Edorta Jimenez, 'Badator Marijaia' abestiaren idazlea: "Mende laurdena da eta kantuak iraun egin du"
Bilboko Aste Nagusiko ereserki bilakatu den 'Badator Marijaia' abestiaren 25. urteurrenean, Edorta Jimenez idazlea Euskadi Irratian izan da larunbat honetan, Kepa Junkerarekin batera bizitako sortze prozesuaren inguruko nondik norakoak oroitzeko.
Kantuaren ibilbide luzea izan du hizpide idazleak: "mende laurdena da eta kantuak iraun egin du", gainera, "biziraupen luzea berez etorri da".
Enkargua izan zen, eta Kepa Junkerak sortutako melodiatik abiatu zen letra garatzeko. Garai hartan sarritan lan egiten zuten elkarrekin, "atseginez", eta Jimenezek behin eta berriro azpimarratu duenez, "Kepak pare-parean jo zuen musikarekin, guztiz egokia zen, hitzak sartzea besterik ez zen falta".
Hortik aurrera, "erraza" izan zen hitz horiek aurkitzea, eta zenbait irizpide jarraitu zituen horretarako. "Erdaldunei ere zuzendutako kantu bat nahi nuen", azaldu du idazleak. Hala, 'egun on', 'kaixo' eta 'agur' hitzak ezagutzen dituzten bezala, beste hitz pare bat ere jakin zezaten nahi zuen, "erraz-errazak". "Hitzok dira 'hara, hara, hara', seinalatuz bezala. Pentsatu nuen edonork uler zezakeela hori".
Jimenezek argi izan zuen bigarren kontzeptua Marijaiarena izan zen. "Marizikin, marimutil, maridiru esaten dugun bezala, pentsatu nuen Marijaia ezin zela Bilbokoa izan, denona zen, horregatik planteatzen da 'gure' kolektibo hori, 'gure Marijaia Bilbora etorri da Aste Nagusira'". Gaztetxoak izan zituen gogoan une horretan: "nondik dator Marijaia? Ez dakit, erreko da baina datorren urtean itzuliko da".
Euskararen aldeko omenaldia izan zen oso argi izan zuen beste gakoetako bat. Rafael Micoletak XVIII. mendean Modo breve de aprender la lengua vizcaína lanean jaso legez, 'goxa eta erlojua ez ei doaz batera' baieztapena ageri zaigu, "Aste Nagusia definitzen duen esaldia", gozamenak desitxuratzen duen orduen joanari erreferentzia eginez.
Hurrenik, argi utzi nahi izan zuen Bilbon bazirela kolore guztietako pertsonak eta taldeak, txosnak horren adierazle direlarik: "emakumeena, ekologistena, LGBT... kolore guztietakoak dira jaietako protagonistak". 25 urte igarota, "indarra" hartzen du mezu horrek, "sexu joera, larruazala edo joera politikoa" gorabehera baitaude "kolore guztiak dantzetan".
"Kepak esaten zidan abestia oso luzerako izango zela", gogoratu du Jimenezek, eta "uste dut oso argi zeukala". Oraindik harritu egiten da kantua entzun eta minutu batera ohartzean letra badakiela: "orain sentitzen dudana da hitz horiek ez direla nireak, denonak dira".
Albiste gehiago gizartea
Karabela portugesa gorabeherak eragiten ari da Euskal Herriko hondartzetan
Donostiako Zurriolan eta Kontxan, eta Bizkaian Bakioko hondartzan atzeman dituzte. Itsas korronteen eta haizearen ondorioz iritsi ohi dira bizidun horiek itsasertzera, eta zenbaitetan horien ziztadak arriskutsuak izan daitezke.
Albiste izango dira: Andre Maria Zuriaren jaiak, abisu horia beroagatik eta enpleguari buruzko datuak
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Jaialdiak amaiera borobila eman dio Boisen, sei egun zirraragarriren ostean
Ekitaldiak zortzigarren edizioa itxi du, 1987an sortu zenetik izandako arrakastatsuenetako eta jendetsuenetako bat bezala.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak euskal hiriburuetako jaietan mobilizatzeko deia egin du
Plataformak "hipokrisia" leporatu die gobernuei eta hedabideei, eta manifestazioak deitu ditu Gasteizen (abuztuaren 6an), Donostian (abuztuaren 10ean), Bilbon (abuztuaren 15ean) eta manifestazio nazionala Iruñean (urriaren 4an).
Bilboko kale-saltzaileen aurkako sarekadak areagotu direla salatu dute
Udaltzainenganako errespetua eskatu du Bilboko Udalak. Manteroek diote euren egoera legeztatzea ezinbestekoa da bestelako lanetarako aukera izateko. Sarekadak salatzeko protesta deitu du biharko Bizkaiko Manteroen Elkarteak.
Bi atxilotu Gasteizen, gizon bati indarkeriaz lapurtzea leporatuta
04:15 aldera jazo da lapurreta, hiriburuko parke baten inguruan. 31 eta 29 urteko atxilotuak epailearen esku utziko dituzte, beharrezko izapideak amaitutakoan.
Atxilotu bat Ordizian kokaina, 10.000 euro eta kontrabandoko tabakoa zeramala
Gidaria atxilotu dute substantzia estupefazienteen trafikoko ustezko delitua egotzita, eta deklaratu gabeko tabakoa edukitzeagatik.
Tigre-eltxoaren kontrako fumigazio lanak egin dituzte bart Hendaian
Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.
20.000 sinadura, txosnak Euskal Herriko ondare inmaterial izendatzeko
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako txosnen batzordeek adierazi dute jaigune horiek "arriskuan" daudela, eta ondare inmaterial izendatzeko eskaera sinatzen eta zabaltzen jarraitzeko deia egin dute.
Zeledonek prest ditu aterkia eta ardo-zahatoa, kanpandorretik jaitsi eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko
Zuzeneko musikak, kalejirek, ekintza herrikoiek eta familia guztientzako proposamenek beteko dituzte Gasteizko kaleak abuztuaren 4tik 9ra, sei eguneko jai giroan.