Zer eskatzen dute pentsiodunek?
Pentsiodunek hilabeteak daramatzate astelehenero kalera irteten eta martxoaren 17rako manifestazio "erraldoia" deitu dute Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan. Ohartarazi dutenez, pentsio "duinak" lortu arte ez dute amore emango. Asteon Mariano Rajoy Espainiako presidenteak egindako iragarpena kritikatu dute, mugimendua "zatitzeko eta epeltzeko" helburua duelako. Pentsio txikienen edozein hobekuntza 2018ko aurrekontuak onartzearekin lotu zuen Espainiako Gobernuak.
Pentsiodunen talde, elkarte eta plataforma ezberdinak lurraldeka antolatu dira, eta larunbateko manifestazioari begira aldarrikapenak bildu dituzte. Honakoak dira garrantzitsuenak:
1. Pentsioak KPIaren arabera igotzea
Espainiako Gobernuak 2018rako ezarritako % 25eko igoera, Legeak ezarritako gutxienekoa, "iraina eta huskeria" dela uste dute erretiratuek.
2. Gutxieneko pentsioa 1.080 eurokoa izatea
2018an, erretiro-pentsioa urteko 11.044,6 eurokoa da, hots, hilean 788,9 eurokoa (739 euro, 65 urte baino gutxiago baduzu). Bikotekidea ardurapean duten erretiratuei aplikatzen zaizkie kopuruok; halakorik ezean pentsioaren zenbatekoa txikiagoa da (639 eta 606 euro bitartean).
Alargun-pentsioak txikiagoak dira. Familia-karga dutenek, esaterako, 739 euro jasotzen dituzte. 60 urte beherakoek, 484 euro.
Bizkaiko Pentsiodunen Mugimenduaren arabera, Euskadin 190.000 pertsonak "bizirauten" dute 700 euro baino gutxiagorekin, "gehienak emakumeak".
3. Pentsioen erreforma eta iraunkortasun faktorea bertan behera uztea
Faktore hori 2019an aplikatuko da, eta pentsioak kalkulatzeko modua aldatuko du. Kalkulu berri horren arabera, pentsioek behera egingo dute urtero. Izan ere, pentsioak kalkulatzeko unean-uneko bizi-iraupena kontuan hartuko da. Hortaz, bizi-itxaropena handitzen den heinean, dirua denbora tarte handiagoan banatu beharko da, eta beraz, txikiagoak izango dira pentsioak.
4. Pentsioak Estatuko Aurrekontu Orokorrean sartzea, eta "diru publikoaren bidez" bermatzea
Orain arte, Espainiako Gobernuak pentsioak ordaintzeko diru faltan zegoenean, Gizarte Segurantzaren Erreserba Funtsetik —"pentsioen itsulapikoa" deitutakoa— hartzen zuen. 2000.ean Gizarte Segurantzaren sistema publikoa bermatzeko sortutako inbertsio funtsa da hori. Kontua da 'itsulapikoa' ia hutsik dagoela: 2017ko abenduaren 1ean 8.095 milioi euro zeuden funts horretan, 2002tik duen kopururik txikiena (2011n 66.815 milioi euro zituen).
Gaur egun, pentsioak langileen hileko kotizazioekin ordaintzen dira. Arazoa aparteko soldatekin dator, hileko nomina halako bi denean, baliabide horiekin ez dutelako nahikoa. Hala, ikusteke dago zelan ordainduko duen Rajoyren gobernuak 2018ko pentsiodunen aparteko soldata.
Albiste gehiago ekonomia
Lodosako Karey Solanok konkurtsoa egingo du, eta lantegia itxi eta 36 beharginak kaleratuko ditu
Langile gehienak oso aspaldi hasi ziren lanean, eta batez beste 50 urtetik gorakoak dira. CCOOk salatu du oraindik ez dutela abuztuko nomina jaso.
Ostiralean sei hilabete beteko dira Gasteizko lorezainek grebari ekin ziotenetik, eta manifestazioa deitu dute egun horretarako
Gaur goizean Gasteizen egindako prentsaurreko batean, Enviser enpresako langileek "borrokarekin jarraitzeko" asmoa agertu dute, "soldata duinak lortu arte". Gainera, langileak akordiorako prest agertu dira, baina hori lortzeko "Gasteizko Udalaren benetako inplikazioa" beharrezkoa dela uste dute.
