Zer eskatzen dute pentsiodunek?
Pentsiodunek hilabeteak daramatzate astelehenero kalera irteten eta martxoaren 17rako manifestazio "erraldoia" deitu dute Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan. Ohartarazi dutenez, pentsio "duinak" lortu arte ez dute amore emango. Asteon Mariano Rajoy Espainiako presidenteak egindako iragarpena kritikatu dute, mugimendua "zatitzeko eta epeltzeko" helburua duelako. Pentsio txikienen edozein hobekuntza 2018ko aurrekontuak onartzearekin lotu zuen Espainiako Gobernuak.
Pentsiodunen talde, elkarte eta plataforma ezberdinak lurraldeka antolatu dira, eta larunbateko manifestazioari begira aldarrikapenak bildu dituzte. Honakoak dira garrantzitsuenak:
1. Pentsioak KPIaren arabera igotzea
Espainiako Gobernuak 2018rako ezarritako % 25eko igoera, Legeak ezarritako gutxienekoa, "iraina eta huskeria" dela uste dute erretiratuek.
2. Gutxieneko pentsioa 1.080 eurokoa izatea
2018an, erretiro-pentsioa urteko 11.044,6 eurokoa da, hots, hilean 788,9 eurokoa (739 euro, 65 urte baino gutxiago baduzu). Bikotekidea ardurapean duten erretiratuei aplikatzen zaizkie kopuruok; halakorik ezean pentsioaren zenbatekoa txikiagoa da (639 eta 606 euro bitartean).
Alargun-pentsioak txikiagoak dira. Familia-karga dutenek, esaterako, 739 euro jasotzen dituzte. 60 urte beherakoek, 484 euro.
Bizkaiko Pentsiodunen Mugimenduaren arabera, Euskadin 190.000 pertsonak "bizirauten" dute 700 euro baino gutxiagorekin, "gehienak emakumeak".
3. Pentsioen erreforma eta iraunkortasun faktorea bertan behera uztea
Faktore hori 2019an aplikatuko da, eta pentsioak kalkulatzeko modua aldatuko du. Kalkulu berri horren arabera, pentsioek behera egingo dute urtero. Izan ere, pentsioak kalkulatzeko unean-uneko bizi-iraupena kontuan hartuko da. Hortaz, bizi-itxaropena handitzen den heinean, dirua denbora tarte handiagoan banatu beharko da, eta beraz, txikiagoak izango dira pentsioak.
4. Pentsioak Estatuko Aurrekontu Orokorrean sartzea, eta "diru publikoaren bidez" bermatzea
Orain arte, Espainiako Gobernuak pentsioak ordaintzeko diru faltan zegoenean, Gizarte Segurantzaren Erreserba Funtsetik —"pentsioen itsulapikoa" deitutakoa— hartzen zuen. 2000.ean Gizarte Segurantzaren sistema publikoa bermatzeko sortutako inbertsio funtsa da hori. Kontua da 'itsulapikoa' ia hutsik dagoela: 2017ko abenduaren 1ean 8.095 milioi euro zeuden funts horretan, 2002tik duen kopururik txikiena (2011n 66.815 milioi euro zituen).
Gaur egun, pentsioak langileen hileko kotizazioekin ordaintzen dira. Arazoa aparteko soldatekin dator, hileko nomina halako bi denean, baliabide horiekin ez dutelako nahikoa. Hala, ikusteke dago zelan ordainduko duen Rajoyren gobernuak 2018ko pentsiodunen aparteko soldata.
Zure interesekoa izan daiteke
Bilboko Aireportuak 200 hegaldi baino gehiago eskainiko ditu gaur eta bihar artean
Guztira, Gabonetan zehar 2.368 hegaldi hartuko ditu Bizkaiko terminalak. Joan den ostiralean, abenduak 19, programatutako operazio gehien izan zituen eguna izan zen, 137 guztira, eta ondoren, abenduaren 22an, astelehena, 136 operaziorekin.
Uvesco euskal inbertsoreen esku geratu da berriz
BM Supermerkatuen eta Super Amararen jabe den konpainiak enpresa-sustraitzea indartuko duen operazioa burutu du; datozen egunetan beste euskal partzuergo batek Ayesa (garai bateko Ibermática) ere erosiko duela baieztatu dute.
CCOOk eta LABek Nafarroako Osasun Zerbitzuan izandako sexu-erasoen inguruan erantzukizunak argitzea eskatu dute
Kautelazko neurriak berehala hartzea, kaltetutako pertsonak babestea eta ikerketa zorrotza egitea eskatzen dute; horrez gain, goragoko instantziek gertakarien berri ba ote zuten argitzea eskatu dute.
Espainiako Gobernuak 2026an luzatuko ditu garraiorako laguntzak, eta hilean 60 euroko abonu bakarra onartu du
Eusko Jaurlaritzak eskatuko du abonu bakarra Euskadiko aldirietan aktibatzea, Estatuko gainerakoekin homogeneotasuna mantentzeko.
Espainiako Gobernuak gutxieneko pentsioak % 7 igo eta autonomoen kuotak luzatuko ditu 2026rako
Urteko azken bileran erabaki dute ere, besteak beste, bizitzeko gutxieneko diru-sarrera % 11,4 handitzea.
Noël d'Anjou sailburuak nabarmendu duenez, aurrekontuek "norabide argia markatzen dute etorkizuneko Euskadirantz"
Aurrekontuak onartzeko bozketaren ostean, Noël d’Anjou Ogasun eta Finantza sailburuak berretsi du horiek zerbitzu publikoak indartzen dituztela eta “pertsonak erdigunean jartzen” dituztela, kontu “arduratsuak” eta “konprometituak" direlako herritarren arazoekin, eta “etorkizuneko Euskadirantz norabide argia" markatzen dutela.
Eusko Legebiltzarrak 2026rako aurrekontuak onartu ditu, oposizio osoaren ezezkoarekin
Gobernuko kideen (EAJ eta PSE-EE) gehiengo absolutuari esker egin dute aurrera, eta aurrekontuak 16,3 milioi eurokoak izango dira, aurtengoak baino % 4,1 gehiago.
Greba deitu dute Legutioko Metal Groupen, eta protestak egingo dituzte Abadiñon, 139 kaleratze eragingo dituen EEEa salatzeko
Enplegu-erregulazioko espedientean, Lebarioko (Abadiño) lantegia ixtea proposatzen dute, eta bertako 48 langileak kaleratzea. Legutioko lantegiko 91 behargin ere botako dituzte.
2025ean, EAEko 4.000 gaztek hilean 300 euroko laguntza eskatu dute emantzipatzeko
Gaur egun, Euskadiko 25-29 urteko gazteen % 32,8 soilik daude emantzipatuta. Gazteek uste dute beren kontura bizitzeko adin egokiena 23,3 urte dela, baina emantzipatzeko batez besteko adina 29,7 urte inguru da.
Iberdrolaren arabera, Trumpen aginduak ez du AEBko itsas parke eolikoaren % 80an eraginik izango
Konpainia elektrikoak zehaztu duenez, AEBko Gobernuak agindutako eteteak eraikitzen ari diren proiektuei baino ez die eragiten, eta Vineyard Wind parkearen zati handiena martxan dago; izan ere, Massachusettseko kostaldearen aurrean energia ekoizten ari dira honezkero.