Dolua suizidioetan: erru sentimendua nagusi denean itxaropenerako arrazoien bila
Azaroko hirugarren larunbata egun seinalatua da gertuko norbait suizidio bidez hil zaien pertsonentzat, bizirik iraun dutenak ere deitzen zaien horientzat. Gaur da beraien nazioarteko eguna, eta horren harira, Biziraun elkarteko sortzaile den Agustin Erkiziarekin hitz egin dugu.
Erkiziaren esanetan, suizidio batek mindutakoek bi arrazoi nagusirengatik jotzen dute elkartera: batetik, ulertuak sentitzeko eta, bestetik, itxaropen bila. Antzeko zerbait bizi izan duen pertsona baten testigantza entzun eta bilakaera bat egin duela ikusten dutenean, beraien prozesurako lagungarriak izan daitezkeen zenbait gako bereganatzen dituzte, "jakinda bakoitzak bere bidea egin behar duela".
Oro har, suizidioaren dolua beste heriotzatan baino luzeagoa eta konplikatuagoa dela nabarmendu du. Hasteko, erruaren zama aipatu du, eta horri gehitu behar zaio gai tabua izaten jarraitzen duela, eta hitza publikoki esateak bakarrik jendearengan zirrara eragiten duela. Agustin Erkiziak gehitu du suizidio bidez hil den pertsonari buruz hitz egiterakoan jendea paralizatu eta isildu egiten dela, eta hori mingarria izan ohi dela gertukoentzat. Hain zuzen ere, inguruan gaiaz hitz egiteko pertsona egokiak aurkitzea zaila dela onartu du, eta horregatik dela hain garrantzitsua Elkarri Laguntzeko Taldeen zeregina.
Biziraun elkarteak bizirik iraun dutenak laguntzeko bi talde ditu: bat, Bilbon, eta bestea, Donostian. Hilabetean behin elkartzen dira, eta urtean zehar hamar saio egiten dituzte guztira, irailetik ekainera.
Gutako bakoitzak suizidio batek mindutako pertsona bati nola lagundu diezaiokegun galdetuta, bere alboan egotea, bakarrik ez uztea, ez epaitzea, eta gomendiorik ez ematea azpimarratu ditu. Borondate hoberenarekin egin ohi diren arren, "zu ez zara erruduna", "momentu hobeak iritsiko dira", "buelta emango diozu" eta antzekoak ez esatea aholkatu du.
Nazioarteko eguneko ekitaldiak Hego Euskal Herrian
Biziraun elkarteak ekitaldia antolatu du gaur Donostian, nazioarteko eguna gogora ekartzeko. 11:00etan elkartuko dira Olarain ikastetxe nagusian. Bertaratutakoei harrera egin, eta bizirik iraun dutenen eskubideak irakurri ostean, suizidio baten ondorioz gertuko norbait hil zaion Bizirauneko kide batek testigantza emango du lehen aldiz. Gero, elkarteko kide eta kolaboratzaile den Agustin Salazar mediku erretiratuak hitzaldia emango du, eta azalduko du zergatik den dolua ezberdina beste edozein heriotzarekiko. Galde-erantzunen tarte bat ere zabalduko da, eta amaitzeko, kafe bat eskainiko zaie parte-hartzaileei.
Nafarroan Besarkada elkarteak atzo arratsaldean egin zuen ekitaldi nagusia Iruñeko Iturrama auzoko Civivox gunean. Jokabide suizidak prebenitzeko eta artatzeko Nafarroako Batzordeko (Napresui) kideek adierazi zuten arlo honetan zer egiten ari diren eta zein helburu dituzten. Segidan, alaba galdu duen ama batek bere bizipenak partekatu zituen.
Zure interesekoa izan daiteke
Zer protokolo aktibatzen dira ikastetxe batek jazarpena egon daitekeela susmatzen duenean?
522 ikasle eskola-jazarpenaren biktima izan ziren joan den ikasturtean EAEn. Zenbaki bakoitzaren atzean istorio desberdin bat dago, beldurra eta isiltasuna protagonista dituena. Ikastetxeetan geroz eta sentsibilizazio handiagoa dago, eta atzemate goiztiarra oso lagungarria da.
