Hego Euskal Herrian bermatuta dago ur-hornidura, baina egoera kezkagarria da Nafarroa hegoaldean
Hego Euskal Herriko hiriburu eta herrietako ur-hornidura bermatuta dago, baina Nafarroa hegoaldeko urtegiak maila kezkagarrian daude apirileko azken astean.
Gasteiz eta Bilbo urez hornitzen dituzten Arabako Ullibarri eta Urrunaga urtegi arabarrak eta Ordunte (Burgos), % 75, % 73 eta % 87an daude beteta, hurrenez hurren, Ebroko Ur Konfederazioaren datuen arabera. Donostia urez hornitzen duen Añarbe, bere aldetik, % 82an dago beteta.
Urtegi arabarretan ur maila ez da askorik jaitsi duela hilabeteko mailatik -bi hektometro Ullibarrin eta bat Urrunagan-, apirila lehorra egin duen arren.
Azken hiru hilabeteko lehortearen ondorioz, data hauetan azken hamar urteetan batez beste neurtu diren mailatik (% 85) behera dauden arren, eta duela urtebete % 88ra zegoela kontuan hartu behar bada ere, ur hornidura bermatua dago.
Gizpuakoan Añarbekoa da, 37,2 hektometroko edukierarekin, urtegirik handiena, Donostia eta inguruko herriak hornitzen ditu. Gaur egun 30,7 hektometro ur daude bertan gordeta, edukieraren % 82,4, beraz. Azken hilabetean igo ere egin da maila, egin duen euri apurragatik.
Hegoaldera okerrago
Nafarroan, hegoaldera egin ahala, okerrera egiten du egoerak. Nafarroako ipar partean eta erdialdean, urtegien maila azken urteetako batez besteko maila paretsu edo are hobexeagoan ere aurkitzen dira. Urdalur % 83an dago betea, iruindarrak urez hornitzen dituen Eugi % 90ean eta Irabia % 78an.
Itoiz ordea % 69ra dago, azken hamarkadako batez besteko % 78,7ko mailatik ia hamar puntu behera.
Egoera bereziki kezkagarria da Esa eta Allotzen. Esako urtegiak 447 hektometro kubikoko edukiera izanik, 250 ditu beteta, % 56, beraz. 2022ko aste honetako maila eta azken hamarkadako batez bestekoa % 84koa da.
Allotz, berriz, % 48ra dago. 66 hektometro kubikoko edukiera du Allotzek eta Lizarra aldean lurrak ureztatzerako eta argindarra lortzeko erabiltzen da bertako ura. Urtegi horretan azken hamarkadan % 79ko maila izan da aste honetan batez beste; iaz, urte sasoi honetan % 88 zuen beteta.
Embalse de Yesa, el sábado 29. Foto; Marivi Glez. de Audicana Velar
Albiste gehiago gizartea
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.