'Batuz aldatu', hizkuntza politiketan eragiteko adostasun soziala aurkeztu dute
Batuz aldatu, hizkuntza politiketan eragiteko adostasun soziala aurkeztu du Euskalgintzaren Kontseiluak larunbat honetan Donostiako Kursaalen. Hizkuntza politiketan eragiteko ziklo berri bati hasiera eman nahi dion dokumentua sinatu dute eremu askotariko ia ehun eragilek eta ekimen honen nondik norakoak eman dituzte gaur argitara.
Hurrengo bi hamarkadatan jauzi berriak emateko aukera dagoela konbentzituta dago Kontseilua eta adostasun sozialean oinarrituta, hainbat proposamen jaso dituzte bide horretan aurrera egiteko: "Datuek erakusten dute indarrean dauden hizkuntza-politikek bide bat egin dutela, baina jauzi berriak egiteko hizkuntza-politikak eguneratu eta berritu behar direla, adostutako helburuen lorpenerako eraginkor eginez".
Ekitaldiaren hasieran, ELKAR taldeko Joanmari Larrartek eta Euskal Monetako Eva Mutiok aurkeztu dituzte eragile guztiek partekatzen duten hausnarketaren printzipioak: Hizkuntza-eskubideak errespetatzea eta bermatzea bereizkeriari aurre egiteko eta elkarbizitzan sakontzeko, hizkuntza politika zeharkako politika publiko gisa garatzea eta orekatua izatea, normalizazio-prozesua soziala eta politikoa izatea, progresiboa izatea, eta prozesu adostu gisa bideratzea, Euskal Herriko hizkuntza aniztasuna aintzat hartuta.
Printzipio hauetatik abiatuta, "euskararen erabilera erosorako baldintzak sortzea" da ekimen honen helburu nagusia eta horretarako, hizkuntza eskubideak eremu guztietan bermatu beharko direla aldarrikatu dute, "hala nahi duen edonork ez dezan euskara erabiltzeko inolako eragozpenik izan. Erabilera erosorako baldintzei buruz ari garenean, zera esan nahi da: herritarrak ahalegin berezirik egin beharrik gabe, euskara eroso erabiltzeko baldintzak izango dituela, euskaraz hitz egiteagatik deseroso edo
baztertua sentitu gabe".
"Euskaraz bizitzeko eskubidea aldarrikatzen dugu. Eskubide den heinean esparruz esparru berau gauzatzeko erabakiak eta baliabideak eskatu behar ditugu. Gaur-gaurkoz, oraindik, ez dira baldintza egoki horiek betetzen, eta, beraz, horiek sortzea izango dugu helburu" adierazi dute.
Paul Bilbao Kontseiluko idazkari nagusiak defendatu du, bi mailatako baldintzak, indibidualak eta kolektiboak, hartu behar direla "ezagutzaren unibertsalizazioa" lortzeko eta "euskara eroso erabiltzeko eramuak sortu, garatu eta elkarlotzeko".
Ia ehun sinatzaileen artean daude, besteak beste, Administrazioan Euskaraz taldea, AEK, Nafarroako eta Errioxako IKA, Agirre lehendakari Center, Artez Ahtletic Club Fundazioa, Real Sociedad Fundazioa, Bilgune Feminista, Bizkaiko abokatuen elkargoa, Euskal Herriko arkitektoen elkargo ofiziala, Euskal Herriko pediatren elkartea, Elhuyar, Eusko Ikaskuntza, EHNE, ELA, ESK, HIRU, LAB, STEILAS, Euskal Herriko Laborantza Ganbara, EGI, ERNAI, Gazte Abertzaleak, Mondragon Korporazioa etab.
Dokumentua adostu duten eragileez gain, instituzioetako ordezkariak ere izan dira gaurko ekitaldian. Besteak beste, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuorde Miren Dobaran, Gipuzkoako Foru Aldundiko Garbiñe Mendizabal, Gipuzkoako Batzar Nagusietako lehendakari Xabier Ezeizabarrena, Euskarabideko zuzendari Mikel Arregi, Donostiako Udaleko Euskara Zinegotzi Jon Insausti, bai eta UEMAko zein Udalbiltzako ordezkariak ere.