Eskola jazarpenagatik iaz aztertutako 2.263 kasuetatik 522 baieztatu ditu Hezkuntza Sailak
2024-25 ikasturtean eskola jazarpen kasu gehiago ikertu dira (aurreko ikasturtean baino 364 gehiago) eta baieztatutakoak ere igo egin dira (522). Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak azaldu duenez, datuek erakusten dute "sentsibilizazio handiagoa, detekzio goiztiarra eta prozeduretan konfiantza handiagoa" dagoela.
San Juan ontziaren uretaratzea, zuzenean
Jarraitu zuzenean Albaolatik Itsas Kultur Faktoria (Pasai San Pedro), San Juan ontziaren uretaratzea, munduko itsas ondarearen historian mugarri izango den gertaera.
Gazteek inoiz baino gutxiago edaten eta erretzen dute, baina Euskal Herrikoak cannabisaren kontsumoaren buruan daude
ESTUDES txostenak egiaztatu duenez, alkoholaren, tabakoaren eta cannabisaren kontsumoak behera egin du Euskadiko nerabeen artean, azken 25 urteetako mailarik baxuenetara. Hala ere, Euskadi kalamuaren kontsumoaren buruan dago 14-18 urte bitarteko adingabeen artean, eta Estatuko mozkorraldien tasarik handiena ere badu.
Albiste izango dira: Eskola jazarpenaren aurkako eguna, klima aldaketari buruzko goi bilera eta abisu horia itsasaldeko arriskuagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Adimen Artifiziala, bullyinga egiteko tresna berria: “Hezkuntza digitalean hezi behar ditugu haurrak”
Azken urtean, ziberjazarpena gauzatzeko adimen artifizialaren erabilerak nabarmen egin du gora, hainbat ikerketaren arabera. Gelakideren baten argazki, bideo edo audio bat manipulatuz bideo faltsuak sortzeko erabiltzen da AA, eta sare sozialen bidez zabaltzen dira. Mikel Cerezo gizarte hezitzaile eta adikzioetan adituak adierazi du orain "duela urte batzuk baino askoz bizkorrago" hedatzen direla edukiak, eta ondorioak suntsitzaileak izan daitezkeela.
Dani Alvarezek Euskal Kazetariak saria jaso du
Dani Alvarez EITB taldeko kazetariari eman diote Kazetarien Euskal Elkargoaren aurtengo Euskal Kazetariak saria. Bilboko BBK aretoan egindako sari-banaketa ekitaldian, pozik agertu da Alvarez, eta esan du "ohorea" dela aitortza hori jasotzea. EITBren parte-hartzea duen Natur Bizia ikus-entzunezko lana ere saritu dute Ingurumen Kazetaritza atalean.
Hiru adingaberi sexu-erasoak egin zizkien masajistari 26 urteko kartzela-zigorra ezarri diote
Gipuzkoako Auzitegiak jada agindu du gizona espetxeratzea. 14 urteko kartzela-zigorra ezarri dio 16 urtetik beherako adingabeei egindako bi sexu-eraso delituengatik (zazpi urte, biktima bakoitzeko), 10 urtekoa, 16 urtetik beherakoari egindako sexu-eraso jarraituagatik, eta, bi urtekoa, haurren sexu-ziberjazarpenagatik. Gainera, beste neurri batzuen artean, espetxetik ateratzen denean 17 urte egin beharko ditu zaintzapeko askatasunean, eta, orotara 40.000 euroko kalte-ordaina eman beharko die hiru biktimei.
Euskalmeten arabera, urria "oso lehorra" izan da: ohiko prezipitazioen erdia egin du
Arabako zenbait eremutan, mende honetan izan den "urririk beroena eta lehorrena" izan dute, eta batez besteko tenperatura ohi baino 1,2 ºC gorago egon da.
NEIKERrek animalia-osasunaren inguruko ikerketa indartu du, segurtasun handiko laborategia berrituta
Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia handitu dute, eta laborategi eta gela espezializatu berriak jarri dira. Horrek arrisku handiko patogenoak aztertzeko eta biosegurtasunean aurrera egiteko gaitasuna optimizatzen du, animalien ongizatearen nazioarteko estandarrak errespetatuz.