Maskaren kontrako taldeen mezu faltsu asko biral bihurtu dira
Gomendio gisa erabiltzen hasi ziren, eta Espainian eta herrialde askotan derrigorrezkoak izaten amaitu dute. Maskara ezinbesteko elementu bihurtu da gure egunerokoan, baina erabiltzeari uztera animatzen duten mezu faltsuak ugaritzen ari dira.
COVID-19a ukatzen duten kolektibo aktiboenetako bat dira musukoaren aurkako taldeak. Musukoaren erabileraren aurka daude, nahiz eta frogatuta egon babes-elementu hori baliagarria dela COVID-19aren aurrean eta, ondorioz, horren erabilera zuzena segurua dela osasunerako.
Maskara segurua izango da musuko mota bakoitzaren bizitza baliagarria errespetatzen bada. "Jakin behar dugu maskarek ez dutela betirako irauten, eta, beraz, beti ez direla eraginkorrak izaten", ohartarazi dute Norbera Babesteko Ekipamenduen Enpresen Elkartetik (ASEPAL).
"Ez dugu aholkatzen musukoei bigarren erabilera bat ematea, behin erabilita buelta ematea edo erabilerari buruzko neurriei kasurik ez egitea”, adierazi du elkarteak oinarrizko erabilera-gida batean. Maskara berrerabilgarriak modu egokian desinfektatu behar dira; esaterako, 60 gradutan garbituta, Espainiako Osasun Ministerioak gomendatzen duen bezala.
Gainera, komenigarria da garbitu eta hurrengo bi orduetan airean lehortzea, eta ez labean, mikrouhin-labean edo lehorgailuarekin, ehuna kaltetu baitaiteke. Garbigailura sartzea baino gomendagarriagoa da irradiazio germizida ultramorearen bidez edo hidrogeno lurrunezko peroxidoaren bidez higienizatzea, Gaixotasun Infekziosoen eta Mikrobiologia Klinikoaren Espainiako Elkartearen (SEIMC) arabera.
Erabilera-arauak betetzen badira, koronabirusaren aurrean babestuta egongo gara, eta arriskurik handiena musukoaren erabileraren aurka daudenen albiste faltsuetan erortzea izango da.
Maskarak erabiltzeak ez du hipoxia edo intoxikaziorik eragiten
Sare sozialetan eta WhatsAppen bidez gehien zabaldu den albiste faltsua maskarek odolean hipoxia edo oxigeno-eskasia eragiten dutela da; baieztapen horren arabera, maskarak erabiltzeak intoxikatu egiten gaitu, arnastean igortzen dugun CO2 bera berriro irensten baitugu.
Musukoek egoera jakin batzuetan itomen sentsazioa eragin dezakete, baina ez dago frogarik maskarak erabiltzeak "hipoxia, organismoaren azidifikazioa edo CO2a arnastearen ondoriozko intoxikazioa" sortzen duenik, Madrilgo Medikuen Elkargo Ofizialaren (ICOMEM) Kontseilu Zientifikoko Jaime Barrio mediku eta ikertzaileak baieztatu duenez.
Izan ere, maskarek ez dute airea pasatzea eragozten; material horri esker, "oxigenoa sartzen da eta karbono dioxidoa desagerrarazten da", esan du adituak.
Maskarek ez dute infekziorik eragiten, berritzen edo garbitzen badira
Internauten artean beldur gehien pizten duen beste bulo bat maskaretan hazten diren bakterioengatik infekzioak har daitezkeela ziurtatzen duena da, interneten biral egin diren bideo batzuek erakusten duten bezala.
Nahiz eta egia izan gaizki erabiltzeak bakterioak "ugaritzea" eragin dezakeela, ez dago azterketarik behar bezala erabiltzen denean infekzioen gorakada frogatzen duenik. Hala baieztatu du Maria del Mar Tomas Gaixotasun Infekziosoen eta Mikrobiologia Klinikoaren Espainiako Elkarteko bozeramaileak eta Coruñako ospitaleko mikrobiologo eta ikertzaileak.
David Diaz Perez Neumologiaren eta Kirurgia Torazikoaren Espainiako Elkarteko (SEPAR) Arnasketa Erizaintza arloko koordinatzaileak adierazi du maskara "elementu oso garrantzitsua" dela "koronabirusaren eta beste arnas birus batzuen transmisioa geldiarazteko", "patogenoak transmititzeko bektorea" izan daitekeela gorabehera.
Gainera, ez SEIMCek ez eta SEPAR erakundeak ez dute egiaztatu pneumokokoek edo beste bakterio batzuek eragindako infekzio-kasuak areagotu direnik maskarak derrigorrezkoak bihurtu direnetik, hau da, gehiago erabiltzen direnetik.
