Covid-19a: txertoei buruzko 10 galde-erantzun
Txertaketa abenduaren 27tik aurrera hasiko da Hego Euskal Herrian. Zalantza ugari eragin ditu herritarren artean txertaketak, eta Amos Garcia Rojas Espainiako Txertaketa Elkarteko presidenteak hainbat zalantza argitu ditu prozesu honen inguruan. Argi eta garbi azaldu du albo-ondorio "okerrena" txertoa ez jartzea dela.
1-Seguruak al dira txertoak, azkar garatu badituzte ere?
Bai. Organo arautzaileek botika bat baimentzen badute, produktua segurua delako eta arrazoizko eraginkortasuna duelako da. Bestela, segurtasun osoz, ez lukete baimenduko.
2-Txertoak infekziotik babesten du edo gaixotasuna arintzea besterik ez dakar?
Txertoak gaixotasunetik babesten gaitu. Baina ez dakigu, txertoa hartzeko denbora falta delako, infekziotik babesten ote duen.
Birusarekin kontaktuan egon naiteke eta gaixotasuna ez garatu, txertoa hartu dudalako. Baina, infektatu naiteke eta beste pertsona batzuei transmititu.
Horregatik, garrantzitsua da segurtasun neurriak hartzea, txertoa hartu badugu ere. Behin herritarren % 70ek txertoa jaso duenean, orduan hasi gaitezke erlaxatzen.
3-Beraz, musukoa erabiltzen, segurtasun distantziak mantenatzen eta eskuak garbitzen jarraitu behar al dut denbora luzez?
Bai. Txertaketa hasi arren, pandemiak jarraituko du. Printzipioz, ekainean edo uztailean herritarren ehuneko handi bat txertoa hartuta izango dugu. Halere, ez dago argi % 70era iritsiko den ala ez.
4-Zein dira txertaketaren albo-ondorio ohikoenak?
Sukarra, nekea eta txertoa jarri den tokian mina izatea.
5-Zergatik bi dosi? Zer gertatuko litzateke bigarrena hartuko ez banu?
Bi dosiak hartzea ezinbestekoa da, behar bezala babesteko eta babes-erantzunaren eraginkortasuna handitzeko.
6-Arriskutsua al da txertoa hartzea alergiarik badut?
Txertoaren osagairen batek alergiarik eragiten badu, ondo azalduta egongo da.
7-Zenbatekoa da txertoaren eraginkortasuna?
Pfizerren eta Modernaren txertoek % 95eko eraginkortasuna dute, gutxi gorabehera.
8-Covid-19a gainditu badut ere, txertoa hartu behar al dut?
Bai. Ongi etor daiteke, ez baitakigu gaixotasuna modu naturalean pasatzeak eragina duen babes-erantzunaren iraupenean.
9-Zenbat denbora iraungo du txertoaren babesak? Urtero txertatu beharko al dut?
Ez dakigu. Oraindik ematen hasi ez denez, ez dakigu zenbat irauten duen babes-erantzunak. Hasieran hori ez da jakiten txertoekin, denbora kontua da.
10-Erresuma Batuko covid-19aren aldaera berriak orain arte egindako txertoak baldintzatuko ditu?
Ez luke zertan. Mutazioak txertoa egiteko erabiltzen den spike proteinari eragiten dion arren (birusak giza-zeluletan sartzeko erabiltzen duena), mutazio txikia da. Txertoek azalera osoan jarduten dute; hortaz, oso zaila da txertoari kalte egitea.
Albiste gehiago gizartea
EITBk aitortza jaso du EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultateko graduazio ekitaldian
Dozenaka ikaslek jaso dute diploma, eta ekitaldia aprobetxatuz, EITBri saria eman diote gizarteari egiten dion ekarpenagatik. Bertan egon dira Andoni Aldekoa EITBko zuzendari nagusia, Arantza Ruiz Albistegietako zuzendaria eta Lontzo Sainz EITBko Estrategia eta Ikerketa burua.
Gasteizko LEA enpresaren lantegiko sutearen aireko irudiak
Gaur arratsaldean izandako sute handia kontrolatutzat jotzen da, ez baita zabaltzerik espero, baina erabat itzaltzeko "denbora" beharko da. Suteak ez du zauriturik utzi, baina bi auzo konfinatu behar izan dituzte bi orduz, ke handia dela eta. Sutea 13:45 inguruan hasi da, eta litekeena da enpresara produktu kimikoak eramaten ari zen zisterna-kamioi batek eragitea ezbeharra.
"6 edo 7 leherketa izan dira, baina bat oso handia izan da eta eraikin osoa dardarka jarri du"
Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunek ez dakite oraindik noiz itzuli ahalko diren etxera. Gasteizko Udalak iragarri du Arriaga Gizarte Etxera eramango dituztela Aramangelu kaleko atarietan, ezbeharraren ingurutik gertu, bizi diren hainbat pertsona.
Sute bat piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handi bat piztu da Gasteizko LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko lehioak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
LEAko langilea: "Shock egoeran gaude, eta ez dakigu zer gertatuko den gure lanpostuekin"
Ana Esther Condek ia 20 urte daramatza Lascaray-LEA enpresan lanean. EITB Mediari adierazi dionez, 13:30ean suteen aurkako alarma jotzen hasi da, eta alde egin behar izan dute, korrika. "Irtetean, sugarrak ikusi ditugu, eta beldurtu egin gara", gaineratu du.
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzagan
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzaga inguruan, Baso-suteetarako larrialdi plana (INFOBI) osatzen duten taldeen prestakuntza, koordinazioa eta erantzuteko gaitasuna hobetzeko.
Yazan, gazatarra eta paziente onkologikoa Euskadin: "Handitan medikua izango naiz, beste ume batzuk artatzeko"
Gaixotasun onkologikoak dituzten Gazako 5 ume artatzen ari da Osakidetza Gurutzetako Ospitalean eta Donostiakoan. Horietako bat, Yazan, duela bi hilabete dago Donostian, amarekin, tratamendua jasotzen.
Kontrolpean dute Gasteizko LEA fabrikan piztutako sutea
Orduak edo egunak beharko dira oraindik sua erabat itzaltzeko. Ez da inor zauritu, industrialdea jendez hustu dutelako. Abetxuku eta Arriaga auzoak normaltasunera itzuli dira.
Alkolea pasaiako paumaren habia desagertu da, Donostian
Parkea Bizirik elkarteak parkearen egoera salatu du eta neurriak hartzeko biltzera gonbita egin die udal gobernuari eta oposizioari.
EAJk hautsi egin ditu lan deialdi publikoetan euskara blindatzeko PSE-EEkin abiatutako negoziazioak
Jeltzaleen iturriek aurreratu dute EAJk berak bakarrik egingo duela aurrera eta Enplegu Publikoaren Legea aldatzen saiatuko dela, euskara eskakizunak bermatzeko.