Gizarte Segurantza faltsutzen duten posta elektronikoen iruzurrezko kanpaina bat dago
Incibe Espainiako Zibersegutasuneko Institutu Nazionalak Gizarte Segurantza faltsutzen duten posta elektronikoen iruzurrezko kanpaina bat atzeman du. Hartzaileei, posta elektronikoek adierazten diete ustezko diru-itzultzea egingo dietela, baina helburu bakarra da kreditu-txartelen datuak lapurtzea, eta biktimak web orri faltsu batera zuzentzen dituzte.
Koronabirusarekin lotutako 'fake news'ei aurre egiten dien #Koronabuloak EiTBren ekimenak hainbat erabiltzaileren mezuak jaso ditu 600 900 454 WhatsApp zenbakian; izan ere, WhatsApp-en badabiltza kanpaina honen gainean ohartarazten duten audio bat eta posta elektroniko baten irudi bat.
Audioak egia kontatzen du, kanpaina benetakoa baita eta posta elektronikoak iruzurra direlako. Albiste honekin batera doan argazkiak ('fake' bat gehitu diogu irudiari, testuinguruan kokatu gabe ez zabaltzeko) posta elektroniko horietako bat erakusten du.
Internautaren Segurtasunerako Bulegoaren bidez, Incibek nabarmendu du osasun-krisiaren egungo testuinguruan, kontuan izanik Gizarte Segurantza bezalako zerbitzuetan aurrez aurreko arreta itxita dagoela eta administraritza publikoek ezohiko neurriak hartu dituztela, hau bezalako iruzurrek sinesgarritasun handiagoa dutela.
Audioak honela dio:
"Hau bidaltzen dizuet goizean Gizarte Segurantzaren posta elektroniko bat jaso baitut, esanez diru bat itzuliko zidatela; datuak sartu ditut, eta zorionez konturatu naiz, iruzurra da… Gutxigatik ez didate lapurtu 1.300 euro kontutik…
Salaketa jarri dut, baina Gizarte Segurantzak esan dit alarma deituta dagoela.
Gizarte Segurantzaren e-maila bat jasotzen baduzue, diru-itzultze bat egin behar dizuetela, ez sartu, zuzenean Gizarte Segurantza abisatu".
Ematen duen mezua benetakoa da. Bidalketa horiek egiten ari dira.
Gizarte Segurantzaren web orria faltsutzen duen esteka
Kanpaina honetan atzemandako posta elektronikoen gaia da "Gizarte Segurantzaren diru-itzultze bat bidaliko zaizu", eta igorlearen helbideak Gizarte Segurantzarena faltsutu egiten du. Erreferentzia faltsua dute, ES-A80105W, eta biktimei esaten zaie ustez txarto kobratu dieten 345,76 euro berreskuratzeko aukera dutela.
Incibek ez du baztertzen beste gai edo helbide batzuk dituzten posta elektronikoak zabaltzen ari izatea, iruzurra egiteko ere.
Iruzurrak esaten dio erabiltzaileari Gizarte Segurantzaren ordainketa baterako eskubidea duela; jasotzeko, Gizarte Segurantzaren egoitza elektronikoa faltsutzen duen web-helbide bat duen esteka batera sartu behar du. Esteka horrek iruzurrezko web orri batera eramaten du biktima.
Gainera, erabiltzaileari mugatutako epea ematen zaio, ustezko tramitea egiteko; horren helburua da areagotzea premiazko sentsazioa eta engainua erraztea.
Panda Security zibersegurtasuneko konpainiak gogora ekarri duenez, Gizarte Segurantzaren benetako web orria seg-social.es da; iruzurrezko kanpaina honetan erabiltzen ari diren web orriak, aldiz, amaieran 'gob.es' duen domeinua du.
Esteka hau Gizarte Segurantzarena ez dela jakiteko beste modu bat da identifikatzea posta elektronikoak 'bezeroak' esaten diela herritarrei. Horrez gain, bertan agertzen den web orriak 'https' protokoloa du, estekaren hasieran, eta Gizarte Segurantzaren benetako web orriak ez du SSL segurtasun-ziurtagiririk.
Zer egin behar dugu, iruzur honen biktimak izanez gero?
