EH Bilduk, ERCk eta BNGk monarkiarekin apurtzea eskatu dute, "frankismoaren herentzia" baita, horrela "benetako demokrazia" lortzeko
Frankismotik etorritako egiturari eusteak agerian uzten du, alderdi horien arabera, ez dela "benetako demokraziarik egongo Estatuaren buruzagitza herriak aukeratzen ez duen bitartean, eta hala euskal nazioari nola katalanari eta galegoari erabakitzeko eskubidea ukatzen zaien bitartean".
ERCk, EH Bilduk eta BNGk adierazpen bateratua argitaratu dute, ostegun honetan, monarkiarekin apurtzeko eskatzeko, frankismotik jasotako estamentu anakroniko bat delakoan, errepublikako askatasunaren, berdintasunaren eta demokraziaren balioetara egokitu ez diena.
Komunikatua sinatu duten hiru indar politiko independentista, subiranista eta errepublikanoek azpimarratu dutenez, monarkia ez zen herriaren borondatetik sortu, ezta herritarren ariketa aske eta demokratikotik ere, baizik eta Francisco Franco diktadoreak duela 50 urte ezarritako erabaki batetik, Juan Carlos Borboikoa "errege gisa" haren oinordeko izendatu baitzuen.
"Kontsultarik eta zilegitasun demokratikorik gabeko" izendapena izan zela diote, eta erakunde "anakroniko, herentziazko eta biziarteko" bat berreskuratzea ekarri zuen, eta hori "funtsezko printzipio demokratikoekin bateraezina" da.
Haren ustez, erregimen frankistaren botere-egiturekin jarraitzeko funtsezko zutabea izan da geroztik, eta Kataluniaren, Euskadiren eta Galiziaren eskubide nazional eta sozialen aurrean Estatuaren batasuna babesteko mekanismoa.
Bost hamarkada geroago, frankismotik jasotako egiturari eutsi izanak agerian utzi du ez dela "benetako demokraziarik egongo Estatuaren buruzagitza herriak aukeratzen ez duen bitartean, eta hala euskal nazioari nola katalanari eta galegoari erabakitzeko eskubidea ukatzen zaien bitartean".
"Frankismoaren herentzia eta instituzio monarkikoa hautsiz soilik egin ahal izango da aurrera benetako askatasun eta demokraziako etorkizunerantz", defendatu dute.
Eta, "iragana zuritu eta orainaldian erakunde anakroniko bat legitimatu" nahi duten ekintza ofizialen aurrean, berretsi egiten dute errepublika aske, demokratiko eta justuak eraikitzeko borondatea, subiranotasuna herritarrengan baitatza.
"Gorte frankistek Juan Carlos Borboikoa errege izendatu eta berrogeita hamar urtera, gure nazioen askatasunarekin, Estatua osatzen duten herriekin eta demokrazia osoarekin dugun konpromisoa berresten dugu", dio adierazpenak.
Zure interesekoa izan daiteke
Martxoaren 3ko Memorialaren atzerapena "kezkagarria" da Alberto Alonsorentzat, baina 2026an proiektuetan lanean hastea espero du
Gogora Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutuko zuzendari den Alberto Alonsok adierazi duenez, 1976ko Martxoaren 3ko Memorialaren atzerapena "puntu kezkagarri batean" badago ere, "urtea amaitu baino lehen hitz egiten hastea" espero du. Gabonetako jaiotzen arazoa "konpontzeko bidean" denez, 2026an etorkizuneko proiektuetan lanean hastea espero du Alonsok.
Esteban: "PP eta bere gertuko hedabideak EAJ Cerdanen sarearekin lotzen saiatzen ari dira"
Aitor Esteban EBBko presidenteak Alderdi Popularraren eta "gertuko hedabideen" EAJ Cerdanen sarearekin lotzeko "saiakera" salatu du, baina "ezertxo ere ez" dagoela azpimarratu du. "Lasai gaude, eta ez dizkigute lehertuko benetakoak ez diren lau titular", gaineratu du. Estebanek azpimarratu du behin baino ez zela bildu Santos Cerdan PSOEko Antolakuntza idazkari ohiarekin Mariano Rajoyren aurkako zentsura-mozioa negoziatzeko.
Jon Hernandez (Sumar): "40 urtez diktaduraren aurka borrokan sakrifikatu ziren emakumeez eta gizonez oroitu nahi dugu bereziki"
Jon Hernandez Sumarreko legebiltzarkideak, ostegun honetan, Francisco Francoren heriotzaren 50. urteurrena dela eta, "lau hamarkadatan diktaduraren aurka borrokatu zuten milaka emakume eta gizonek" bete duten papera aldarrikatu du. Pertsona horiek eta defendatzen zuten arrazoia gogoratzearen garrantzia azpimarratu du, "gaur egun ditugun askatasunak eta demokrazia mugatua diktaduraren aurka borrokatu zuten pertsona horiei guztiei esker baita batez ere".
Aitor Esteban: "Franco hil zenean ez zen gertatu apurketa bat eta horrek ondorioak ekarri ditu"
Bilbon egindako prentsaurreko batean, Aitor Esteban EAJren EBBko presidenteak Francisco Franco diktadorearen heriotzaren 50. urteurrena izan du hizpide. 50 urte geroago frankismo garaiko Sekretu Ofizialen Legea indarrean dagoela salatu du: "lege horrek argitasuna eman beharrean iluntasuna jartzen du lehenaldi horretaz”.
Alonso Egurrolari lotutako Noran eta Erkolan kooperatibei buruzko dokumentazioa eman dio Eusko Jaurlaritzak Guardia Zibilari
UCOk Eusko Jaurlaritzari Noran eta Erkolan kooperatibei buruzko informazioa eskatu zion joan den astean. Enpresa horietan kontratatu zituzten Francisca Muñoz eta Belen Cerdan, Santos Cerdan PSOEren Antolakuntza idazkari ohiaren emaztea eta arreba, hurrenez hurren.
Eusko Legebiltzarrak minutu bateko isilunea egin du, GALek 1984an erail zuen Santi Brouard omentzeko
Legebiltzarkideek zutik eta minutu bateko isilunearekin eginda omendu dute GALek 1984ko azaroaren 20an hildako Santi Brouard Herri Batasunaren buruzagia.
Torturaren beste zazpi biktima aitortu ditu Nafarroako Gobernuak
Orain arte, 94 pertsona aitortu ditu Nafarroako Gobernuak ofizialki indarkeria politikoaren biktima gisa 16/2019 Foru Legearen esparruan. Nafarroako Torturatuen Sareak eta Egiari Zorrek osatzen duten 'Egiaren garaia da' dinamikak begi onez ikusi ditu ebazpenak, eta bide horretan sakontzen jarraitzeko eskatu dute.
Zer geratzen da gaur egun frankismotik?
Duela 50 urte frankismoaren amaierak ez du esan nahi bere nortasun ikur guztiak desagertu direnik. Francoren erregimena elikatu zuen oinarri ideologikoak bizirik dirauela ohartarazten dute adituek.
Santos Cerdanek "gezurrak eta manipulazioak" salatu ditu espetxetik irtetean
Santos Cerdan PSOEko Antolakuntza idazkari ohiak asteazken honetan salatu duenez, "gezurrak" eta "manipulazioak" zabaldu dituzte bere inguruan. Horrez gainera, senideen eta lagunen babesa eskertu du eta "egia gailentzea" espero du. Soto del Realgo (Madril) espetxetik 19:15 aldera atera denean egin ditu adierazpenok, Auzitegi Goreneko epaileak aske uztea erabaki ostean.