Bronkiolitisa prebenitzeko jarraibideak, pandemiako murriztapenen ondoren
Bronkiolitis akutua bi urte baino gutxiagoko haurrei eragin ohi dien arnas infekzio bat da. Birus baten ondorioz, kaltetu egiten dira biriketako bronkio txikiak. Gehienetan, Arnas Birus Sintzitialak eragiten du bronkiolitisa, eta epidemietan agertu ohi da, urritik martxora bitartean. Hala ere, azken bi urteetan, eta covid-19aren hedapena saihesteko hartutako neurrien ondorioz, bronkiolitis akutuaren kasuak gutxitu egin dira.
Behin neurri horiek baliogabetuta, Euskal Osasun Zerbitzuak aurreikusten du aurten epidemia pandemia aurreko urteetako intentsitate eta eragin berdintsuarekin itzuliko dela. Osakidetzak ohar batean emandako datuen arabera, 2 urtetik beherako 1.000 adingabetik 25ek gaixotasun hori izaten zuten Euskadin koronabirusak eztanda egin aurretik, epidemiak irauten duen hilabete bakoitzeko.
Aldi horretako kontsultetara ekarrita, bronkiolitisaren 4.500 kasu artatu ohi dira Lehen Mailako Arretan, eta 2.500 ospitaleko larrialdi kasu, 450 ospitalizaziorekin.
Arrazoi horiek direla eta, Osakidetzak informazio kanpaina bati eman dio hasiera, eta kutsatzeak saihesteko neurriak zorroztea gomendatzen du.
Arnas Birus Sintzitiala airearen bidez transmititzen da, eta sintoma nagusiak eztula eta arnasteko zailtasuna dira. Kutsatzea jariakinen bidez (mukiak, esate baterako) zein eskuen bidez gerta daiteke.
Pertsona helduek birusa harrapatu dezakete, eta, kasu horietan, sintomak arinak izango dira. Hala ere, kutsatze iturri izan daitezke haur txiki batentzat, eta bronkiolitisa eragin diezaioke birusak.
Bronkiolitisa larriagoa izaten da 6 hilabetetik beherako haurrengan, eta kutsatze iturri nagusia haur handiagoak izaten dira; neba-arrebak, sarritan.
Hasieran, eztula eta sudurreko mukiak agertu ohi dira, katarro arruntaren sintomak, eta sukarra ere ager daiteke. 2-4 egunen buruan, baliteke arnasa hartzeko zailtasuna agertzea; haurrak azkarrago arnasten duela eta jatea kostatzen zaiola nabarituko dugu halakoetan. Batzuetan, "txistu-hotsak" entzuten dira haurraren bularrean, edo arnasa hartzeko zailtasuna antzematen zaio (arnasa hartzean, saihetsak hondoratzen ditu, edo sabela mugitzen).
Sintomek astebete edo bi aste iraun ohi dute gehienez, baina, kasu batzuetan, eztula iraunkorragoa izaten da, eta lau astera arte luza daiteke.
Tratamendua eta prebentzio-neurriak
Egun, ez da bronkiolitisaren aurkako sendagairik. Haur gehienek gaixotasun arin bat besterik ez dute jasango, neurri orokorrak erabilita gaindituko dena (sudurreko garbiketa edo arnasketa-kontrola, batik bat).
Edonola ere, eskuak sarritan garbitzea komeni da. Halaber, tabako-kea saihestu behar da, sintomak okertu baititzake.
Osakidetzak gomendatu duenez, ahal dela, haurra ez da beste ume batzuekin kontaktuan egon behar (hau da, ez da haurtzaindegira joan behar prozesuak dirauen bitartean). Haur txiki baten neba-arreba kutsatuta egonez gero, hobe da harekin distantzia gordetzea, ahal den neurrian.
Halaber, prebentziorako giltza izan daiteke epidemia garaian hotzeria duten haur nagusiekin eta pertsona helduekin kontaktua ekiditea. Arina izan arren, birusaren infekzio foku izan daiteke, eta haur txikiari bronkiolitisa eragin diezaioke.
Albiste gehiago gizartea
Iñaki Kerejazu (Zeledon): "Jai seguruak behar ditugu guztiontzat; ez dugu inolako erasorik onartuko Gasteizen"
Bigarren urtez jarraian Iñaki Kerejazuk gorpuztuko du Zeledon, eta ordu batzuk besterik ez dira falta bere ohiko aterkia, ardo-zahatoa eta zapia hartzeko eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko, 18:00etan.
Espainiako online jokalarien kopurua % 20 baino gehiago igo da 2024an, 'ongietorri bonuak' direla eta
Eskubide Sozialen, Kontsumoaren eta 2030 Agendaren Ministerioak zuzenketa bat bultzatu du Bezeroentzako Arreta Zerbitzuen hurrengo Legean, arau horrek 'ongietorri bonu' deritzonen debekua barne har dezan.
Karabela portugesa gorabeherak eragiten ari da Euskal Herriko hondartzetan
Donostiako Zurriolan eta Kontxan, eta Bizkaian Bakioko hondartzan atzeman dituzte. Itsas korronteen eta haizearen ondorioz iritsi ohi dira bizidun horiek itsasertzera, eta zenbaitetan horien ziztadak arriskutsuak izan daitezke.
Albiste izango dira: Andre Maria Zuriaren jaiak, abisu horia beroagatik eta enpleguari buruzko datuak
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Jaialdiak amaiera borobila eman dio Boisen, sei egun zirraragarriren ostean
Ekitaldiak zortzigarren edizioa itxi du, 1987an sortu zenetik izandako arrakastatsuenetako eta jendetsuenetako bat bezala.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak euskal hiriburuetako jaietan mobilizatzeko deia egin du
Plataformak "hipokrisia" leporatu die gobernuei eta hedabideei, eta manifestazioak deitu ditu Gasteizen (abuztuaren 6an), Donostian (abuztuaren 10ean), Bilbon (abuztuaren 15ean) eta manifestazio nazionala Iruñean (urriaren 4an).
Bilboko kale-saltzaileen aurkako sarekadak areagotu direla salatu dute
Udaltzainenganako errespetua eskatu du Bilboko Udalak. Manteroek diote euren egoera legeztatzea ezinbestekoa da bestelako lanetarako aukera izateko. Sarekadak salatzeko protesta deitu du biharko Bizkaiko Manteroen Elkarteak.
Bi atxilotu Gasteizen, gizon bati indarkeriaz lapurtzea leporatuta
04:15 aldera jazo da lapurreta, hiriburuko parke baten inguruan. 31 eta 29 urteko atxilotuak epailearen esku utziko dituzte, beharrezko izapideak amaitutakoan.
Atxilotu bat Ordizian kokaina, 10.000 euro eta kontrabandoko tabakoa zeramala
Gidaria atxilotu dute substantzia estupefazienteen trafikoko ustezko delitua egotzita, eta deklaratu gabeko tabakoa edukitzeagatik.
Tigre-eltxoaren kontrako fumigazio lanak egin dituzte bart Hendaian
Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.