Ariketa fisikoak covid iraunkorraren tratamenduan lagun dezakeen ikertzen ari dira NUPen
Nafarroako Unibertsitate Publikoa (NUP) covid iraunkorraren sintomak ariketa fisiko programa zehatz batekin arindu ote daitezkeen ikertzen ari da udatik.
Esku artean duten hipotesiaren arabera, osagai anitzeko ariketa fisiko programa bat ohiko tratamendu medikuari gehituz gero, gutxitu egin daitezke koronabirusa gainditu duten pertsonen sintoma iraunkorrak, eta, halaber, euren profil immunologikoa hobetu daiteke, gaixotasun honek sortu ohi duen prozesu inflamatorioa arinduz. Gorputzaren baldintza eta osaera, funtzio baskularra eta metabolismoa ere hobetu ote daitezkeen ikertzen ari dira.
Entsegu kliniko hori egiteko, Iruñean bizi diren 18 eta 60 urte arteko hainbat lagun hautatu dituzte, zoriz. Baldintza bakarra da SARS-CoV-2 koronabirusean positibo eman eta alta jaso zutenetik gutxienez hiru hilabete igaro arren oraindik sintomak izatea. Sintoma horiek nekea, buruko mina, giharretako mina, arnasa hartzeko zailtasunak, antsietatea, estresa, lo egiteko ezintasuna, umore aldaketa eta pisu galera izan daitezke.
Oraingoz, entsegua egiteko behar dituzten pertsona kopuruaren erdia baino gehiago lortu dute, eta dena espero bezala joanez gero, eta hipotesia baieztatzen badute, "egungo osasun sisteman txertatu ahal izango litzateke", arduradunen hitzetan.
Horien esanetan, covid-19a infekzio berria den arren, egiaztatuta dago jada gainditzen duten pertsona askori nekea eta arnasestua sortzen zaiela esfortzu txikiak egiten dituztenean, baita mina artikulazioetan eta bularrean ere. Sintoma horiei organo batzuen disfuntzioak gehitu behar zaizkie, gainera; bihotzekoak, biriketakoak eta garunekoak, batez ere.
Proiektuaren arduradunek esan dutenez, ebidentzia esperimental berriaren arabera, gihar eskeletikoa gai da gradu baxuko inflamazio edo hantura subklinikoa aldatzeko eta sistema immunea eta sistema kanabinoidea moldatzeko. Ariketa fisiko saio batek hanturaren kontra egiten duela eta horren eragina maiztasunaren, intentsitatearen eta egindako ariketaren iraupenaren araberakoa izan daitekeela ere baieztatu dute.
Espainiako Zientzia eta Berrikuntza Ministerioaren finantzazioa lortu du programak. Mikel Izquierdo Redin Osasun Zientzietako katedradun eta Navarrabiomedeko E-Fit Ariketa Fisikoa eta bizi kalitatea aztertzen duen taldeko arduradunak zuzentzen du, Robinson Ramirez-Velez irakaslearekin batera, eta Nafarroako Unibertsitate Ospitaleko Barne Medikuntza zerbitzuko Julio Oteiza Olaso eta Patricia Fanlo Mateo medikuak ere ari dira programan parte hartzen.
Zure interesekoa izan daiteke
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko baztertu du museoko Patronatuak
Arratsaldean egindako bileran aho batez hartu dute azken erabakia, proiektuaren bideragarritasun faltagatik. Egitasmoa aurrera eramateko zailtasun handiena Murueta ontziola dagoen lur zatiaren egoera juridikoa dela jakinarazi du Elixabete Etxanobe diputatu nagusiak.
163 postuk eta hogei bat jarduerak girotuko dute Donostiako San Tomas azoka
Datorren igandean, Gipuzkoako hiriburuan izango den azokara hurbilduko direnek, salmenta postuez gozatzeaz gain, gustu eta adin guztietarako jardueretan parte hartu ahal izango dute.
Entzute prozesuak Guggenheim Museoa Urdaibain zabaltzeko 'ezetza' islatzen du, baina 'baietza' eskualdeko garapenari
Herritarren artean entzute prozesua gidatu duen Agirre Lehendakaria Centerrek azaldu duenez, "hasierako narratiba" horien zati esanguratsu bat "beste joera batera" mugitu da hilabeteetan zehar. Izan ere, Urdaibaiko Guggenheimaren aurkako iritziak jaso dira, baina baita eskualdearen garapenaren aldeko jarrerak.
Korrika egitea, osasuntsu zahartzeko: Fernando eta Leopoldo, 81 eta 76 urterekin korrika egiten jarraitzen duten beteranoak
Fernandok 31 Behodia daramatza, azken bi urteetan beteranoena izanik, eta Leopoldo erretiroa hartu baino pixka bat lehenago hasi zen kilometroak egiten. Korrika egitea botikarik onena da bientzat, ez bakarrik bere ongizate fisikoagatik, gaixotasunak prebenitzen eta zahartzea atzeratzen ere laguntzen baitie.
Ziberindarkeria matxistak ezagutzen laguntzeko gida argitaratu du Emakundek
"Jarri izena" gira gazteei zuzenduta dago, eta bere helburua da ingurune digitaleko indarkeria matxistak identifikatzea, askotan oharkabean pasatzen dira eta, eta alfabetatze digitala eskaintzea, sareetan gertatzen diren indarkeria matxista mota guztiak hautemateko eta horiei izena jartzeko.
Espainiako Gobernuak iragarritako garraio-abonu bateratua urtarrilaren 19tik aurrera erabili ahal izango da
Oscar Puente Garraioetako eta Mugikortasun Iraunkorreko ministroak adierazi duenez, Gobernuaren asmoa gainerako administrazioekin lan egitea da, hala nola autonomia-erkidegoekin eta udalekin, etorkizunean hiri barruko eta hiriarteko abonuak bateratu zein integratzeko eta garraio-txartel bakarrarekin funtzionatu ahal izateko, Europako beste herrialde batzuetan gertatzen den bezala.
Etxegabe bat hil da Donostiako Easo plazan
Hasierako zantzuen arabera, autopsiaren zain, berez hil da. Plazako kioskoan lurrera erori da, antza denez, gaua bertan igaro ostean.
Nafarroa osoan "mugimendu euskaltzalea suspertzea" eta euskararen ofizialtasuna aldarrikatu ditu Euskalgintzaren Kontseiluak
Euskararen Foru Legea onartu zeneko 39. urteurrenean, plataformak salatu du zonifikazioak "oinarrizko eskubideak ukatzen" dituela eta nafarren artean arrakala bat sortu, eta abenduaren 27an Bilbon egingo den ekitaldian parte hartzera deitu ditu herritarrak.
Zestoako sei herritar salatu dituen gizonezkoak epailearen aurrean esan du "bizitza hondatu"diotela auzipetuek
Akusatuen artean dago salaketa jarri duen gizonezkoaren bikotekide ohia, baita Zestoako alkatea ere —gertakariak izan zirenean zinegotzia zen—. Akusazio partikularrak bost urte arteko espetxe zigorrak eskatu ditu, eta mugimendu feministak salatu du elkartasun feminista ari direla epaitzen.
Albiste izango dira: Guggenheim Urdaibai proiektuari buruzko erabakia, greba orokorra eta ETB ON plataformaren aurkezpena
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.