Ordezko lehengaiak, zementuaren ekoizpenak sortutako CO2 emisioak murrizteko
Ordezko lehengaien alde egitea. Cementos Lemonako zementu fabrikako zuzendari Carlos Moreno Polok eitb.eus-i azaldu dionez, hori da bidea zementua ekoiztean sortzen diren CO2 emisioak murriztu ahal izateko. Hala, Cementos Lemonak abian ditu hainbat neurri deskarbonatazio prozesuaren emisioek % 7 behera egin dezaten; izan ere, prozesu horrek zementua ekoiztean sortutako CO2 emisio gehienak eragiten ditu. Horrez gain, ordezko erregaiak baliatzen dituzte % 50ean, labe birakarian behar den energia termikoa eskuratzeko.
Testuinguru horretan, bi harrobik, Murgia Mendikoak eta Apariokoak, hornitzen dute lehengaiaz Cementos Lemona. Horietan, kontrolatutako leherketak egiten dituzte, eta arrokak lortu; harrobian bertan birrindu egiten dituzte, tamaina txikiagokoak izan daitezen. Birrinduta, fabrikara iristen dira zinta baten bidez.
Zementua egitean, lehen inpaktu ekologikoa baliabideak erauztean agertzen da. Inpaktu hori murrizteko, dio Carlos Morenok, "beste industria batzuetako hondakinak" baliatzen dituzte. "Bestela, gai horiek zabortegira joango lirateke", gehitu du. Gai horiek dira, adibidez, paper fabrikako lohiak, burdinolako hareak, eta altzairutegiko zepak: "Helburua baliabide natural gutxiago erabiltzea da. Urtean, lehengai horietako 80.000-100.000 bat tona baliatzen ditugu. Erabili ezean, zabortegira eramango lituzkete".
Hurrengo pausoa (Iñigo San Jose zementu ekoizpenaren buruak ere gidatu gaitu) lehengaietako nabea da. Beharrezko proportzioan elikatuta, "irin gordina" izenekoa ekoizten du: "Proportzio horiek errota batean sartzen dira, eta ia-ia hauts bilakatzen dira. Irin gordina kiskali egiten da, eta bertatik klinkerra ateratzen da. Hori zementuaren funtsezko osagaia da", eta CO2 emisioak sortzen ditu.
Klinkerrak bere propietateak lortu ahal izateko, 1.450 bat graduko tenperatura behar da. Irina gordina, hortaz, dorre bero-trukagailura heltzen da, eta hasieran 1.000 bat graduetara berotzen dute. Gordinaren deskarbonatazio prozesua hasten da: "Zementua ekoiztean sortzen diren CO2 emisioen % 65-70 prozesu horrek sortzen ditu". Nola murriztu inpaktu hori? "Ordezko lehengaiak erabiliz", azaldu du Cementos Lemonako zementu fabrikako zuzendariak.
Ordezko lehengai horiek "ez dute ahalmenik CO2rik sortzeko". Altzairutegi zepa zuriak dira; puntu horretan erabiliko ez balituzte, zabortegira eramango lituzkete: "Horrela, bigarren bizitza bat dute, eta emisioak murriztu egiten dira, % 7", zehaztu du Morenok.
Labe birakaria da hurrengo pausoa: "Bertan, gaia ia 1.000 gradura sartzen da, eta kaltzinazio prozesua hasten da. Gutxi gorabehera, 1.450 gradura iristen da. Oxido guztiak galdatu egiten dira, eta klinkerra sortzen da".
Bertatik, hozteko makina batera igarotzen da; bertan, klinkerrari kristalografia egitura izoztu egiten zaio. "Klinkerra oso erreaktiboa da; zementua egiteko zenbat klinker beharko dugun jakiteko, azken horren kalitateari erreparatu behar zaio. Kalitate handiagoa duenean, gutxiago beharko dugu". Erabilitako beroaren zati handi bat labearen barruan berreskuratzen dute, eta dorrera ere joaten da.
Adierazi dugunez, deskarbonatazioak sortzen ditu emisioen % 65-70; beste % 30-35 hori errekuntzaren eraginez gertatzen da: "Zementu industrian, petrolio kokea erabiltzen da", bero hori sortzeko, eta horrek CO2a igortzen du. Beste aukera da hondakinak baliatzea, eta hori egiten du Cementos Lemonak: "Erabiltzen ez diren pneumatikoak, haragi irinak eta industriako hondakinetatik etorritako plastikoak baliatzen ditugu. CO2 emisioak txikiagoak dira, bereziki, biomasa dutelako".
Horrela, behar den beroaren guztizkoa kontuan izanik, ia % 50 ordezko erregaietatik lortzen dute. Urtean, zehaztu du Morenok, 40.000 bat tona dira.
