Ez, Tasuku Honjo Nobel saridunak ez du esan COVID-19a gizakiek sortu dutela
Tasuku Honjo Medikuntza nobel saridunak ez du esan COVID-19 koronabirusa "fabrikatuta" dagoela eta "birus guztiz arifiziala dela", WhatsApp bidez zabaldu den mezu-kate batek baieztatzen duen bezala. Honjok lau urtez Wuhango (Txina) laborategian lan egin zuela ere gaineratzen du mezu-kateak. Bulo bat da.
Hainbat mezu iritsi zaizkigu koronabirusaren pandemian zehar agertzen diren albiste faltsuak ezeztatzeko EiTBk abiarazi duen Koronabuloak ekimenaren 600 900 454 zenbakira, mezu-kate hau zabaltzen ari dela ohartaraziz.
Hauxe da WhatsApp bidez zabaldu den mezuaren irudia:
Bulo honen jatorria @TasukuHonjo Twitterreko profilean dago, izan ere, Medikuntza nobel saridunak idatzi balu bezala hauxe txiokatu baitzuen apirilaren 24an, ingelesez: "Ez dakit koronabirusa zein helbururekin izan den sortua, baina baieztatu dezaket gizakiak fabrikatutakoa izan dela". Hala ere, @TasukuHonjo kontuak profileko argazkia eta erabiltzailearen izena aldatu zituen apirilaren 27an. "Honjo doktorearen izenean iritziak ematen dituen Twitterreko kontua iruzurrezkoa eta iraingarria da. Honjo Doktorearen izenean, Unibertsitateak kontua desaktibatzea eskatu dio Twitterri", adierazi dio Maldita.es webguneari Kiotoko Unibertsitateak. EiTB eta Maldita.es webgunea harremanetan daude egun hauetan, albiste faltsuak eta buloak antzemateko eta ezeztatzeko.
"Tristetu egiten nau nire eta Kiotoko Unibertsitatearen izenak akusazio faltsuak zabaltzeko eta desinformatzeko erabili dutela jakiteak", jakinarazi du Kiotoko Unibertsitateak apirilaren 27an publikatutako Tasuku Honjoren komunikatuaren bitartez.
Tasuku Honjok ez du inoiz Txinan lan egin, eta Estatu Batuetan eta Japonian soilik egin du lan, Kiotoko Unibertsitateko Ikerketa Aurreratuen Medikuntza Eskolako bere profilak eta Kiotoko Unibertsitateko Medikuntza Eskolaren webgunean publikatutako bere curriculumak adierazten dutenez.
Maldito Bulok adierazi digunez, ez dute aurkitu Tasuku Honjok koronabirusa gizakiek sortu dutela esaten duen elkarrizketarik, ezta adierazpenik ere.
Koronabirusaren jatorria naturan dagoela diote adituek
WhatsApp bidez zabaldu den mezu-katean esaten da birusa gizakiak sortu duela, baina osasun publikoan espezializatuta dauden eta COVID-19 koronabirusaren pandemia jarraitu duten adituek komunikatu bat publikatu dute The Lancet aldizkarian. "Herrialde ezberdinetako zientzialariek kausazko agentearen genoma aztertu dute, eta emaitzek argi uzten dute jatorria naturan duela", dio The Lancetaldizkarian publikatu den komunikatuko esaldi batek. Ohar honen helburua da, pandemiaren jatorria naturan ez dagoela esaten duten zurrumurruak ezeztatzea.
Albert Bosch Navarro Espainiako Birologia Elkarteko presidenteak hauxe ziurtatu zuen Maldita Ciencia webgunean: "Baina hau bagenekien agertu zenean. 2002an SARSa, edo 2009an A gripea, H1N1aren aldagai berria, agertu zirenean moduan gertatu da. Antzeko kasu bat ematen den guztietan beti azaltzen dira sasi-jakintsu batzuk, birusa laborategian sortu dela esaten. Dena den, gaur egun dakiguna da, saguzar mota batetik beste mota bateko erdibideko animali batera pasa zela, eta hortik gizakietara".
Ildo berean, hau esaten du Nature Medicinen publikatutako artikulu batek: "SARS-CoV-2a ez da laborategian sortutako birusa, ezta nahita manipulatutakoa ere".