Horrelako posta elektronikoa jasota estekan sartu eta datu pertsonalak eta banku-txartelaren datuak eman dutenei, Incibek aholkatzen die ahalik eta lasterren jartzeko harremanetan banku-erakundearekin, gertaturikoaren berri emateko.
Euskal Irrati Telebistaren #Koronabuloak ekimenean, herritarrek 600 900 454 WhatsApp zenbakian abisuak uzten dituzte. Halaber, EiTB Maldita.es atariarekin, VOSTEuskadirekin eta Eva Caballerok Radio Euskadin duen La Mecánica del Caracol dibulgazio-saioko komunitate zientifikoarekin ari da elkarlanean, koronabirusaren inguruan azaltzen diren albiste faltsu eta zurrumurruei aurre egiteko asmoz.
Albiste gehiago gizartea
EITBk aitortza jaso du EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien fakultateko graduazio ekitaldian
Dozenaka ikaslek jaso dute diploma, eta ekitaldia aprobetxatuz EITBri saria eman diote gizarteari egiten dion ekarpenagatik. Bertan egon da Andoni Aldekoa zuzendari nagusia, Arantza Ruiz albistegietako zuzendaria eta Lontzo Sainz, etxe honetako estrategia eta ikerketa burua.
Gasteizko LEA enpresaren lantegiko sutearen aireko irudiak
Gaur arratsaldean izandako sute handia kontrolatutzat jotzen da, ez baita zabaltzerik espero, baina erabat itzaltzeko "denbora" beharko da. Suteak ez du zauriturik utzi, baina bi auzo konfinatu behar izan dituzte bi orduz, ke handia dela eta. Sutea 13:45 inguruan hasi da, eta litekeena da enpresara produktu kimikoak eramaten ari zen zisterna-kamioi batek eragitea ezbeharra.
"6 edo 7 leherketa izan dira, baina bat oso handia izan da eta eraikin osoa dardarka jarri du"
Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunek ez dakite oraindik noiz itzuli ahalko diren etxera. Gasteizko Udalak iragarri du Arriaga Gizarte Etxera eramango dituztela Aramangelu kaleko atarietan, ezbeharraren ingurutik gertu, bizi diren hainbat pertsona.
Sute bat piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handi bat piztu da Gasteizko LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko lehioak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
LEAko langilea: "Shock egoeran gaude, eta ez dakigu zer gertatuko den gure lanpostuekin"
Ana Esther Condek ia 20 urte daramatza Lascaray-LEA enpresan lanean. EITB Mediari adierazi dionez, 13:30ean suteen aurkako alarma jotzen hasi da, eta alde egin behar izan dute, korrika. "Irtetean, sugarrak ikusi ditugu, eta beldurtu egin gara", gaineratu du.
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzagan
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzaga inguruan, Baso-suteetarako larrialdi plana (INFOBI) osatzen duten taldeen prestakuntza, koordinazioa eta erantzuteko gaitasuna hobetzeko.
Yazan, gazatarra eta paziente onkologikoa Euskadin: "Handitan medikua izango naiz, beste ume batzuk artatzeko"
Gaixotasun onkologikoak dituzten Gazako 5 ume artatzen ari da Osakidetza Gurutzetako Ospitalean eta Donostiakoan. Horietako bat, Yazan, duela bi hilabete dago Donostian, amarekin, tratamendua jasotzen.
Kontrolpean dute Gasteizko LEA fabrikan piztutako sutea
Oraindik orduak edo egunak beharko dira sua erabat itzaltzeko. Ez da inor zauritu, industrialdea jendez hustu dutelako. Abetxuku eta Arriaga auzoak normaltasunera itzuli dira.
Alkolea pasaiako paumaren habia desagertu da, Donostian
Parkea Bizirik elkarteak parkearen egoera salatu du eta neurriak hartzeko biltzera gonbita egin die udal gobernuari eta oposizioari.
EAJk hautsi egin ditu lan deialdi publikoetan euskara blindatzeko PSE-EEkin abiatutako negoziazioak
Jeltzaleen iturriek aurreratu dute EAJk berak bakarrik egingo duela aurrera eta Enplegu Publikoaren Legea aldatzen saiatuko dela, euskara eskakizunak bermatzeko.