CO2 harrapatzea, eta klinker-zementua ratioa
Hori dena abian da; baina, halaber, CO2a harrapatzeko teknologia hobeak ari dira ikertzen. Cementos Lemonak planak eta estrategiak ditu eragin ekologikoa murrizteko ordezko lehengaiak erabiliz, bai eta klinker-zementua ratioa txikiagoa egiteko; alegia, tona bat zementu ekoizteko behar den klinker kopurua murrizteko. Halaber, gordinaren ehoketa hobetzeko lanetan dabiltza, "erretzeko errazagoa den gordina lortzeko, bero gutxiago beharko duelako". Halaber, klinkerraren erreaktibotasuna hobetzen saiatzen ari dira.
Cementos Lemonak, zementu fabrikako zuzendariak dioenez, azken hiru urteetan % 25 murriztu du energia elektrikoaren kontsumo espezifikoa; horrek ere laguntzen du CO2 emisioen aurkako borrokan, gas gutxiago kontsumitzea esan nahi duelako. Halaber, erabiltzen duen energia elektrikoaren % 10-11 energia berriztagarrietatik dator, jatorrizko ziurtagiria duten energia berriztagarrietatik: "Helburua da, hemendik bi urtera, % 30ekoa izatea".
Carlos Morenok nabarmendu du, era berean, garrantzitsua dela klinkerrenak bezalako propietateak dituzten adizio aktiboen alde egitea. Hala, klinker ez da horren beharrezkoa izango. Epe luzeagoan, hidrogenoa petrolio kokearen ordez erabiltzea ere aztertzen ari dira.
Azkenik, zementua garraiatzeaz, Morenok uste du garraio hori "elektrifikatu" egingo dela: "Beste herrialde batzuetan", dio, "trena indartu dute, espainiar estatuan ez bezala".
Zure interesekoa izan daiteke
Txalo artean ospatu dute Kanadan 'San Juan' ontziaren uretaratzea
Txalo artean ospatu dute Red Bay Kanadako Ternua eta Labrador probintziako herrian San Juan ontziaren uretaratzea. Bertako herritarrak elkarrekin bildu dira uretaratzea zuzenean ikusteko; izan ere, arrantzale herri horretako uretan aurkitu zuten hondoratuta, 1976an.
Giroa lehortuko du igandean iritsiko den hego-haizeak
Tenperatura minimoek behera egingo dute, baina maximoek, gora. Kostan, abisu horiak egongo dira, olatuen indarragatik.
Gripearen aurkako txertoa jartzeko deia egin die Osasun Sailak 60 urtetik beherakoei, bereziki haurrei
Aste honetan 889 gripe-kasu izan dira, eta horietatik % 6,2 baino ez dira ospitaleratu; aurreko astean, berriz, % 10 izan ziren. Jaitsiera horrek erakusten du txertaketak kasu larriak murriztu ditzakeela.
Bost atxilotu, horietako bi Nafarroan, adingabe batekin trafikatu eta ezkontzera behartzeagatik
Nafarroako Erriberatik Kataluniara eraman zuten 14 urteko neska, eta familia eroslearen kontrolpean egon zen, behartuta ezkontzera bultzatzeko asmoz. Gizakiak salerostea egotzi diete.
Hodi baten hausturak ur-hornidura arazoak eragin ditu Ezkerraldean
Matxura konpondu dute jada, baina ohartarazi dute ura arre atera daitekeela une batzuetan, eta, beraz, ura isurtzen uzteko eta oraingoz iturrikoa ez edateko gomendatu dute.
'San Juan' baleontzia Pasaiako badian da jada, historia egiteko prest
Oraindik ez dute lan guztia amaitu, mastak, oihalak eta beste xehetasun batzuk falta baitira. Asmoa da 2027an Kanadarantz abiatzea, euskaldunek bere garaian egiten zuten modura.
'San Juan' ontziaren uretaratze hunkigarria Pasaian
Sagardoarekin bataiatu ondoren, San Juan baleontzia Pasaiako badian uretaratu dute. Agintariek eta ehunka herritarrek ez dute une historikoa galdu nahi izan.
Bizkaiko Foru Aldundiaren LEP bat baliogabetu dute plaza gehienetan euskara eskatzeagatik
Epaile batek bertan behera utzi du deialdia, neurriz kanpokotzat jo baitu Gizarteratzeko Goi Mailako Teknikari lanpostuetako 20tik 18tan eskatzen den euskararen hizkuntza-eskakizuna, zerbitzu horren erabiltzaile gehienak gaztelaniaz aritzen direlako.
Auto-ilara luzeak BI-30 errepidean, Sondikan, eta A-8 autobidean, Arrigorriagan
Arazo handiak izan dira zirkulazioan ostiral arratsaldean EAEko errepide-sareko bi puntu horietan, bi zirkulazio-istripuren ondorioz.
Donostiak eta Gasteizek atxilotuen delitu-historia ikusteko aukera izango dute
Berrerortzeari aurre egiteko eta segurtasuna indartzeko neurria da, eta udaltzainek Justizia Ministerioaren artxiboetan izango dute atxilotuen aurrekarien berri zuzenean.