Halaber, EAJ-PNV, EH Bildu, Geroa Sozialberdeak, Elkarrekin-Podemos eta EH Baiko ordezkariak ere izan dira Kursaaleko ekitaldian.
Albiste gehiago gizartea
Aurkikuntza arkeologiko oso garrantzitsua Iruñean: Barbazanako dorrearen barruan dagoen Kanonigoen atea
Iruñean, arkeologia aurkikuntza berria bat da albiste. Katedral ondoan dago eta Joseba Asiron alkateak eta urbanismo batzordeak bisitatu berri dute. Aurkikuntza ikusgarri eta garrantzitsuaz mintzatu da Iñaki Sagredo arkeologoa. Bertara bisita gidatua egiteko aukera du nahi duenak.
Giza Eskubideen Behatokiak kereila bat bultzatu du 1974ko Asturiagako segadagatik
Iragarri du kereila bat aurkeztuko duela 1974an Hondarribian izandako polizia-operazio frankista batean hildako Roque Méndez Villada eta José Luis Mondragón Elorzaren heriotzagatik.
Zazpi ibilgailuk istripua izan dute Txorierriko igarobidean, eta auto-ilara luzeak daude errepideetan
Ezbeharra asteazken honetako goizeko zortziak baino lehen gertatu da, eta ez da inor zauritu, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak jakinarazi duenez.
Adunako prostituzio-etxe bateko arduraduna atxilotu dute, sexu-esplotazioa eta sexu-eraso saiakera bat egitea leporatuta
Lokaleko langileetako batek tratu umiliagarria jasan zuela eta drogak kontsumitzera behartu zutela salatu zuen, besteak beste.
Elkar argitaletxeak erabaki du Igartza bekarekin ez jarraitzea, CAFek Israelekin duen lotura dela eta
Saioa Alkaiza bertsolari eta idazleak sariari uko egin eta hamar egunera iritsi da Elkarren erabakia. “Palestinar herriaren kontra gauzatzen ari den genozidioan CAFek duen inplikazioa" salatu zuen sortzaile iruindarrak.
Donostian izandako azken sexu erasoa salatzeko bilkura egin dute hiriko udaletxe atarian
45 urteko gizon bat atxilotu dute joan den ostiralean emakume batek jasandako sexu-erasoaren egilea izatea egotzita. Emakumeak ertzain-etxean salatu zuenez, gizonak sexu-erasoa egiteaz gain, zer egiten zuen eta norekin zegoen kontrolatzen zuen, eta lagunak ikustea debekatzen zion.
Euskal Sagardoak 2025eko sagar-uzta aurkeztu du Altzon
Aurtengoa sagar urtea dela ziurtatu dute, eta azken urtean bildutako sagar kopurua bikoiztea espero dute. Iaz ez bezala, aurtengo sagar uztak itxura oso ona du.
Osakidetzak 48 urtera zabalduko du bularreko minbizia detektatzeko baheketa
Osakidetzako Protonterapia Unitate berriaren obrak bisitatu ditu Imanol Pradales lehendakariak, eta bertan egin du iragarpena.
Bilboko hilketagatik atxilotutakoak ez dira indarkeriazko taldeetako kideak, Ertzaintzako buruaren arabera
"Etxerako bidean elkar ezagutzen ez zuten bi gazte taldekoak ziren" hiru atxilotuak eta hildakoa. Dirudienez, elkarri irainka hasi ziren, eta azkenean liskarra gertatu zen. Ertzaintzaren buruak errefusatu du atxilotuek talde edo indarkeriazko taldeekin lotura dutenik.

Urolako eta Goierriko adingabeen odolean konposatu kimikoak daudela baieztatu dute
EHUren azterketa batek ondorioztatu du adin txikikoetan aurkitutako PFAS konposatu kimikoen mailek ez dutela arrisku larririk eragiten osasunerako, baina zaintza indartzeko premia ohartarazi du.