Gaza
Gorde
Kendu nire zerrendatik

Zer da Israel Gazatik erretiratzeko lehen fasea markatzen duen "marra horia”?

Aste honetan, Israelek lerro imajinario hori igaro duten 20 gazatar baino gehiago hil ditu, denak etxera itzuli nahian ari zirenean. 

Gaza-faseak

Erretiratze-lerroak, faseen arabera. Eremu bakoitzaren kanpoko aldeak markatzen du muga. Egilea: EITB.

Duela astebete Gazako Zerrendan su-etena hasi zenean, sinatutako akordioan jasotzen zenaren ildotik, Israelgo Armadak atzera egin behar izan zuen "lerro horia" izenekora. Eremu horren atzean jarraitzen dute tropa israeldarrek, eta, ordutik, askotan egin diete eraso eremuaren muga-inguruan zebiltzan herritarrei.

Aste honetan, 20 gazatar baino gehiago hil ditu Israelek, Gazatarren osasun agintarien arabera, etxera itzultzen ari zirenean. Armadaren esanetan, "lerro horia" (imajinarioa eta seinaleztatu gabea) gainditu zuten. 

Hamasek eta Israelek sinatutako akordioaren arabera, su-etenak Gazako Zerrenda osoa hartzen du, eta Israelgo Armada "lerro horia" deituriko perimetro bateraino erretiratu behar izan da lehen fasean, baina horrek ez du esan nahi su-etena ez dagoenik bertan ere indarrean. Hala ere, Armadak eremu horren barruan bidezko defentsa argudiatu du bere tropen aurkako mehatxu ororen eta gerturatzen diren herritarren aurka tiro egiteko.

Zer da "marra horia"?

"Lerro horia" Israelgo Armadak Gazatik erretiratzeko Israelen eta Hamasen arteko su-eten akordioan hitzartu ziren hiru faseetako lehenengoan atzera egin behar zuen eremua zehazten duen muga imajinarioa da

Lerro horren eta Gaza eta Israel arteko mugaren arteko perimetroa Israelen kontrolpean dago, eta Zerrendaren % 50 baino zertxobait gehiago hartzen du.

Horregatik, herri batzuk lerro horretatik kanpo gelditzen dira, eta gazatarrek ez dute oraindik horietara joateko baimenik, Israelgo Armadaren erasoa jasateko arriskuagatik; Beit Hanoun (iparraldea) eta Rafah (hegoaldea), esaterako, lerro horitik kanpo daude.

Donald Trump AEBko presidenteak akordioa iragarri zuenean zabaldutako mapa baten arabera, lerro horiaren eta Zerrendaren eta Israelen arteko mugaren artean dagoen eremu militarrak 1,5 kilometroko zabalera du alderik estuenean eta 6,5 kilometrokoa zabalenean (Rafah hiria hartzen du).

Eskala-mapa horrek ez du lur-gaineko erreferentzia espezifikorik zehazten. 

Seinaleztapen falta

Marra horia ez da inoiz seinaleztatuta egon herritarrentzat, eta, beraz, gazatar asko ahoz ahoko informazioarekin edo bistan tankeak dituzten ala ez begiratuta gidatu dira lerroa non dagoen asmatzen saiatzeko. 

"Bizi garen eremuetan baino ez gara mugitzen. Leku bat arriskutsua den jakin nahi badut, jendeari galdetzen diot: inor egon al da han azken orduetan? Egoera arriskutsua da. Bizilagunek ematen digute benetan gertatzen denaren berri", azaldu du Mohamed Badaui hiriburuko Zeitun auzoko bizilagunak.

Ostiral honetan, Israel Katz Israelgo Defentsa ministroak iragarri du Israelgo Armada Palestinako lurraldean alegiazko muga hori seinaleztatzen ari dela, herritarrek jakin dezaten nondik nora doan.

