Covid-19a: txertoei buruzko 10 galde-erantzun
Txertaketa abenduaren 27tik aurrera hasiko da Hego Euskal Herrian. Zalantza ugari eragin ditu herritarren artean txertaketak, eta Amos Garcia Rojas Espainiako Txertaketa Elkarteko presidenteak hainbat zalantza argitu ditu prozesu honen inguruan. Argi eta garbi azaldu du albo-ondorio "okerrena" txertoa ez jartzea dela.
1-Seguruak al dira txertoak, azkar garatu badituzte ere?
Bai. Organo arautzaileek botika bat baimentzen badute, produktua segurua delako eta arrazoizko eraginkortasuna duelako da. Bestela, segurtasun osoz, ez lukete baimenduko.
2-Txertoak infekziotik babesten du edo gaixotasuna arintzea besterik ez dakar?
Txertoak gaixotasunetik babesten gaitu. Baina ez dakigu, txertoa hartzeko denbora falta delako, infekziotik babesten ote duen.
Birusarekin kontaktuan egon naiteke eta gaixotasuna ez garatu, txertoa hartu dudalako. Baina, infektatu naiteke eta beste pertsona batzuei transmititu.
Horregatik, garrantzitsua da segurtasun neurriak hartzea, txertoa hartu badugu ere. Behin herritarren % 70ek txertoa jaso duenean, orduan hasi gaitezke erlaxatzen.
3-Beraz, musukoa erabiltzen, segurtasun distantziak mantenatzen eta eskuak garbitzen jarraitu behar al dut denbora luzez?
Bai. Txertaketa hasi arren, pandemiak jarraituko du. Printzipioz, ekainean edo uztailean herritarren ehuneko handi bat txertoa hartuta izango dugu. Halere, ez dago argi % 70era iritsiko den ala ez.
4-Zein dira txertaketaren albo-ondorio ohikoenak?
Sukarra, nekea eta txertoa jarri den tokian mina izatea.
5-Zergatik bi dosi? Zer gertatuko litzateke bigarrena hartuko ez banu?
Bi dosiak hartzea ezinbestekoa da, behar bezala babesteko eta babes-erantzunaren eraginkortasuna handitzeko.
6-Arriskutsua al da txertoa hartzea alergiarik badut?
Txertoaren osagairen batek alergiarik eragiten badu, ondo azalduta egongo da.
7-Zenbatekoa da txertoaren eraginkortasuna?
Pfizerren eta Modernaren txertoek % 95eko eraginkortasuna dute, gutxi gorabehera.
8-Covid-19a gainditu badut ere, txertoa hartu behar al dut?
Bai. Ongi etor daiteke, ez baitakigu gaixotasuna modu naturalean pasatzeak eragina duen babes-erantzunaren iraupenean.
9-Zenbat denbora iraungo du txertoaren babesak? Urtero txertatu beharko al dut?
Ez dakigu. Oraindik ematen hasi ez denez, ez dakigu zenbat irauten duen babes-erantzunak. Hasieran hori ez da jakiten txertoekin, denbora kontua da.
10-Erresuma Batuko covid-19aren aldaera berriak orain arte egindako txertoak baldintzatuko ditu?
Ez luke zertan. Mutazioak txertoa egiteko erabiltzen den spike proteinari eragiten dion arren (birusak giza-zeluletan sartzeko erabiltzen duena), mutazio txikia da. Txertoek azalera osoan jarduten dute; hortaz, oso zaila da txertoari kalte egitea.
Zure interesekoa izan daiteke
Azken erosketak Gabonak baino lehen: saltzaileen eguna
Gaur Gabon gaua da, eta dendek unerik frenetikoena bizi dute. Presak, urduritasunak eta azken orduko eskaerek markatzen dute jardunaldia, saltzaileek bezero guztiei arreta emateko malabareak egiten dituzten bitartean. Gabonetako kanpainako egunik gogorrenean, mostradoreen beste aldera begiratu bat eman diogu.
Euskal Herriko hiri eta herrietan ibili dira Olentzero eta Mari Domingi, Eguberria iragarriz
Urteko gaurik magikoenetako bat da Gabon Gaua, neguko solstizioa eta argi berria ospatzeko unea. Eta Olentzero eta Mari Domingi gure herri eta hirietara jaisten dira une hauek guztiokin igarotzeko. Gauean opariak banatu aurretik herri eta hirietako kaleetan ikusi ahal izan ditugu.
Monte Perdidon izandako elur-jausiak agerian utzi du Pirinioetan elur-jausiak gertatzeko arriskua handia dela
Azken egunetako elurte gogorrek metro erdiraino utzi dute elurra Aragoiko Pirinioetan, elur-jausien arriskua areagotuz. Astelehenean mendizale batek Monte Perdidon grabatu zuen elur-jausi berri bat, eta Aragoiko Gobernuak arreta handia eskatu die mendialdeetako bizilagun eta bisitariei.
Behin behineko espetxealdia ezarri diote Barakaldon emakume bat hiltzeagatik atxilotutako gizonari
Homizidioa eta eraso sexuala delituak leporatu dizkio epaileak biktimaren lankidea zen 27 urteko gazteari.
Iñigo Urrutia: "Azkenaldian badirudi Konstituzioak muga erantsiak ezartzen ari dizkiola euskararen normalizazioari"
Administrazioaren eta udalen hizkuntza-politikarako eskumena jarri du zalantzan EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak bere azken ebazpenetan. Iñigo Urrutiak, jurista eta Administrazio Zuzenbideko irakasleak, dio ezengonkortasun politikoa areagotu daitekeela azken erabaki horiekin.
Olentzero eta Mari Domingi Euskadiko hiribuetako umeekin izan dira
Olentzerok eta Mari Domingik azken bisita egin diete Euskadiko haurrei, Gabon gaueko opariak banatu aurretik. Hain zuzen, Bilboko Arriaga Antzokian, Basurtuko Ospitalean, Gasteizko Udalean eta Donostiako Unibertsitate Ospitalean izan da bikotea.
Garraio publikoak ordutegi bereziak izango ditu Gabon gauean Hego Euskal Herrian
Zerbitzu batzuek arratsalde-gau honetan aurreratuko dituzte azken bidaiak, eta kasu batzuetan gaueko zerbitzua indartuko da.
Nahi gabeko bakardadearen aurkako besarkadak
Gipuzkoako Foru Aldundiak 'Besarkaden jokoa' ekimen solidarioa jarri du martxan, opari-kutxa bat, "presak alde batera uzteko, pertsonak sentitzeko eta gogoratzeko" gonbidapenarekin. Dagoeneko salgai dago saltoki batzuetan, eta bildutako dirua Itxaropenaren Telefonoaren bi proiektutara bideratuko da.
12 urteko kartzela-zigorra eskatu dute bi gazterentzat, Donostian adingabe bat hiltzen saiatzeagatik
Eskolakide bat hiltzen saiatzea egotzi die gazteei Fiskaltzak. Dirudienez, erasotzailea "jeloskor" zegoen erasotutako adingabe bere bikotekidearekin "maite-jolasetan" ibiltzeagatik.
Artxandako parkeko horman izandako luizi baten ondorioz, ingurua itxi behar izan dute
Eremua hesitu dute eta obrak "proiektua amaitu bezain laster" egingo dituzte.