Maskaren kontrako taldeen mezu faltsu asko biral bihurtu dira
Gomendio gisa erabiltzen hasi ziren, eta Espainian eta herrialde askotan derrigorrezkoak izaten amaitu dute. Maskara ezinbesteko elementu bihurtu da gure egunerokoan, baina erabiltzeari uztera animatzen duten mezu faltsuak ugaritzen ari dira.
COVID-19a ukatzen duten kolektibo aktiboenetako bat dira musukoaren aurkako taldeak. Musukoaren erabileraren aurka daude, nahiz eta frogatuta egon babes-elementu hori baliagarria dela COVID-19aren aurrean eta, ondorioz, horren erabilera zuzena segurua dela osasunerako.
Maskara segurua izango da musuko mota bakoitzaren bizitza baliagarria errespetatzen bada. "Jakin behar dugu maskarek ez dutela betirako irauten, eta, beraz, beti ez direla eraginkorrak izaten", ohartarazi dute Norbera Babesteko Ekipamenduen Enpresen Elkartetik (ASEPAL).
"Ez dugu aholkatzen musukoei bigarren erabilera bat ematea, behin erabilita buelta ematea edo erabilerari buruzko neurriei kasurik ez egitea”, adierazi du elkarteak oinarrizko erabilera-gida batean. Maskara berrerabilgarriak modu egokian desinfektatu behar dira; esaterako, 60 gradutan garbituta, Espainiako Osasun Ministerioak gomendatzen duen bezala.
Gainera, komenigarria da garbitu eta hurrengo bi orduetan airean lehortzea, eta ez labean, mikrouhin-labean edo lehorgailuarekin, ehuna kaltetu baitaiteke. Garbigailura sartzea baino gomendagarriagoa da irradiazio germizida ultramorearen bidez edo hidrogeno lurrunezko peroxidoaren bidez higienizatzea, Gaixotasun Infekziosoen eta Mikrobiologia Klinikoaren Espainiako Elkartearen (SEIMC) arabera.
Erabilera-arauak betetzen badira, koronabirusaren aurrean babestuta egongo gara, eta arriskurik handiena musukoaren erabileraren aurka daudenen albiste faltsuetan erortzea izango da.

Maskarak erabiltzeak ez du hipoxia edo intoxikaziorik eragiten
Sare sozialetan eta WhatsAppen bidez gehien zabaldu den albiste faltsua maskarek odolean hipoxia edo oxigeno-eskasia eragiten dutela da; baieztapen horren arabera, maskarak erabiltzeak intoxikatu egiten gaitu, arnastean igortzen dugun CO2 bera berriro irensten baitugu.
Musukoek egoera jakin batzuetan itomen sentsazioa eragin dezakete, baina ez dago frogarik maskarak erabiltzeak "hipoxia, organismoaren azidifikazioa edo CO2a arnastearen ondoriozko intoxikazioa" sortzen duenik, Madrilgo Medikuen Elkargo Ofizialaren (ICOMEM) Kontseilu Zientifikoko Jaime Barrio mediku eta ikertzaileak baieztatu duenez.
Izan ere, maskarek ez dute airea pasatzea eragozten; material horri esker, "oxigenoa sartzen da eta karbono dioxidoa desagerrarazten da", esan du adituak.
Maskarek ez dute infekziorik eragiten, berritzen edo garbitzen badira
Internauten artean beldur gehien pizten duen beste bulo bat maskaretan hazten diren bakterioengatik infekzioak har daitezkeela ziurtatzen duena da, interneten biral egin diren bideo batzuek erakusten duten bezala.
Nahiz eta egia izan gaizki erabiltzeak bakterioak "ugaritzea" eragin dezakeela, ez dago azterketarik behar bezala erabiltzen denean infekzioen gorakada frogatzen duenik. Hala baieztatu du Maria del Mar Tomas Gaixotasun Infekziosoen eta Mikrobiologia Klinikoaren Espainiako Elkarteko bozeramaileak eta Coruñako ospitaleko mikrobiologo eta ikertzaileak.
David Diaz Perez Neumologiaren eta Kirurgia Torazikoaren Espainiako Elkarteko (SEPAR) Arnasketa Erizaintza arloko koordinatzaileak adierazi du maskara "elementu oso garrantzitsua" dela "koronabirusaren eta beste arnas birus batzuen transmisioa geldiarazteko", "patogenoak transmititzeko bektorea" izan daitekeela gorabehera.
Gainera, ez SEIMCek ez eta SEPAR erakundeak ez dute egiaztatu pneumokokoek edo beste bakterio batzuek eragindako infekzio-kasuak areagotu direnik maskarak derrigorrezkoak bihurtu direnetik, hau da, gehiago erabiltzen direnetik.
Maskara erabiltzeak ez du pleuresia eragiten
Sare sozialetan, halaber, biriketako kalteen kasuak agertzen ari direla ziurtatu dute, besteak beste, maskararen erabilerarekin lotutako pleuresia.
