Gizarte Segurantza faltsutzen duten posta elektronikoen iruzurrezko kanpaina bat dago
Incibe Espainiako Zibersegutasuneko Institutu Nazionalak Gizarte Segurantza faltsutzen duten posta elektronikoen iruzurrezko kanpaina bat atzeman du. Hartzaileei, posta elektronikoek adierazten diete ustezko diru-itzultzea egingo dietela, baina helburu bakarra da kreditu-txartelen datuak lapurtzea, eta biktimak web orri faltsu batera zuzentzen dituzte.
Koronabirusarekin lotutako 'fake news'ei aurre egiten dien #Koronabuloak EiTBren ekimenak hainbat erabiltzaileren mezuak jaso ditu 600 900 454 WhatsApp zenbakian; izan ere, WhatsApp-en badabiltza kanpaina honen gainean ohartarazten duten audio bat eta posta elektroniko baten irudi bat.
Audioak egia kontatzen du, kanpaina benetakoa baita eta posta elektronikoak iruzurra direlako. Albiste honekin batera doan argazkiak ('fake' bat gehitu diogu irudiari, testuinguruan kokatu gabe ez zabaltzeko) posta elektroniko horietako bat erakusten du.
Internautaren Segurtasunerako Bulegoaren bidez, Incibek nabarmendu du osasun-krisiaren egungo testuinguruan, kontuan izanik Gizarte Segurantza bezalako zerbitzuetan aurrez aurreko arreta itxita dagoela eta administraritza publikoek ezohiko neurriak hartu dituztela, hau bezalako iruzurrek sinesgarritasun handiagoa dutela.
Audioak honela dio:
"Hau bidaltzen dizuet goizean Gizarte Segurantzaren posta elektroniko bat jaso baitut, esanez diru bat itzuliko zidatela; datuak sartu ditut, eta zorionez konturatu naiz, iruzurra da… Gutxigatik ez didate lapurtu 1.300 euro kontutik…
Salaketa jarri dut, baina Gizarte Segurantzak esan dit alarma deituta dagoela.
Gizarte Segurantzaren e-maila bat jasotzen baduzue, diru-itzultze bat egin behar dizuetela, ez sartu, zuzenean Gizarte Segurantza abisatu".
Ematen duen mezua benetakoa da. Bidalketa horiek egiten ari dira.
Gizarte Segurantzaren web orria faltsutzen duen esteka
Kanpaina honetan atzemandako posta elektronikoen gaia da "Gizarte Segurantzaren diru-itzultze bat bidaliko zaizu", eta igorlearen helbideak Gizarte Segurantzarena faltsutu egiten du. Erreferentzia faltsua dute, ES-A80105W, eta biktimei esaten zaie ustez txarto kobratu dieten 345,76 euro berreskuratzeko aukera dutela.
Incibek ez du baztertzen beste gai edo helbide batzuk dituzten posta elektronikoak zabaltzen ari izatea, iruzurra egiteko ere.
Iruzurrak esaten dio erabiltzaileari Gizarte Segurantzaren ordainketa baterako eskubidea duela; jasotzeko, Gizarte Segurantzaren egoitza elektronikoa faltsutzen duen web-helbide bat duen esteka batera sartu behar du. Esteka horrek iruzurrezko web orri batera eramaten du biktima.
Gainera, erabiltzaileari mugatutako epea ematen zaio, ustezko tramitea egiteko; horren helburua da areagotzea premiazko sentsazioa eta engainua erraztea.
Panda Security zibersegurtasuneko konpainiak gogora ekarri duenez, Gizarte Segurantzaren benetako web orria seg-social.es da; iruzurrezko kanpaina honetan erabiltzen ari diren web orriak, aldiz, amaieran 'gob.es' duen domeinua du.
Esteka hau Gizarte Segurantzarena ez dela jakiteko beste modu bat da identifikatzea posta elektronikoak 'bezeroak' esaten diela herritarrei. Horrez gain, bertan agertzen den web orriak 'https' protokoloa du, estekaren hasieran, eta Gizarte Segurantzaren benetako web orriak ez du SSL segurtasun-ziurtagiririk.
Zer egin behar dugu, iruzur honen biktimak izanez gero?
Horrelako posta elektronikoa jasota estekan sartu eta datu pertsonalak eta banku-txartelaren datuak eman dutenei, Incibek aholkatzen die ahalik eta lasterren jartzeko harremanetan banku-erakundearekin, gertaturikoaren berri emateko.
