Minbiziak eragin dituen hamar heriotzatik hiru tabakoak eragin ditu
Tabakoaren kontsumoa da minbiziaren eragile nagusia, eta gaitz horrek eragindako hamar heriotzatik ia hiruren erantzulea; hori dela eta, Osakidetzak tabakismoa murrizteko programekin duen konpromisoa nabarmendu du Nekane Murga Osasun sailburuak.
Minbiziaren Aurkako Nazioarteko Eguna dela eta, minbiziaren hilkortasuna murrizteko, biziraupena areagotzeko eta gaixoen arreta hobetzeko ahaleginean sakontzeko beharra azpimarratu du Murgak.
Minbiziaren ondoriozko hilkortasunak behera egin du EAEn 2001etik 2017ra, nabarmen, gizonen kasuan, urteko % 2ra, eta neurri txikiagoan emakumeen kasuan (% 0,2), Osasun Sailak astelehen honetan jakitera eman dituen datuen arabera.
Gizonen minbiziaren ondoriozko hilkortasunaren beherakada aldi osoan mantendu da, 2001ean hasi zenetik (428,9 heriotza 100.000 biztanleko), baina bereziki nabarmena da 2012tik aurrera, % 2ko murrizketa izan baitu urtean: 2012an 403,2 heriotza 100.000 biztanleko, eta 2017an, 363 heriotza.
Gizonen artean, nabarmen jaitsi da laringeko minbiziaren, esofagoaren, ahoko barrunbearen eta faringearen, urdailaren, birikaren, prostataren eta, 2012tik, kolon-ondestearen ondoriozko heriotza-tasa, baina nabarmen igo da mesoteliomaren, nerbio-sistema zentraleko minbiziaren, pankreen, leuzemien eta gibelaren kasuan.
Emakumeen heriotza-tasaren beherakada ez da estatistikoki esanguratsua: 100.000 biztanleko 177,3koa zen 2001ean, eta 164,6koa, 2017an. Nabarmen jaitsi da besikulako eta behazun-bideetako eta urdaileko minbiziaren ondoriozko emakumeen heriotza-tasa, eta nabarmen igo da biriketako, ahoko eta faringeko minbizian eta pankreakoetan.
Murgak azpimarratu duenez, hilkortasunaren etorkizuneko murrizketek zerikusia izango dute gaixotasunaren eta terapia berrien ezagutza molekular hobearekin, ikerketako aurrerapenak praktika klinikora eramatea lortzen den neurrian.
Ildo horretan, Murgak gogorarazi du Osakidetzak 390 ikerketa-proiektu mantentzen dituela martxan onkologia-arloan, eta euskal osasun-sistema publikoaren ikerketa-arlo nagusietako bat dela, 8,7 milioi euroko finantzaketarekin.
Euskadiko Medikuntza Pertsonalizatuaren Aholku Batzordea
Bestalde, Murgak iragarri du gaur eratu dela Euskadiko Medikuntza Pertsonalizatuko Aholku Batzordea, eta, hain zuzen ere, onkologiaren esparruan hasiko dela lanean, eta etorkizunean medikuntzaren beste eremu batzuetara zabalduko dela, hala nola gaixotasun arraroetara edo gaixotasun kardiobaskularretara.
Sailburuak azaldu duenez, medikuntza pertsonalizatuaren arloa etengabe garatzen eta berritzen ari da, eta uste du kontseilu berri hori funtsezko tresna izango dela Sailari aholkua emateko esku-hartze medikoak pertsona bakoitzaren ezaugarrietara egokitzeko orduan. Horrek berekin ekarriko du prebentzio-ekintzak, ekintza diagnostikoak eta terapeutikoak aplikatzea, arriskuei aurrea hartzeko eta arriskuak saihesteko.
Albiste gehiago gizartea
Maribel Vilaplana kazetariak lehen aldiz hitz egin du: "Kasualitatea izan zen Mazonekin bazkaltzea"
Valentziako presidenteak dei ugari jaso zituela, eta, hori dela eta, bazkaria askotan eten zela esan du. Hala ere, adierazi du Mazonek ez ziola inolako kezkarik erakutsi, eta, beraz, ez zuela jakin zer gertatzen ari zen.
Palestinako genozidioaren kontrako kazeroladak egin dituzte Euskal Herri osoan
Vueltaren Bilboko etapan genozidioaren kontrako mobilizazio jendetsuak izan ostean, lapiko-protestak izan dira nagusi gaur Euskal Herriaren luze-zabal osoan, hiriburu zein udalerrietan.
Nafarroako Osasun Publikoak neurriak hartu ditu Erriberriko hegoaldean legionella agerraldi bat eteteko
Mairagako Mankomunitateko bizilagunei eskatu die etxean hainbat neurri hartzeko.
Hemen da "odol-ilargia": igande honetan izango da ikusgai ilargi-eklipse osoa
Fenomenoa begi hutsez ikusi ahal izango da, tresna optiko edo iragazkirik gabe, ez baita batere arriskutsua. Eklipsea 20:11n helduko da bere unerik gorenera.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiarentzat "diskriminatzailea eta legez kanpokoa" da Egogaingo (Eibar) zaintzaile lanpostu guztietan euskara eskatzea
Euskara eskakizuna ez egiaztatzeagatik Egogain egoitza publikoko zazpi langile egonkortzeko ezohiko prozesutik kanpo uztearen deuseztapena berretsi du azken epaiak.
Bikote bat epaituko dute Donostian, bi hilabeteko haurra astinduz haren bizia arriskuan jartzea egotzita
Zazpi urte eta zazpi hilabeteko espetxe-zigorra eskatu dute bikotearentzat. Haurrak lesio larriak jasan zituen 2023ko urrian jasandako astinduengatik.
Hasi da Lekeitioko Antzar Eguna!
Hasi da Lekeitioko Antzar Eguneko Antzar Jaiaren 2025eko edizioa. Gozatu festa osoaz, zuzenean, ETB1en eta eitb.eus-en.
Markina-Xemeingo zesta-punta komunitateari omenaldia eginez ospatuko du Eusko Jaurlaritzak Euskal Diasporaren Eguna
Mikele Irazusta diasporako artista argentinarrak diseinatutako mural bat sortuko du astelehenean bertan Markina-Xemeinen, dantza tradizionalak, stand kulturalak eta herriko eragileen eta Saint-Pierre eta Mikeluneko dantza taldearen partaidetza bilduko dituen jardunaldiaren barruan.
Hiru pertsona atxilotu dituzte Iruñean, etxebizitza abandonatu batean beste bati erasotzea egotzita
Akusatuak, 20, 21 eta 25 urtekoak, aske geratu dira. Ostegun goizaldean jazo zen istilua, Errotazar kalearen eta Arantzadiko Inguruneko kalearen arteko etxebizitza batean.
Justiziak Hondarribiko Alardea arautzen duen udal dekretua babestu du
Hondarribiko alkateak epailearen erabakia errespetatzeko eskatu du, tentsioak saihesteko.