EAEko zorraren gakoak eta beste erkidego batzuei zorra barkatzeak Kupoan izan dezakeen eragina
Gaur egun, Euskal Autonomia Erkidegoa (EAE) da Barne Produktu Gordinarekiko (BPG) zorraren portzentaje txikiena duen erkidegoa. Zehazki, Espainiako zorraren batez bestekoa baino hamar puntu azpitik dago.
EAEko zorra 11.000 milioi euro ingurukoa da, biztanleko 4.800 bat eurokoa. Euskadiko aberastasunaren % 12 baino gutxiagoko zorra da. Ehuneko hori garrantzitsua da, ekonomiaren produkzio-jarduerak sortzen dituen baliabide eta diru-sarrera publikoekin ordaintzen baita zorra.
EAEk eta Nafarroak finantziazio sistema propioa dutenez, Espainiako Estatuko erregimen komunetik kanpo daude, eta Ogasun Ministerioak iragarritako 80.000 milioiko kitapenak bi erkidegoei kalte egin diezaieke zeharka. Izan ere, Espainiako Estatuak bere gain hartzen du erregimen komuneko erkidegoen zor hori, eta Kupoak barne hartzen ditu zor publikoari eta haren interesei lotutako Estatuaren kargak. Beste era batera esanda, Estatuak zenbat eta zor handiagoa izan, orduan eta gastu handiagoa Kupoaren % 6,24aren bidez ordaintzeko.
Bestalde, EAEko Finantza Aliantzara bideratuko diren 1.000 milioiak automatikoki zor handiagoaren kontura izango dira, eta, hori dela eta, Imanol Pradales lehendakariak "malgutasuna" eskatu du pasibo hori handitu ahal izateko.
"Malgutasun" hori, lehendakariak martxan jarri nahi dituen bi baliabide horiek, zor bidez iritsiko lirateke, eta, Eusko Legebiltzarraren oniritzia lortzeaz gain, Espainiako Gobernuaren babesa beharko lukete.
Gauzak horrela, Noel d'Anjou Eusko Jaurlaritzako Ogasun eta Finantza sailburuak komunikabideen aurrean ziurtatu duenez, erkidegoen zorra barkatzeak "ez du eraginik izango 2027ra arteko kupoetan", baina data horretatik aurrera Kupoaren bost urteko legea negoziatu beharko dela ohartarazi du, eta Eusko Jaurlaritza "barkatze horren balizko eragina murrizten saiatuko da".
Zorpetzeari dagokionez, d'Anjouk argitu du Finantza Aliantzarako 1.000 milioi euroak, Eusko Jaurlaritzak egingo duen etorkizuneko industria egitasmo bati oso lotutakoak, ez dutela "zorpetze gehiago edo inolako malgutasunik behar". Sailburuak % 11,44ko zorra aurreikusi du 2025 ekitaldiko amaieran. "1.000 milioi gehiago jaulkitzen baditugu, Espainiako Gobernuarekin Batzorde Mistoan adostu ditugun mugen barruan egongo gara", azpimarratu du.
Bestalde, d'Anjouk iragarri du Eusko Jaurlaritzak hurrengo Ekonomia Itunaren Batzorde Mistora proposamen bat eramateko asmoa duela, EAErako zorpetzearen % 13ko muga malgutzeko, guztia Finantza Egonkortasun eta Jasangarritasun Egitasmoaren baitan.
"Guztiok ari gara ikusten ekonomian eragina duten aldaketa geopolitikoak, adibidez muga-zergen ondorioak, eta nahi duguna da testuinguru berri horri aurre egiteko gaitasuna izatea; Euskadiko industria, enpresa eta ekonomiari lagundu ahal izatea", nabarmendu du.
Albiste gehiago politika
Sare eta Etxerat elkarteek Bizkaiko eta Gipuzkoako 11 hondartzatan egin dute mobilizazioa
Urteroko ekimena izan dute gaur, Sare eta Etxerat elkarteek deituta, Gipuzkoako eta Bizkaiko 11 hondartzatan. Elkarbizitzarako jauzia egin ahal izateko, ETAko preso, iheslari eta deportatuen auziari behin betiko konponbidea ematea ezinbestekotzat jotzen dute. Biktimek horrenbeste merezi eta behar duten egia, aitortza eta erreparazioaren garrantzia ere azpimarratu dute.
