa, 5,32 milioiko igoera 2022ko hauteskunde partzialekin alderatuta, NHK kate publiko japoniarrak argitaratutako datuen arabera.
Hauteskunde kanpainako gaien artean inflazio iraunkorrak eragindako bizi kostu gero eta handiagoak izan dira erdigunean, horri aurre egiteko neurri ezberdinen alde egiten baitu alderdi bakoitzak, hala nola diru pizgarriak, kontsumorako zerga murriztea edo indargabetzea edo arrozaren prezio altuen aurkako neurriak.
Gainera, gizarte-segurantzari buruz ere asko eztabaidatu da kanpaina honetan, eta primak murriztea eskatzen duten ahotsak ozen entzun dira. Era berean, jaiotza tasa baxuei buelta emateko neurriak, kanpo politika eta segurtasun politika lehengoratzeko neurriak, AEBren muga-zergei eman beharreko erantzuna ere agenda politikoan jarri da dira, baita Japonian bizi diren atzerritarrei dagozkien politikak gogortzearen inguruko eztabaida ere, sare sozialek bultzatuta, indarra hartzen ari diren alderdi minoritario erabat xenofoboak panorama nazionalean sartu ondoren.
Hauteskunde hauek erabakigarriak dira Ishibaren Exekutiboarentzat, gutxiengoan gobernatzen baitu joan den urriko hauteskunde orokorretan Behe Ganberaren kontrola galdu zuenetik.
Ishibaren Alderdi Liberal Demokratikoak eta bere koalizio-kide Komeito budistak gutxienez 125 eserlekuetatik 50 irabazi behar dituzte gehiengo sinpleari eusteko eta Gobernuaren bideragarritasuna bermatzeko; izan ere, hori galtzeak kontrol legegilea galtzea ekarriko luke, eta alderdi txikiekiko mendekotasun handiagoa.
Gobernuan dagoen koalizioak 140 eserleku zituen hauteskunde hauen aurretik. Inkesta berrienek iradokitzen dute zaila izango dela gehiengoari eustea, herritarrak haserre baitaude prezioen igoerarekin eta Ishibaren Administraziok ez du lorpen nabarmenik izan azkenaldian.
Goi Ganberaren kontrola galtzea zaplaztekoa litzateke lehen ministroarentzat, "porrota" litzateke bere hitzetan, eta bere alderdikideek dimisioa eskatzeko puntuan jar lezakete, kontuan hartuta Behe Ganbera galdu zuela aurrena, eta ekainean Tokioko Biltzarreko hauteskundeetan alderdiak inoiz izandako emaitzarik txarrenak izan zituela, eskualde mailako garrantzitsuenak eta hauteskunde hauei begira aurrerakintzat jotzen direnak.
Zure interesekoa izan daiteke
AEB eta Txina, Hego Pazifikoko uharteak kontrolatzeko lehia bizian. Zergatik?
Ozeano Barea Asia eta Amerika arteko itsaso handi-handia da. Han zehar itsasbideak, urpeko kableak eta era guztietako merkataritza trafikoa daude, etengabe. Horregatik, bide horiek bereganatu nahi dituzten potentziek ezinbestekoa dute ozeano erraldoi horretan dauden irlak kontrolatzea, base logistikoak, eta, kasu askotan, militarrak direlako. Hain zuzen, Estatu Batuek eta Txinak Pazifikoko 14 herrialde horiek kontrolatzeko sokatiran ari dira. Papua Ginea Berria milioi bat biztanle duen uharte bakarra da; txikiena, Niuee izeneko uhartea, ez da 2.000 biztanlera ere iristen. 14 horietatik 11 Txinarekin daude lerratuta. Hiruk baino ez dute Taiwanen subiranotasuna aitortzen. Batzuek, Papua Ginea Berria kasu, Estatu Batuekiko segurtasun akordioei eusten diete, beste batzuek, ordea, Txinarekin defentsa akordioak sinatu dituzte. Horren adibide da Salomon Uhartea. Mikel Reparaz, EITBren nazioarteko burua, han izan da.
