Parazetamola, haurdunaldia eta autismo-arriskua: ikerketa askok ezeztatzen dute korrelazio hori
Zientzialarien esanetan, parazetamola beste edozein aukera baino hobea da haurdun dauden emakumeen mina arintzeko. Gainera, seme-alaba autistak dituzten familiak estigmatizatzeko arriskuaz ohartarazi dute, beraiek eragindakoa izan daiteken ustea zabal daitekeelako.
Haurdunaldian parazetamolaren erabilera haurren autismo arriskuarekin lotzeak ez du "froga sendorik", eta "asko" dira korrelazio hori ezeztatzen duten ikerketak, zientzialariek Donald Trump AEBko presidentearen eta herrialdeko osasun agintarien adierazpenen aurrean adierazi dutenez.
“Ikerketa askok ezeztatzen dute korrelazio hori”, Monique Botha Durhameko Unibertsitateko (Erresuma Batua) Gizarte Psikologiako eta Garapeneko irakasle elkartuaren arabera.
Ikerketa bat aipatu du adituak, bere ustez, arlo honen gainean egin den "garrantzitsuena",, Suediako ikertzaileek 2,4 milioi jaiotzaren (1995-2019) datuekin egina eta 2024an argitaratua.
Ikerketa horrek senideen datu errealak erabili zituen, eta "ez zuen inolako loturarik aurkitu umetokian parazetamolarekiko esposizioaren eta autismoaren, TDAHren edo ondorengo desgaitasun intelektualaren artean", adierazi dio Bothak Science Media Centre (SCM) baliabide zientifikoen plataformari.
Horrek iradokitzen du "parazetamolak ez duela autismoan eragin kausalik", eta, Botharen arabera, hori indartu egiten da dosiaren araberako erlaziorik ez dagoelako.
"Ez dago froga sendorik ez ikerketa nahiko arrazoiturik kausa-ondorio harreman hori badagoenik baieztatzeko, aldiz kontrakoa dioten ondorioak garbiak dira. Erabat ziur nago ez dagoela harremanik", azpimarratu du.
Haurdun dauden emakumeen mina arintzea "berez ere ez da erraza izaten", eta parazetamola beste edozein aukera baino "askoz seguruagoa" da. "Alarmismoak emakumeek haurdunaldian arreta egokia jasotzea eragotziko du", bere ustez.
Gainera, nabarmendu duenez, "seme-alaba autistak dituzten familiak estigmatizatzeko arriskua dago, beraiek eragindakoa izan daiteken ustea zabal daitekeelako".
Ildo beretik mintzatu da SMCk jaso duenez, Dimitrios Siassakos, Londresko University Collegeko Obstetrizia eta Ginekologia irakaslea ere. Autismoa "hainbat faktoreren eta sarri konbinatuta datozenen" batura da, bereziki, joera genetikoa eta, batzuetan, jaiotzaren unean oxigenoa falta izatea, erditzeko konplikazioen ondorioz.
Ikerketek frogatu dutenez – dio –, haurdunaldian parazetamola erabiltzearen ondorioz arriskua igotzeko edozein zantzu, bere kabuz desagertzen dela "azterketetan faktore garrantzitsuagoak kontutan hartzen diren momentuan".
Ildo horretan, adierazi du anai-arrebak aztertu zituzten ikerketetan parazetamola eta autismoaren arteko edozein korrelazio desagertu egiten zela: garrantzia zuena familiaren historia zen, eta ez parazetamola erabiltzea.
Siassakosen ustez, "parazetamolaren ezaugarriei ikuspegi okerretik begiratzeak ekar dezake emakumeek haurdunaldirako sendagai seguruenetako bat ez erabiltzea, ezta behar dutenean ere".
Tylenolen fabrikatzaileak errefusatu egin ditu Trumpen adierazpenak
Kenvue farmazia enpresak, Tylenol Ameriketako Estatu Batuetako parazetamol marka ezagunaren fabrikatzaileak, Donald Trump presidentearen adierazpenak errefusatu ditu astelehen honetan. "Ez gatoz bat zientzia independentearen aurkako edozein iradokizunekin", adierazi du Melissa Witt Kenveeko bozeramaileak The New York Times hedabide estatubatuarrari eskainitako elkarrizketan.
"Oso kezkatuta gaude horrek etorkizuneko amen osasunean duen arriskuagatik", gaineratu du Wittek, Trumpen ohartarazpen harira egindako adierazpenetan.
Nazioarteari buruzko albiste gehiago
Jimmy Kimmelen programa bueltan da, Charlie Kirken hilketari buruzko iruzkinengatik bertan behera geratu ostean
"Jimmy Kimmel Live!" umorezko late night arrakastatsua ABC katera itzuliko da, saioa kendu izanak Ameriketako Estatu Batuetan sortutako polemikaren ostean.
Beste hamaika herrialdek onartu dute Palestinako Estatua
Frantzia, Belgika, Luxenburgo, Andorra, Malta, Monako eta San Marino izan dira pausoa ematen azkenak, New Yorken bi estatuen konponbidea gauzatzeko pausoak zehazteko asmoz egindako goi bileran.
Trumpek parazetamola autismoarekin lotu du, ebidentzia zientifikorik ez dagoen arren
Donald Trumpen Gobernuak lotura posible bat aurkitu omen du autismoaren eta haurdunaldian parazetamola kontsumitzearen artean. AEBko presidenteak Etxe Zurian iragarri du aurkikuntza, adituek teoria horren sendotasun zientifikoa zalantzan jartzen duten arren.
Albiste izango dira: Nazio Batuen Batzar Nagusia, Zinemaldia eta eguraldia
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Palestinako Estatuaren aitortza erdigunean dela abiatuko da NBEren 80. Batzar Nagusian
Erresuma Batuak, Kanadak, Australiak, Portugalek eta Frantziak aitortu dute ofizialki Palestinako Estatua, goi-bileraren bezperan. Horren aurrean, Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak esan du ez dela inolaz ere Palestinako Estaturik egongo, eta Bezalel Smotrich zein Itamar Ben Gvir Israelgo ministroek Zisjordania anexionatzea proposatu dute, Palestinako Estatua aitortzeko erabakiei erantzuteko.
"Ondorio juridikoak baino, garrantzi politikoa du nazioarteak Palestina aitortzeak"
Victor Amado EHUko Historia Garaikideko irakasleak uste du onarpenarekin Palestinak nazioarteko zilegitasuna irabaziko duela, Netanyahuren erregimen gero eta isolatuagoaren aurrean.
NBEk gerra eta gizateriaren aurkako krimenak leporatu dizkio Errusiari, Ukrainan egindako gehiegikeriengatik
Ikertzaileek Ukrainako zibilen aurkako eraso indiskriminatuak salatu dituzte.
EBko Zibersegurtasun Agentziak "hirugarrenen zibereraso" bati egotzi dizkio zenbait aireportutan asteburuan izandako gorabeherak
Egoera horren ondorioz, aireportuek eskuz izapidetu behar izan zituzten fakturazioak eta ontziratzeak, boligrafo eta papelez. Ondorioz, hegaldi asko atzeratu eta bertan behera utzi behar izan zituzten lehen orduetan, nahiz eta gorabeherak asteburu osoan zehar izan.
Frantziak eta Erresuma Batuak Palestina estatu gisa aitortzeagatik errepresaliarik ez hartzeko eskatu diote Israeli
Alemaniak oraingoz ez du Palestina estatu gisa aitortzeko asmorik. Are gehiago, bide horretan pausorik eman aurretik balizko bake negoziazioek zer ematen duten itxarotea defendatu du.