Maider Etxebarria Gasteizko alkatea: "Asko poztuko ninduke jaien amaieran zero erasoren balantzea egin ahal izateak"
2025eko Andre Maria Zuriaren jaien atarian, festak "bizikidetzatik eta errespetutik, alaitasun eta ilusio handiz bizitzeko" deia egin die Gasteizko alkateak herritarrei eta bisitariei.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiko presidentea: "Zenbait sektorek ez diote modu argi batean indarkeria politikoari zilegitasunik kendu"
Hainbat gazteen eta ertzainen artean azken asteetan izandako istiluei buruz, Iñaki Subijana EAEKo Justizia Auzitegi Nagusiko presidenteak adierazi du "lehia bat" dagoela "Zuzenbide-Estatuaren eta Estatu beraren artean". "Biktima-justiziaren esparruan ezartzen ari garen neurrien inguruko hausnarketa egitera behartzen gaituzte", ondorioztatu du.
Bertan behera geratu da Puyko jaitsiera, bigarren urtez jarraian
Txosnek jai-eremu tradizionala aldarrikatu dute jaitsieraren kalean, udalaren debekuaren aurrean: "Jaiak herriarenak dira". Gogoratu beharra dago Udalak bigarren urtez jarraian debekatu duela hirigunean txosnen jai-esparrua jartzea, kanpoaldera mugituz.
AEBko Euskal Etxeetan euskararen irakaskuntza indartzeko hitzarmena sinatu dute
Etxepare Euskal Institutuak eta NABOk (North American Basque Organizations) sinatu dute lankidetza hitzarmena. Pradalesek adierazi duenez, "akordio hau konpromiso pedagogikoa baino gehiago da, urrats estrategikoa da euskararen nazioartekotzean".
Dobaranek eta Angulok Arkauti utziko dute urtebete eskas bete ondoren
Agur gutun batean, akademiaren eraldaketarako faseak abian jarri dituztela azaldu dute, baina ez dute irteeraren arrazoia zehaztu.
Eusko Jaurlaritzak Diasporaren Lege berri bat sustatuko du 2026an, egungo erronketara egokitzeko
Euskal herritarrek atzerrian duten presentzia aprobetxatzea da helburua, eta "Euskadi Globala" estrategian eragile diplomatiko gisa interesgarriak izan daitezkeen pertsona guztiak sare horretan sartzea.
Aukera berriak aprobetxatzeko AEBrekin harremanak estutzearen alde agertu da lehendakaria Boisen
Imanol Pradalesek esan du beharrezkoa dela zarata gainditzea eta AEBren eta EAEren arteko lankidetza "zubiak eraikitzen jarraitzea", enpresa aukera berriak aprobetxatzeko. "Ez gara hutsetik hasi. Bilera honekin jarraipena ematen diogu Estatu Batuen eta Euskadiren arteko harreman transatlantikoak sendotzeko helburuari", gaineratu du.
Cerdanen koinatu batek igeltsero gisa lan egin zuen Servinabar enpresan, eta 61.000 euro baino gehiago kobratu zituen
Antonio Muñoz Canok, zehazki, 3.363,36 euro jaso zituen 2019an, 16.255 euro 2020an, 21.233 euro 2021ean eta 20.818 euro 2022an. Igeltseroak bi alditan lan egin zuen eraikuntza konpainian, eta 61.669 euro jaso zituen guztira.
Ramiro González: "Talgoren egoitza sozialaren itzulera oso albiste ona da, sinbolismoz betea"
Ramiro Gonzalez Arabako ahaldun nagusiak Talgo enpresaren egoitza soziala Arabara itzultzea goraipatu du. Radio Euskadiko Boulevard saioan egindako elkarrizketan, Talgo erosteko operazioaren azken berriak izan ditu hizpide. Zalantzarik gabe esan du "oso albiste ona dela euskal industriarentzat eta bereziki Arabako industriarentzat", eta nabarmendu du Talgo aktibo garrantzitsua dela lurraldeko jarduera industriala berreskuratzeko.