GIBaren transmisioak EAEn, egonkor eta beherantz; sexu-transmizioko infekzioek, gora
GIBaren transmisioek egonkor eta beheranzko joeran jarraitzen dute Euskal Autonomia Erkidegoan, eta, bitartean, sexu-transmizioko infekzioen kopuruak gora jarraitzen du. Hala ondorioztatzen du urtero Osasun Sailak eta Osakidetzak prestatzen duten Hiesaren eta Sexu Transmisiozko Infekzioen Planaren 2021eko memoriak; memoriak datu epidemiologiko nagusiak eta Euskadik eremu horretan hartutako neurriak jasotzen ditu.
Testuinguru horretan, iaz, Euskadin, GIBaren 119 infekzio izan ziren, hau da, 100.000 biztanleko 5,4 kasu. Halaber, GIBarekiko esposizio aurreko profilaxi-programak 434 pertsona tratatu ditu (duela bi urte abiatu zuten programa hori). 2021ean, Osakidetzak 6.122 pazienteri eman die arreta, guztira, erretrobirusen kontrako medikamentuak erabiliz.
Memoriak dioenez, 2021ean, areagotu egin ziren diagnostikoak infekzio mota guztietan. Zehazki, Osakidetzak lurralde bakoitzean dituen hiru kontsulta espezifikoetan honako hauek erregistratu ziren: 976 chlamyidia kasu, eta 2020an 679 izan ziren; 797 infekzio gonokoziko, aurreko urtean baino % 66,33 gehiago; 273 sifilis goiztiar kasu, aurreko urtean baino % 37,2 gehiago; eta 160 kasu herpes genitalenak, eta 2020an 158 izan ziren.
Txostenak zehazten du 2021etik aurrera Basurtuko eta Donostiako unibertsitate-ospitaleetako mikrobiologia-zerbitzuen diagnostikoak zenbatzen direla, bai eta Mendaroko ospitaleko STIen kontsulta ere; haiek lurralde-kontsultetakoei gehituta, Chlamydiako 1.479 kasu daude, gonokoziako 988, sifiliseko 294 eta herpes genitaleko 199.
GIBa
GIBari dagokionez, Euskadin, iaz, 119 infekzio erregistratu ziren, eta, aurreko urtean, 105; 2019an, 147; eta, 2018an, 171. Horrek esan nahi du 100.000 biztanleko 5,4koa dela tasa. % 84 gizonei dagokie, eta diagnostikatutako pertsonen batez besteko adina 38,9 urtekoa da, 2020ko bera.
GIBak eragindako infekzio gehienak sexu-transmisiokoak dira, eta, oraindik, gizonekin sexua duten gizonen artean transmititzen da nagusiki, diagnostiko guztien % 55,5 (2020an % 54,3 eta 2019an % 57,8). Bide heterosexualaren bidezko transmisioa % 39,5 da (% 35,2 2020an eta % 26,2 2019an).
Kasuen % 52,1ean (erdia baino gehiago; 2020an, % 52,4) diagnostikoa berantiarra izan zen, hau da, immunitate-sistema jada oso kaltetuta zegoenean detektatu ziren, 350 CD4 zelula baino gutxiagorekin.
Erretrobirusen aurkako tratamenduak
Osakidetzak, guztira, 6.122 pazienteri eman zien arreta erretrobirusen aurkako tratamenduekin 2021ean (6.016, 2020an). Erretrobirusen aurkako tratamendu orokorrak erabateko beherakada eragiten du hiesa garatzen duten pertsonen kopuruan; 2021ean, Euskadin hiesaren 25 kasu berri diagnostikatu ziren.
Errealitate epidemiologiko horren aurrean, Gotzone Sagardui Eusko Jaurlaritzako Osasuneko sailburuak aurten ere Hiesaren eta Sexu Transmiziozko Infekzioen Euskadiko Planean jasotzen diren prebentzio-ekintzako ildo guztiak erabat aktibo mantentzearen aldeko apustua egingo dela nabarmendu du.