Baina pleuraren hantura, birikak estaltzen dituen mintza, COVID-19aren konplikazio arraroa da, eta ez dago inolaz ere babes-ekipamendu horren erabilerarekin lotuta.
Pleurako isuria dagoenean, afekzio larriek eragindakoa izan ohi da, eta ez maskara eramateagatik sorturikoa. Gainera, hori erakusteko erabili dituzten argazkiak gaixotasun hori jasan duten gaixoenak dira.
Adibidez, metastasia duten tumoreek eragindakoa izan daiteke, bereziki biriketakoa. Hanturazko gaixotasunek eragindakoa ere izan daiteke, esaterako, lupusa edo sarkoidosia, eta pneumoniak, tuberkulosiak eta beste infekzio biriko batzuek ere eragin dezakete. Hala azaldu du Javier Garcia pneumologoak eta arreta espezializatuko eta ICOMEMeko ospitaleetako bokalak.
Zure interesekoa izan daiteke
Horrela eragingo dio Behobia-Donostia lasterketak trafikoari
Igandeko lasterketa herrikoiak eragina izango du trafikoan, autobusen ibilbide eta geltokietan, TAO zerbitzuan eta lurrazpiko aparkalekuetan. Ia 28.000 korrikalarik hartuko dute parte eta milaka izango dira ikustera hurbiltzen direnak ere. Donostiako Udalak garraio publikoa erabiltzeko gomendatu du. 09:45etik aurrera, ETB1en eta eitb.eus-en jarraitu ahal izango da zuzenean.
"Irabazi arte", "Generación Click" eta "Los Williams" saioek Telebista Akademiaren Iris sarietako izendapena jaso dute
Sariak banatzeko ekitaldia 2026ko otsailaren 16an egingo dute, Madrilen, Teatro Real antzokian.
"Palestinarekin bat, konpromiso bat" ekimena aurkeztu dute, Gernika-Palestina sareak deituta
Gernika-Palestina herri ekimenak euskal gizartearen konpromisoa eskatu du larunbat honetan, "Palestina babesteko eta elkartasun aktiboan urratsak emateko", bai arlo ekonomikoan, bai arlo humanitarioan. Hainbat "eragile politiko eta sozialen" babesarekin eman du konpromisoaren berri, Donostian egindako prentsaurreko batean, eta Israelekin harremanak haustea eta "nazioarteko zuzenbidea errespetatzea eta aplikatzea" eskatu du.
Xabier Agote (Albaola): "Euskaldunek mundu mailan puntako itsas teknologia garatu zuten duela 500 urte"
EITBk Albaolako presidentearekin hitz egiteko aukera izan du San Juan baleontzia uretaratu eta biharamunean. Pozik eta hunkituta agertu da, baina aurretik lan handia dutela esan du; izan ere, belak eta mastak egin behar dituzte oraindik. Astelehenetik aurrera, lanean jarraituko dute, ontzia ekipatu eta udaberrian berriz ikusgai jartzeko.
Hodi baten hausturak ur-hornidura arazoak eragin ditu Ezkerraldean
Matxura konpondu dute jada, baina txorrotak ireki eta urari isurtzen uzteko gomendatu dute, oraindik zikin egon daitekeelako.
Txalo artean ospatu dute Kanadan 'San Juan' ontziaren uretaratzea
Txalo artean ospatu dute Red Bay Kanadako Ternua eta Labrador probintziako herrian San Juan ontziaren uretaratzea. Bertako herritarrak elkarrekin bildu dira uretaratzea zuzenean ikusteko; izan ere, arrantzale herri horretako uretan aurkitu zuten hondoratuta, 1976an.
Giroa lehortuko du igandean iritsiko den hego-haizeak
Tenperatura minimoek behera egingo dute, baina maximoek, gora. Kostan, abisu horiak egongo dira, olatuen indarragatik.
Gripearen aurkako txertoa jartzeko deia egin die Osasun Sailak 60 urtetik beherakoei, bereziki haurrei
Aste honetan 889 gripe-kasu izan dira, eta horietatik % 6,2 baino ez dira ospitaleratu; aurreko astean, berriz, % 10 izan ziren. Jaitsiera horrek erakusten du txertaketak kasu larriak murriztu ditzakeela.
Bost atxilotu, horietako bi Nafarroan, adingabe batekin trafikatu eta ezkontzera behartzeagatik
Nafarroako Erriberatik Kataluniara eraman zuten 14 urteko neska, eta familia eroslearen kontrolpean egon zen, behartuta ezkontzera bultzatzeko asmoz. Gizakiak salerostea egotzi diete.
'San Juan' baleontzia Pasaiako badian da jada, historia egiteko prest
Oraindik ez dute lan guztia amaitu, mastak, oihalak eta beste xehetasun batzuk falta baitira. Asmoa da 2027an Kanadarantz abiatzea, euskaldunek bere garaian egiten zuten modura.