Maskara erabiltzeak ez du pleuresia eragiten
Sare sozialetan, halaber, biriketako kalteen kasuak agertzen ari direla ziurtatu dute, besteak beste, maskararen erabilerarekin lotutako pleuresia.
Baina pleuraren hantura, birikak estaltzen dituen mintza, COVID-19aren konplikazio arraroa da, eta ez dago inolaz ere babes-ekipamendu horren erabilerarekin lotuta.
Pleurako isuria dagoenean, afekzio larriek eragindakoa izan ohi da, eta ez maskara eramateagatik sorturikoa. Gainera, hori erakusteko erabili dituzten argazkiak gaixotasun hori jasan duten gaixoenak dira.
Adibidez, metastasia duten tumoreek eragindakoa izan daiteke, bereziki biriketakoa. Hanturazko gaixotasunek eragindakoa ere izan daiteke, esaterako, lupusa edo sarkoidosia, eta pneumoniak, tuberkulosiak eta beste infekzio biriko batzuek ere eragin dezakete. Hala azaldu du Javier Garcia pneumologoak eta arreta espezializatuko eta ICOMEMeko ospitaleetako bokalak.
Albiste gehiago gizartea
“Elkartasun zapia”, Gazako herriari elkartasuna adierazteko kanpaina
Gernika-Palestina herri ekimenak “Elkartasun zapia” udako kanpaina aurkeztu du gaur Gasteizen. Zapia jaietan erabiltzeko proposatu dute, Gazako herriari elkartasuna adierazteko. Hiri eta herrietako jai eragile askorekin elkarlanean, Gernika-Palestinak gazatarren aldeko aldarrikapena jai guztietan presente egotea nahi du.

Baso-suteak sortzeko arrisku "handia" eta "oso handia" Nafarroan
Horren aurrean, tenperatura altuak diren bitartean, sua eragin dezakeen edozein jarduera saihesteko gomendatu du SOS Nafarroak.
Gasteizko Udalak "itzalitzat eta erabat kontrolatutzat" jo du LEA fabrikan izandako sutea
Udaleko Larrialdi Plana desaktibatu dute eta oraindik itxita zeuden errepideak zabaldu dituzte dagoeneko.
EITBk aitortza jaso du EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultateko graduazio ekitaldian
Dozenaka ikaslek jaso dute diploma, eta ekitaldia aprobetxatuz, EITBri saria eman diote gizarteari egiten dion ekarpenagatik. Bertan egon dira Andoni Aldekoa EITBko zuzendari nagusia, Arantza Ruiz Albistegietako zuzendaria eta Lontzo Sainz EITBko Estrategia eta Ikerketa burua.
Gasteizko LEA enpresaren lantegiko sutearen aireko irudiak
Gaur arratsaldean izandako sute handia kontrolatutzat jotzen da, ez baita zabaltzerik espero, baina erabat itzaltzeko "denbora" beharko da. Suteak ez du zauriturik utzi, baina bi auzo konfinatu behar izan dituzte bi orduz, ke handia dela eta. Sutea 13:45 inguruan hasi da, eta litekeena da enpresara produktu kimikoak eramaten ari zen zisterna-kamioi batek eragitea ezbeharra.
"6 edo 7 leherketa izan dira, baina bat oso handia izan da eta eraikin osoa dardarka jarri du"
Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunek ez dakite oraindik noiz itzuli ahalko diren etxera. Gasteizko Udalak iragarri du Arriaga Gizarte Etxera eramango dituztela Aramangelu kaleko atarietan, ezbeharraren ingurutik gertu, bizi diren hainbat pertsona.
Sutea piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handia piztu da Gasteizko LEA lantegian, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko leihoak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
LEAko langilea: "Shock egoeran gaude, eta ez dakigu zer gertatuko den gure lanpostuekin"
Ana Esther Condek ia 20 urte daramatza Lascaray-LEA enpresan lanean. EITB Mediari adierazi dionez, 13:30ean suteen aurkako alarma jotzen hasi da, eta alde egin behar izan dute, korrika. "Irtetean, sugarrak ikusi ditugu, eta beldurtu egin gara", gaineratu du.
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzagan
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzaga inguruan, Baso-suteetarako larrialdi plana (INFOBI) osatzen duten taldeen prestakuntza, koordinazioa eta erantzuteko gaitasuna hobetzeko.
Yazan, gazatarra eta paziente onkologikoa Euskadin: "Handitan medikua izango naiz, beste ume batzuk artatzeko"
Gaixotasun onkologikoak dituzten Gazako 5 ume artatzen ari da Osakidetza Gurutzetako Ospitalean eta Donostiakoan. Horietako bat, Yazan, duela bi hilabete dago Donostian, amarekin, tratamendua jasotzen.