Albiste gehiago gizartea
Kutsadura arriskua Arabako 12 herritan, Ihuda ibaian isuria egon daitekeelako
Eusko Jaurlaritzaren eta Gaztela eta Leongo larrialdi zerbitzuek alerta egoera ezarri dute, ibai-ibilguan karramarro ugari hilda agertu direla jakin ostean.
Beloradoko moja ohiek Mario Iceta artzapezpikuaren aurka jarritako salaketa artxibatu dute
Erabaki horrek bat egiten du Beloradoko monasterioko moja ohien utzarazpena aldi baterako geldiaraztearekin. Erlijiosoek errekurtsoa jarri duten arren, Artzapezpikutzak eskatu du utzaraztea behin-behinean exekutatzeko, eta gogorarazi du lau kasutan bertan behera geratu dela neurria.
Adituen txosten baten arabera, "gaintentsioaren kateatutako erorikoak" izan ziren itzalaldiaren arrazoia
Elektrizitatea Garraiatzeko Sareen Kudeatzaileen Europako Sareak (Entso-E) apirilaren 28ko gertakariak zerrendatzen dituen txosten bat aurkeztu du. Egun hartan gertatutakoa "erabat berria dela Europan" zehaztu du eta ez du uste energia berriztagarrien ekoizpenak sortu zuenik.
Getariako atun gorriaren haztegian gizendutako lehen aleak portura eraman dituzte
Gezi moduko lantza bat erabili dute atun horien estresa txikitu eta haragia ahalik eta gozoena izan dadin. Atun gorriak portura eraman dituzte, eta bertan pisatu, neurtu eta aztertu dituzte. Orain, proiektua fase berri batean sartuko da.
Dagoeneko 12 familiak jarri dute salaketa Bernedoko kanpalekua dela eta
Sexu-askatasunaren aurkako aurreko lau salaketei beste zortzi gehitu zaizkie orain, EITBk jakin ahal izan duenez. Halaber, ikerketa judiziala hasteko aurretiazko eginbideak ireki dituzte berriki.
70 talde feministak baino gehiagok eta LGTBIQ+ taldeak Bernedoko udalekuen aurkako "lintxamendu kanpaina" salatu dute
"Ultraeskuinak" eta "puritanismoak" sexu- eta genero-disidentzia adingabeei egindako erasoekin lotu nahi izatea kritikatu dute.
Auto-ilara luzeak sortu dira A-8 autobidean, Malmasinen, Donostiarako noranzkoan
Hiru ibilgailuren arteko istripua izan da tunelaren barruan, eta errei bat itxi dute.
Xabiertxok, 100 urte: "Uste dut gaur egungo hezkuntzak garai hartako ekosistema euskaltzale hori behar duela"
Duela 100 urte argitaratu zuen Ixaka Lopez Mendizabal tolosarrak Xabiertxo, haurrei euskaraz irakurtzen irakasteko liburua. Haritz Azurmendi Jakin Fundazioko kidea aritu da mendeurrenaren ospakizuna prestatzeko lanetan, eta liburuari buruzko bitxikeriak azaltzeaz gain, Xabiertxok Euskal Herriari egin dion ekarpenaren inguruan mintzatu da.
Milaka herritar atera dira kalera Palestinaren alde
Gazarako Mugimendu Globala Euskal Herriak deituta, Iruñean 18:30ean abiatu da manifestazio nagusia Merindadeen plazatik, eta Donostian, Gasteizen eta Bilbon, 19:00etan. Halaber, unibertsitateko ikasleek manifestazioak egin dituzte 12:00etan euskal hiriburuetan.
ES-Alert ohartarazpen sistema probatu du SOS Deiak zerbitzuak Balmasedan
Balmasedan zeuden mugikorrek ohartarazpen mezu bat jaso dute. Sistema honekin jakinaraziko zaio gizarteari hondamendiren baten arriskua. Balmasedan egindako probarekin eraginkortasun-maila ezagutu nahi izan da, behar izanez gero hobetu ahal izateko. Soinua entzun ondoren, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez idatzitako mezu bat jaso dute gailuetan, probaren berri emanez.