Birmaniak gerra betean egingo ditu hauteskundeak, bost urtean lehenengoak
Prozesuak hiru fase izango ditu, eta urtarrilaren 25ean izango da azkena. Oposizioak boikotatzeko deia egin du; izan ere, horren arabera, "prozesua ez da askea eta bidezkoa izango".
Myanmarko hauteskundeetan bozkatzeko ilarak. Argazkia: EFE
Birmania edo Myanmarko herritarrak botoa ematera deitu dituzte igande honetan, 2021eko otsaileko estatu-kolpeaz geroztik herrialdea gobernatzen duen batzorde militarrak deitutako hauteskundeetan.
Herrialdea krisi larrian dago Armadak 2020ko azaroko hauteskunde orokorren emaitzak baliogabetzeko estatu-kolpea eman zuenetik. Hauteskunde horietan, Demokraziarako Liga Nazionalak (LND) lortu zuen garaipena.
Hauteskundeok uztailean iragarri zituzten, hilabete batzuk atzeratu ostean, eta hiru fase izango dituzte: igande honetakoa izango da lehena, urtarrilaren 11n egingo da bigarrena eta urtarrilaren 25ean izango da hirugarren hitzordua.
Militarren esanetan, hauteskunde hauek "alderdi anitzeko sistema" berreskuratzea ekarriko dute, baina, kritikoen iritzian, Armadak "boterean betikotzea" baino ez du bilatzen hauteskunde hauekin.
Indar Armatuek adierazi dute beharrezkoa dela hauteskundeak egitea, gerra eta borrokak gorabehera, eta Aung San Suu Kyi LNDko buruzagiak 2020ko hauteskundeetan lortutako garaipena "legez kanpokoa" izan zela ziurtatu dute, boto-emaileak erregistratzeko prozesuan "irregulartasun" ugari izan zirelako.
Hala ere, nazioarteko behatzaileen esanetan, hauteskunde haietan ez zen arazo handirik izan botoa emateko orduan, eta ohartarazi dute indarkeriak eragotz dezakeela, oraingo honetan, gerrak gogorren jo dituen eremuetako herritarrak hautetsontzietara joatea.
Aung San Suu Kyi 80 urteko ekintzaile eta Bakearen Nobel saridunak kartzelan jarraitzen du, 27 urteko kartzela-zigorra betetzen ari baita, eta, ondorioz, ez du hauteskundeetan parte hartuko. Horren alderdia desegin egin zen, batzorde militarraren arau berrien arabera ofizialki erregistratzeari uko egin ondoren.
Beste alderdi batzuek ere boikot egiteko deia egin dute edo uko egin diote parte hartzeari eta militarrek ezarritako baldintzak onartzeari. Hala, asko dira prozesu hau "askea eta bidezkoa" ez dela izango azpimarratzen dutenak, eta boterea kontrolatzen jarraitzeko eta militarren eskuetan mantentzeko bideak bilatzea leporatzen diote Min Aung Hlaing batzordeko buruari.
Bestalde, nazioarteak eutsi egin die Birmaniari jarritako zigorrei, biztanleria zibilaren aurkako eraso etengabeak eta disidenteen aurkako errepresio neurri gogorrak direla eta.
Nazio Batuen Erakundeak indarkeriaren erabilera "basatia" egitea leporatu dio Birmania gobernatzen ari den batzorde militarrari, herritarrak igande honetan hauteskundeetan bozkatzera behartzeko.
Gerraren ondorioz, 65 herritan ezingo dituzte hauteskundeak egin, soldaduen eta erresistentziako talde matxinoen arteko liskarrak direla eta. Militarren ustez, lehen fase honetan, Armadak kontrolpean dituen 330 udalerrietatik 102tan bozkatuko dute.
Berrogeita hamar alderdik baino gehiagok aurkeztu dituzte hautagaiak, baina gehienak herri mailan soilik aurkeztu dira, eta sei alderdi baino ez dira nazio mailan lehiatuko. Legeriak batzorde militarraren aldeko Batasunaren, Elkartasunaren eta Garapenaren Alderdiari (USDP) egiten dio mesede. Guztira, 5.000 hautagai inguru aurkeztu dira Birmaniako Asanblea Nazionaleko eserlekuak betetzeko.
Zure interesekoa izan daiteke
Zelenskik "segurtasun berme sendoak" eskatu ditu hauteskundeak edo erreferenduma egin ahal izateko
Europako buruzagiek Ukrainako presidentea babestu dute Etxe Zuriko agintariarekin Floridan bildu aurretik, eta Kanadak milioi askoko laguntza agindu dio herrialdea berreraikitzeko.
Israelek Somalilandia Estatu gisa aitortu du, eta erabakiak nazioarteko gaitzespen zabala eragin du
Somaliako eskualde separatistaren subiranotasuna onartu duen NBEko lehen kidea da Israel. Hamasek salatu du Gazako Zerrendatik palestinarrak kanporatu eta eremu horretara bidaltzeko asmoa duela Israelek; ez dute halakorik onartuko, ohartarazi du.
Errusiaren eraso gogorrak Kieven, Trump-Zelenski goi-bileraren bezperan
Moskuk eraso gogorrak egin ditu Ukrainako hiriburuaren eta ipar-ekialdeko eta hegoaldeko eskualdeen aurka, eta gutxienez hildako bat eta 19 zauritu eragin ditu.
Familia bereko lau valentziar desagertu dira Indonesian, ontzi bat hondoratu ostean
Familia bereko lau kide, lauak valentziarrak, desagertu dira Indonesian, ontzi turistiko bat hondoratu ostean. Aita eta hiru semeak dira desagertuta dauden lau pertsonak. Ama eta alaba, berriz, bizirik atera dituzte itsasotik. Olatuak eta euri jasak erreskate lanak zailtzen ari dira.
Zelenskik Europako buruzagiekin hitz egiten jarraitzen du, Trumpekin bildu aurretik
Ursula von der Leyen Europako Batzordeko buruak telefono bidez hitz egingo du gaur Zelenskirekin eta Trumpekin.
Bonba batek eztanda egin du Siriako Homs hiriko meskita alaui batean, eta gutxienez zortzi pertsona hil dira
Leherketa ostiral eguerdiko otoitza egiten ari zirela izan da, eta, ikerketaren lehen datuen arabera, bonba tenpluaren barruan zegoen jarrita.
Trumpen eta Zelenskiren igandeko bilerak beste mugimendu bat eragin dezake bake negoziazioetan
Errusiak, bestalde, baieztatu du Estatu Batuekin harremanetan jarri dela, Kievek eta bere aliatuek bultzatutako bake plan berria aztertu ostean.
Hauek dira aurten nazioartean izandako albiste nagusiak
Nazioarteko politikak galdera ugari utzi ditu mahai gainean. Trumpek narkoterrorismoa babestea leporatzen dio Venezuelari, Europa berrarmatzeko bidean da, eta ultraeskuinak gorakada handia izan du Alemanian, Austrian, Erresuma Batuan, Txekian, Portugalen eta Espainian.
Berriz irekiko dute Fukushimako zentral nuklearra
TEPCO enpresak munduko zentral nuklearrik handiena suspertuko du urtarrilean, tokiko agintarien oniritzia jaso ondoren.