Euskal Irrati Telebistaren #Koronabuloak ekimenean, herritarrek 600 900 454 WhatsApp zenbakian abisuak uzten dituzte. Halaber, EiTB Maldita.es atariarekin, VOSTEuskadirekin eta Eva Caballerok Radio Euskadin duen La Mecánica del Caracol dibulgazio-saioko komunitate zientifikoarekin ari da elkarlanean, koronabirusaren inguruan azaltzen diren albiste faltsu eta zurrumurruei aurre egiteko asmoz.
Zure interesekoa izan daiteke
Donostiak eta Gasteizek atxilotuen delitu-historiarako sarbidea izango dute
Berrerortzeari aurre egiteko eta segurtasuna indartzeko neurria da, eta udaltzainek Justizia Ministerioaren artxiboetan izango dute atxilotuen aurrekarien berri zuzenean.
Hasi da Elikagaien Bankuen udazkeneko Bilketa Handia
Elikagaien bankuen helburua da ia hutsik dauden biltegiak elikagaiez eta beste produktu batzuez betetzea, gehien behar duten familiei laguntzeko. Gehien behar diren produktuak olioa, haurrentzako elikagaiak, arrain-kontserbak, tomate frijitua edo birrindua eta gosaltzeko produktuak dira. Elikagaien bankuek garbiketarako eta higiene pertsonalerako produktuak ere eskatzen dituzte.
"Zailena hau dena egia bihurtzeko testuingurua sortzea izan da"
Albaola Itsas Kultur Faktoriako arduradun Xabier Agotek esan duenez, Albaola "dimentsio horietako proiektu bati ekiteko beharrezko testuingurua da". "Ezagutza berreskuratzea, azpiegitura sortzea eta zerotik hastea izan da zailena", azaldu du.
Horrela eragingo dio Behobia-Donostia lasterketak trafikoari
Igandeko lasterketa herrikoiak eragina izango du trafikoan, autobusen ibilbide eta geltokietan, TAO zerbitzuan eta lurrazpiko aparkalekuetan. Garraio publikoa erabiltzea gomendatu du Donostiako Udalak.
Albiste izango dira: San Juan baleontziaren uretaratzea, Euskadiko anguleroen egoera eta kontrol saioa Eusko Legebiltzarrean
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Osakidetzak Casillako txertaketa-zentroa itxiko du gaur, Bizkaian gripeak gora egiteari utzi baitio
Kutsatzeen kurba egonkortu da txertaketa-ahaleginari eta immunizazio-maila altuari esker. 447.000 pertsona baino gehiagok hartu dute txertoa azken asteetan EAEn, eta horri esker Bilboko txertodromoa itxi ahal izango da, aurreikusita zegoen bezala.
Bilketa Nagusian ezinbestekoak diren 5 elikagaiak, eta eman zenitzakeenik ez zenekien beste batzuk
Elikagaien Bilketa Nagusia azaroaren 7an eta 8an izango da “Kilo bat enpatia” lelopean. Ekimen horretan, donazio guztiek garrantzi handia dute, eta elikagai jakin batzuk urriak dira.
San Juan baleontzia uretaratuko dute ostiral honetan Pasaian, kroskoa eraikitzeko lanak amaituta
Duela hamarkada bat baino gehiago hasitako proiektua, XVI. mendean Kanadan hondoratutako euskal baleontziaren erreplika fidela da. Jarraitu zuzenean, 15.30etik aurrera, uretaratzea orain.eus-en.
San Juan baleontzia: Atlantikoko uretan berpiztu zen euskal altxorra
XVI. mendean Pasaian eraikitzen ziren ontzi ugarietako bat da San Juan itsasontzia. 1565eko udaberrian, Kanadako kostaldearen aurrean hondoratu zen, eta itsaspean egon zen 400 urtez baino gehiagoz. 1978an ontzia aurkitu zuten, eta, harrezkero, euskal merkataritzari eta itsas ondareari buruzko historiaren adierazgarria da. 12 urteko lanen ostean, Pasaiako Albaola ontziolak baleontzi mitikoaren erreplika uretaratuko du gaur arratsaldean.
Itsasadarrak gainezka egin du Zorrotzaurren, marea biziak direla eta
Bilboko itsasadarrak gainezka egin du berriro ere ostegun honetan Zorrotzaurreko zenbait tokitan, marea biziak direla eta. Euskalmeten abisu horiak, itsasaldeko arriskuagatik, larunbatera arte iraungo du.