Milaka emakume kalean, indarkeria matxistaren aurkako 'neurri eraginkorrak' eskatuz
Elkarretaratzeak, manifestazioak eta bestelako gaitzespen ekitaldiak nonahi izan dira gaur, Emakumeenganako Tratu Txarrak Gaitzesteko Nazioarteko Egunean. Emakumeek pairatzen duten indarkeria eta bazterkeriaren kontrako oihua inoiz baino ozenago entzun da Euskal Herri osoko kaleetan, eta egiturazkoa den arazoari egiturazko erantzuna ematea aldarrikatu dute, horretarako ezinbestekoa den politika aldaketarekin.
1960ko azaroaren 25ean Dominikar Errepublikan hil zituzten Patria, Minerva eta Maria Teresa Mirabal ahizpen omenez jarri zen egutegian gaurko eguna. Rafael Leonidas Trujillo diktadorearen aurka ahotsa altxatzeagatik atxilotu, torturatu eta hil zituzten hiru emakumeok, eta indarkeria matxistaren kontrako borrokaren ikur bihurtu dira.
Mugimendu feministak deituta, arratsaldean manifestazio jendetsuak izan dira Bilbon, Gasteizen, Donostian eta Iruñean. Indarkeria matxistaren aurkako borrokan hitzetatik ekintzetara igarotzeko unea iritsi dela azpimarratu dute.
Bilboko manifestazioan Jesusen Bihotza plazan abiatu eta Arriaga Antzokiaren aurrean amaitu da. Mobilizazioa "Dena dago esanda, dena dago egiteke" goiburupean burutu dute.
Ibilbidean zehar hainbat geldialdi egin dituzte eta horietako bakoitzean kolektibo ezberdinetako emakumeek -pentsionistek, migratzaileek, ijitoek…- bere aldarrikapenak erakutsi dituzte.
Manifestariek hainbat lelo oihukatu dituzte, hala nola, "Kaleak, gauak, gureak dira!" eta "erasorik ez, erantzunik gabe!".
Maria Juncal Bilbo Feminista Saretzen plataformako bozeramaileak esan du gaurko mobilizazioaren helburua agintari politikoei emakumeak nazkatuta daudela helaraztea dela.
"Bortxaketak, erasoak eta hilketak jasateaz nazkatuta gaudela jakin behar dute", azpimarratu du.
"Mundu guztiak jakin dezala batuta eta indartsu gaudela eta borrokan jarraituko dugula, emakumeak hemen gaudela esanez. Gaur hemen egon ezin duten emakumeak bistaratzeko ere atera gara kalera", erantsi du.
Bestalde, Iratxe Alvarez Indarkeria Matxistaren aurkako Iruñeko plataformako bozeramaileak esan du hitzetatik ekintzetara pasatzeko momentua dela eta, ildo horretan, erakundeei deia egin die "benetako neurri eraginkorrak" har ditzaten.
"Emakumeok jasaten dugun indarkeria egiturazkoa da eta, ondorioz, konponbideak egiturazkoa izan behar du; partxeek ez dute balio", ohartarazi du.
Halaber, indarkeria matxistaren aurkako legeak eraginkorrak izateko arau horiek gauzatzeko aurrekontuak ezinbestekoak direla azpimarratu du. "Aurrekonturik ez badago, legeak ez du ezertarako balio", nabarmendu du.
Gauzak horrela, "maila guztietan aplikatzeko aurrekontu feministak eta transbertsalak" eskatu ditu.
BIDEOA | Mugimendu feministaren manifestazioa Iruñean
BIDEOA | Mugimendu feministaren manifestazioa Bilbon
BIDEOA | Mugimendu feministaren manifestazioa Donostian
BIDEOA | Mugimendu feministaren manifestazioa Gasteizen
Adierazpen instituzionalak
Adierazpen instituzional banatan, Eusko Jaurlaritzak eta Nafarroako Gobernuak indarkeria matxistaren adierazpen oro gaitzetsi dute, eta gizonen eta emakumeen arteko berdintasunean eraikitako gizartearen alde lanean jarraitzeko konpromisoa agertu dute.
Ekitaldietan parte hartzeko deia egiteaz gain, egunerokoan indarkeria matxistaren aurkako jarrera aktiboa izateko eskatu diete herritarrei.
Horrez gain, Euskal Herriko udaletxe guztietan indarkeria matxistaren aurkako eta emakumeen eskubideen aldeko adierazpen instituzionalak onartu dira goizean. Halaber, eguerdian, hamaika bilkura izan dira udaletxe-atarietan.
BIDEOA | Emakumeen aurkako indarkeria kontrako elkarretaratzea, Lehendakaritzan:
BIDEOA | Indarkeria matxistaren biktimekiko konpromisoa erakutsi du Bilbok
BIDEOA | A25eko ekitaldietan parte hartzeko eskatu die Donostiako Udalak herritarrei
BIDEOA | Emakumeen aurkako indarkeriarik gabeko gizartea defendatu du Gasteizek
Premiazko neurriak hartzeko deia egin dute NBEko adituek
Bestalde, Nazio Batuen Erakundeko aditu talde batek indarkeria matxistarekin amaitzeko "premiazko neurriak" hartzeko eskatu die Estatu guztiei.