Epsteinen uharte pribatuko irudi argitaragabeak, hemen
Estatu Batuetako Ordezkarien Ganberako demokratek Jeffrey Epstein pederastaren Birjina uharteetako irla pribatuko argazki eta bideo argitaragabeak kaleratu dituzte. Irudietan etxeko logelak eta komunak agertzen dira, baita dentista-aulki bat duen gela bat ere, hormetan maskarak eskegita dituela. "Pedofiliaren uhartea" 90eko hamarkadan erosi zuen Epsteinek, eta egoitza pribatu gisa erabiltzen zuen.
Madurok konfirmatu egin du Trumpekin hitz egin duela: "Azkenaldian, askotan nabil ingelesez hitz egiten"
Nicolas Maduro Venezuelako presidenteak baieztatu egin du Donald Trump AEBko gobernuburuarekin hitz egin duela, herrialde horrek Kariben duen hedapen militarrak eragindako tentsioen eta nazio pretroliogilearen aire-konektibitatearen krisiaren erdian. Maduroren arabera, Etxe Zuria Miraflores jauregiarekin harremanetan jarri zen duela "hamar bat egun"; azaroaren 23an beharbada, baina ez du data zehatzik eman.
Gazan, 54 bikotek bizitza ospatzea erabaki dute, ezkontza handi-handia eginda
Bi urtez Israelen eraso etengabeak pairatu ostean, sarraskia atzean utzi eta ospakizunari ateak ireki dizkiote Gazan. 54 bikote ezkondu dira bonbardaketek txikitutako eraikinen artean. Ekitaldia Arabiar Emirerri Batuek antolatu dute, eta esperantzaren sinbolotzat hartu.
EBk erabaki du 2027rako Errusiako gas naturala inportatzeari uztea
Hungariak eta Eslovakiak iragarri dute plana Europar Batasuneko Justizia Auzitegira eramango dutela.
Zergatik da Groenlandia giltzarria lur arraroen lasterketan?
Groenlandian ustiatu gabeko lur arraroen aztarnategi handienetako batzuk daude. Ezinbesteko elementuak dira garapen teknologikorako, eta, hori dela eta, guztiek dute begiz jota Artikoko lurralde hori. Baina, zer nahi dute Groenlandiako biztanleek beren etorkizunerako? Mikel Reparaz, ETBko nazioarteko burua, han izan da.
Federica Mogherini EBko diplomaziaburu ohia inputatu dute, kontratazio publikoan iruzurra eta ustelkeria leporatuta
Europako Batzordearen presidenteorde izandakoa eta gaur egun Europako Elkargoko egungo errektorea dena atxilotu dute, beste bi pertsonarekin batera. Europar Batasunak gazte diplomatikoentzat finantzatutako formakuntza programa batekin lotuta iruzurra egitea leporatu diote.
Venezuelaren barruko erasoak "oso laster" hasiko direla esan du Trumpek
AEBko presidenteak beste herrialde batzuk bonbardatzeko aukera ez du baztertzen: “Drogak ekoizten edo horiek Estatu Batuetan saltzen dituen edonor dago jomugan".
Putinek ez ditu ontzat eman Europak Ukrainarako bake-planari egindako proposamenak
Errusiako presidenteak salatu duenez, Europako herrialdeek —batez ere, Frantziari, Alemaniari eta Erresuma Batuari egin die erreferentzia—, Moskurentzat "onartezinak" diren eskakizunak jaso dituzte bake-planean. Haren hitzetan, "bake-prozesu osoa blokeatzea" nahi dute.
Tentsioa gorenean da Hegoaldeko Txinako Itsasoan, defentsa eta botere militarraren bidegurutzean
Estatu Batuetako eta Txinako indarren artean talka arriskua eragin dezakeenik badago, Hegoaldeko Txinako Itsasoa da. Pekinek ur horien zati bat beretzat nahi du, bederatzi puntuko lerro bat eginez, Taiwan, Filipinetako zati bat eta uharte artifizialak eraiki dituen uhartetxoak barne. Horrek talka egiten du hainbat herrialderen subiranotasunarekin, hala nola Filipinak, Vietnam eta Malaysia. Horren aurrean, AEBk presentzia militarra sendotu du eremu horretan. Mikel Reparaz, EITBren Nazioarteko arloburua, bertan izan da.