Euskal Irrati Telebista Maldita.es atariarekin, VOST Euskadirekin eta Eva Caballerok Radio Euskadin duen 'La Mecánica del Caracol' dibulgazio-saioko komunitate zientifikoarekin ari da elkarlanean koronabirusari buruz agertzen diren albiste faltsuei aurre egiteko.
Albiste gehiago gizartea
Hiru adin txikiko zauritu dira Castro Urdialesen, atrakzio batean istripua izanda
Gurutzetako Ospitalera eraman dituzte hiru zaurituak. Batek pronostiko erreserbatuko zauriak ditu, eta beste biak arin zauritu direla jakitera eman da.
Maiatzean Bakion desagertutako gizonarena izan daitekeen gorpua aurkitu dute Asturiasen
Maiatzaren 27an, 52 urteko gizon bat desagertu zen Bakioko hondartzara joan ostean. Euskadiko larrialdi zerbitzuek abisua jaso bezain pronto hasi zituzten desagertua aurkitzeko lanak baina ez zuten lortu. Matxitxakoko lurmuturraren eta Lemoizen artean itsasoan egin ziren miaketak.
“Elkartasun zapia”, Gazako herriari elkartasuna adierazteko kanpaina
Gernika-Palestina herri ekimenak “Elkartasun zapia” udako kanpaina aurkeztu du gaur Gasteizen. Zapia jaietan erabiltzeko proposatu dute, Gazako herriari elkartasuna adierazteko. Hiri eta herrietako jai eragile askorekin elkarlanean, Gernika-Palestinak gazatarren aldeko aldarrikapena jai guztietan presente egotea nahi du.
Baso-suteak sortzeko arrisku "handia" eta "oso handia" Nafarroan
Horren aurrean, tenperatura altuak diren bitartean, sua eragin dezakeen edozein jarduera saihesteko gomendatu du SOS Nafarroak.
Gasteizko Udalak "itzalitzat eta erabat kontrolatutzat" jo du LEA fabrikan izandako sutea
Udaleko Larrialdi Plana desaktibatu dute eta oraindik itxita zeuden errepideak zabaldu dituzte dagoeneko.
EITBk aitortza jaso du EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultateko graduazio ekitaldian
Dozenaka ikaslek jaso dute diploma, eta ekitaldia aprobetxatuz, EITBri saria eman diote gizarteari egiten dion ekarpenagatik. Bertan egon dira Andoni Aldekoa EITBko zuzendari nagusia, Arantza Ruiz Albistegietako zuzendaria eta Lontzo Sainz EITBko Estrategia eta Ikerketa burua.
Gasteizko LEA enpresaren lantegiko sutearen aireko irudiak
Gaur arratsaldean izandako sute handia kontrolatutzat jotzen da, ez baita zabaltzerik espero, baina erabat itzaltzeko "denbora" beharko da. Suteak ez du zauriturik utzi, baina bi auzo konfinatu behar izan dituzte bi orduz, ke handia dela eta. Sutea 13:45 inguruan hasi da, eta litekeena da enpresara produktu kimikoak eramaten ari zen zisterna-kamioi batek eragitea ezbeharra.
"6 edo 7 leherketa izan dira, baina bat oso handia izan da eta eraikin osoa dardarka jarri du"
Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunek ez dakite oraindik noiz itzuli ahalko diren etxera. Gasteizko Udalak iragarri du Arriaga Gizarte Etxera eramango dituztela Aramangelu kaleko atarietan, ezbeharraren ingurutik gertu, bizi diren hainbat pertsona.
Sutea piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handia piztu da Gasteizko LEA lantegian, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko leihoak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
LEAko langilea: "Shock egoeran gaude, eta ez dakigu zer gertatuko den gure lanpostuekin"
Ana Esther Condek ia 20 urte daramatza Lascaray-LEA enpresan lanean. EITB Mediari adierazi dionez, 13:30ean suteen aurkako alarma jotzen hasi da, eta alde egin behar izan dute, korrika. "Irtetean, sugarrak ikusi ditugu, eta beldurtu egin gara", gaineratu du.