"Azken urteotan, #MeToo edo #BatGutxiagoEreEz bezalako kanpainen bidez, bizirik atera diren emakumeek fokua indarkeria matxistaren gainean jartzea lortu dute eta egun ezinezkoa da arazoa ezkutatzea edo beste aldera begiratzea", dio agiriak.
Adierazpena sinatu duten adituen artean Hilary Gbedemah dago, emakumeen kontrako diskriminazioaren amaitzeko NBEko batzordeko presidentea.
Gobernuek premiazko neurriak hartzeaz gain, aditu horiek uste dute borroka honetan ezinbestekoa dela nazioarteko erakundeen eta gizarte zibilaren parte-hartzea eta kontrolerako mekanismo independenteak abiaraztea.
Bestalde, ehun bat emakumek bilkura egin dute NBEk Europan duen egoitzaren aurrean indarkeria matxista salatzeko.
Zure interesekoa izan daiteke
Santurtziko Udalak aurreikusi du ostiralean sartu-irteerak egin ahal izango dituztela hondoratze baten ondorioz euren etxebizitzetan konfinatutako auzokideek
Debido a la gravedad del suceso, el Ayuntamiento de Santurtzi, de forma subsidiaria, va a acometer los trabajos, ya que se trata de una zona privada. Las labores ya se han iniciado y se espera que mañana los vecinos puedan acceder a las viviendas.
Espetxera bidali dituzte sexu-erasoa egiteagatik Iruñean atxilotutako lau gizonak
El auto afirma que existe “riesgo grave de fuga y de ocultación de pruebas” y se les imputa un delito de agresión sexual y otro de robo.
Zallan trenak harrapatuta hildako gidaria banatzaile lanetan ari zen, ELAren arabera
Sindikatuak zabaldu dituen datuek diote aurten lanean hil diren pertsonen % 29 gidariak izan direla eta jasaten dituzten “lan erritmo altuak” salatu ditu.
Bilboko Aste Nagusia, noiz? Eztabaida puri-purian dago kalean
Bilboko jaiak, normalean, abuztuaren 15aren ondorengo lehen larunbatean hasten dira, eta hori dela-eta, aurten oso goiz izan dira, 16tik aurrerako astea. Horrek ondorio nabarmena izan zuen jendearen erantzunean: jende gutxiago ibili zen lehen egunetan, eta, besteak beste ostalariak oso haserre ziren. PPk eskatuta udalean aztertu dute jaiak beti azken astean izatea, baina proposamena ez da atera. Hori bai, afera kalean puri-purian dago.
Kamerak ikasgeletan: Sindikatuak kexu, Hezkuntzak dio helburu pedagogikoa dutela
Sindikatuek salatu dute hezkuntza komunitateak ez dakiela kamerak zein helbururekin jarri dituzten. Gainera, haien ustez, irakasleen gaineko kontrola handitu eta ikasleen intimitatea urratzen du. Hezkuntza Sailak oharra bidali du ikastetxeetara, azaltzeko helburua pedagogikoa dela, ikastetxe bakoitzak erabakiko duela zenbat kamera eta non jarri, eta irakasle bakoitzak izango duela kamera piztu eta itzaltzeko aukera.
Santurtziko eraikin bateko garajeko sabaia hondoratu da eta bizilagunak etxe barruan harrapatuta geratu dira
Lokalaren jabeak horma bat bota zuen eta etxeetara asartzeko atariak dauden patioa hondoratzea eragin zuen. Orain, bizilagunak etxetik sartu eta atera ezin dabiltza. Behin-behineko hiru pasabide jarriko dira bizilagunek joan-etorriak egin ditzaten.
Neo, garbitzen, kafea egiten eta landareak ureztatzen dakien robota
AEBko 1X Technologies enpresak Neo aurkeztu du, etxeko lanak egiteko pentsatutako adimen artifizialeko robot humanoidea. 2026an jarriko dute salgai AEBn, 20.000 dolarreko prezioan.
Gidari bat atxilotu dute Tuteran, A68an kontrako noranzkoan 11 km gidatzeagatik
Alkoholaren eraginpean zegoen, eta gidabaimena indarrean izan gabe zirkulatzen ari zen.
Zallako bizilagunak kezkatuta eta haserretuta, trenbide-pasaguneengatik
Ostegun honetan, furgoneta bateko gidaria hil egin da trenarekin talka egin ostean, trenbide-pasagune baten parean. Auzokideek konponbideak eskatu dituzte, baina jakin badakite ez dela erraza izango. Izan ere, Zallak 30 trenbide-pasagune baino gehiago ditu, Renfeko C4 lineak herria zeharkatzen baitu.
Miren Arzalluz: "Museo honen dimentsio bikoitzak erakartzen nau: nazioartera begira, baina herrian errotuta dago”
Arantza Ruizek Guggenheim Bilbao Museoaren zuzendaria elkarrizketatuko du ETB2ko 12 minutos saioan. Museoaren norabideaz eta erronkez arituko da berarekin. Elkarrizketa osoa ostegun honetan izango da ikusgai, 21:35ean, "Teleberri" albistegia amaitutakoan, eta ondoren EITB Nahieran atarian.