Zeintzuk dira BBVAren eskaintza berriaren gakoak?
Josu Ferreiro EHUko irakasleak Radio Euskadin egin duen elkarrizketa batean adierazi duenez, erakundeak Kataluniako bankuko akziodunen zati handi batek eskatzen zuenera egokitu du bere proposamena, lehen eskaintzari uko egin baitzioten, nahikoa ez zelakoan. Ferreirok zehaztu duenez, BBVAk ez du eskudirutan ordainduko, akzio propioetan baizik, eta horrek abantaila fiskala dakarkie akziodunei, zergak gutxiago ordaintzea dakarrelako. Mugimendu horrekin, Carlos Torres Vila buru duen bankuak Sabadellen akzioen merkatuko balioa berdindu du, eta horrek opak aurrera egiteko aukerak areagotu ditu, nahiz eta BBVAri berari kostu handiagoa ekarri. Hobekuntza berri bat egon litekeen galdetuta, ekonomialariak uste du zaila dela: "BBVAk argudiatu zuen Sabadellen akzioak gainbaloratuta zeudela. Orain, alde hori desagertu egin da. Beste eskaintza bat baztertu beharko litzateke, hau izango litzateke azkena", adierazi du. Elkarrizketa Boulevard saioan entzun daiteke, GUAUn, 02:50: 00etatik aurrera (jatorrizkoa, gaztelaniaz).
2026an jarriko da martxan Petronorren eta OCO Technologyren agregakin sintetikoen planta, Bilboko Portuan
Proiektua 2024an hasi zen eraikitzen, eta Europa kontinentalean agregakin sintetikoak fabrikatuko dituen lehen lantegi industriala izango da. Agregakin horiek CO2 gasa harrapatzen dute, bai ekoizpen prozesuan zehar, baita horien bizitza baliagarrian ere.
BBVAk % 10 igo du Sabadell bankua eskuratzeko eskaintza
Carlos Torres BBVAren presidenteak azpimarratu duenez, hobekuntza eginda "aparteko eskaintza" jarri dute Banco Sabadellen akziodunen esku, "balorazio eta prezio historikoarekin, eta bi bankuen batasunarekin sortutako aukera apartan parte hartzeko aukerarekin". Sabadellek, bere aldetik, erantzun du azken eskaintza "jatorrizkoa baino okerragoa" dela.
Maderas de Llodio, greba mugagabean
Langileen batzordeak salatu du enpresak produkzioaren % 40 beste lantegi batzuetara eramateko asmoa duela, eta deslokalizazioak Laudioko eta eskualdeko "lantegiaren etorkizuna arriskuan jartzen" duela.
Multiverse Computingek % 30 handituko du bere lantaldea Donostian
Software kuantikoan eta adimen artifizialean espezializatutako enpresa donostiarrak datorren urtean 60 pertsona kontratatzea aurreikusten du. 4 langile zituztela abiatu zuten konpainia 2019an, eta 260 izango dira laster.
Pentsiodunak Euskadiko hiriburuetan manifestatu dira gutxieneko pentsioak LGSarekin parekatzea eskatzeko
Ehunka pertsonak bat egin dute Gasteizen eta Donostian Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak deitutako manifestazioekin; hain zuzen ere, osteguneko Legebiltzarreko bozketan presioa egiteko, gutxieneko pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatarekin (LGS) parekatzea eskatzeko.
Petronorreko enpresa batzordeak enpresaren egoera "tamalgarria" salatu du, eta "presio neurriekin" mehatxu egin du
Plantillako ordezkariek adierazi dute ez direla bete zuzendaritzarekin lortutako akordioak, eta nabarmendu dute "tamalgarria" dela Muskizko findegiko instalazioen egoera.
:eitb-banner?$eitb-banner$&fmt=webp-alpha&qlt=80)
Urte amaierarako 4.000 plaza baino gehiagoko lan-eskaintza publikoa deitzea aurreikusten du Osakidetzak
Lehen Mailako Arretan betetzen zailak diren 169 plazaren esleipena amaitzen ari da Osakidetza, landa-eremuetako, arratsaldeko txandetako eta Etengabeko Arreta Guneetako asistentzia indartzeko.