Israelen erretiratzearen bilakaera

Israel Gazatik erretiratzeko bigarren fasean, tropak lerro berri batera egin beharko dute atzera, "lerro gorria" deiturikora, Gazako lurraldearen % 40 inguru utzita Armadaren kontrolpean.

Nazioarteko Egonkortze Indarrak Gazan sartzen direnean igaroko dira bigarren fase horretara, su-etenerako akordioan adostu bezala. Egonkortze indar hori izango da eremuko segurtasuna gainbegiratu eta ondoren Gazan arituko den Polizia trebatuko duena.

Hala ere, ez dute jakitera eman noiz sartuko den Gazan Egonkortze Indarra. 

Erretiratzearen hirugarren fasean, Israelgo Armadak "segurtasun perimetroa" atzeratuko du, Gazako lurren % 15 inguru okupatuta. Zerrendaren eta Israelen arteko mugaren ondotik igaroko da, eta bertan modu mugagabean ezarriko dira soldaduak, eperik gabe. Perimetro horrek Gazarako funtsezko puntuak hartzen ditu bere barnean; Rafahko pasabidea, esaterako, Egiptoko mugan.

Zure interesekoa izan daiteke

18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

AEB eta Txina, Hego Pazifikoko uharteak kontrolatzeko lehia bizian. Zergatik?

Ozeano Barea Asia eta Amerika arteko itsaso handi-handia da. Han zehar itsasbideak, urpeko kableak eta era guztietako merkataritza trafikoa daude, etengabe. Horregatik, bide horiek bereganatu nahi dituzten potentziek ezinbestekoa dute ozeano erraldoi horretan dauden irlak kontrolatzea, base logistikoak, eta, kasu askotan, militarrak direlako. Hain zuzen, Estatu Batuek eta Txinak Pazifikoko 14 herrialde horiek kontrolatzeko sokatiran ari dira. Papua Ginea Berria milioi bat biztanle duen uharte bakarra da; txikiena, Niuee izeneko uhartea, ez da 2.000 biztanlera ere iristen. 14 horietatik 11 Txinarekin daude lerratuta. Hiruk baino ez dute Taiwanen subiranotasuna aitortzen. Batzuek, Papua Ginea Berria kasu, Estatu Batuekiko segurtasun akordioei eusten diete, beste batzuek, ordea, Txinarekin defentsa akordioak sinatu dituzte. Horren adibide da Salomon Uhartea. Mikel Reparaz, EITBren nazioarteko burua, han izan da.

18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Madurok konfirmatu egin du Trumpekin hitz egin duela: "Azkenaldian, askotan nabil ingelesez hitz egiten"

Nicolas Maduro Venezuelako presidenteak baieztatu egin du Donald Trump AEBko gobernuburuarekin hitz egin duela, herrialde horrek Kariben duen hedapen militarrak eragindako tentsioen eta nazio pretroliogilearen aire-konektibitatearen krisiaren erdian. Maduroren arabera, Etxe Zuria Miraflores jauregiarekin harremanetan jarri zen duela "hamar bat egun"; azaroaren 23an beharbada, baina ez du data zehatzik eman.

Mikel Reparaz 
El gran tablero mundial/ Potentzien lehia handia erreportaje-sorta
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Tentsioa gorenean da Hegoaldeko Txinako Itsasoan,  defentsa eta botere militarraren bidegurutzean

Estatu Batuetako eta Txinako indarren artean talka arriskua eragin dezakeenik badago, Hegoaldeko Txinako Itsasoa da. Pekinek ur horien zati bat beretzat nahi du, bederatzi puntuko lerro bat eginez, Taiwan, Filipinetako zati bat eta uharte artifizialak eraiki dituen uhartetxoak barne. Horrek talka egiten du hainbat herrialderen subiranotasunarekin, hala nola Filipinak, Vietnam eta Malaysia. Horren aurrean, AEBk presentzia militarra sendotu du eremu horretan. Mikel Reparaz, EITBren Nazioarteko arloburua, bertan izan da.

Gehiago ikusi