Espainiako Eliza katolikoaren arabera, 728 dira adingabeei bere esparruan egindako sexu-abusuak
Adingabeak babesteko eta abusuak prebenitzeko Eliza katolikoaren bulegoek 728 testigantza jaso dituzte azken hiru urteetan (martxan jarri zirenetik), joan den mendeko 40ko hamarkadatik 2022ko amaierara arte Eliza katolikoaren esparruan adingabeen edo pertsona kalteberen aurka egindako sexu-abusuen inguruan.
Hori ondorioztatzen da Espainiako Gotzainen Biltzarrak egin eta gaur Madrilen aurkeztu duen 'Para dar luz' txostenetik. Elizak Espainian pederastiari buruz aurkezten duen lehen agiria da.
Datuen arabera, zenbatutako 728 kasuetatik 283 elizbarrutietako bulegoetan jaso ziren eta 445 kongregazioetako bulegoetan. Guztira, 927 biktimak aurkeztu dituzte lekukotasunak bulego horietan.
Abusuak egin ziren datari dagokionez, hamarkadaka ordenatuta, dokumentuak erakusten du kasuen % 80 1990 baino lehen gertatu zirela. Zehazki, 1950 baino lehenagoko bi kasu zenbatzen dira: 40 1950 eta 1960 artean; 137 1960 eta 1970 artean; 172 1970 eta 1980 artean; 127 1980 eta 1990 artean; 45 1990 eta 2000 artean; 20 2000 eta 2010 artean; 60 2010 eta 2020 artean, eta 34 kasu 2020tik aurrera.
Sexuari dagokionez, erasotzaileen % 99 baino gehiago gizonezkoak dira (bost emakume akusatu) eta, biktimei dagokienez, gizonak dira gehienak (% 82,6).
Akusatuen % 63,6 hilda daude
Akusatuen erdia baino gehiago (378 guztira) apaizak dira (% 52). Gainera, 208 erlijioso, 92 laiko eta 23 kasutan salatzaileak ez zuen jakin erasotzailearen kargua. Akusatuen % 63,6 hilda daude.
Txostenak zehazten duenaren arabera, abusu gehienek izaera homosexual maskulinoa dute, eta kasuen % 81,89ra iristen dira; abusu heterosexualak, berriz, % 17,69ra baino ez.
Abusuen % 46,9 eskola-eremuan gertatu ziren (ikastetxeak, institutuak, gelak, eskolako jolastokia, gimnasioak); % 15,79 parrokia-eremuan (parrokia, eliza, errektoretza, parrokia-zentroak) eta % 14,57 mintegietan, barnetegietan edo eskolanietan.
Era berean, denbora librearen edo aisialdiaren esparruan gertatutako kasuen % 7,28 (txangoak, kanpaldiak, erromesaldiak) beste eremu batzuetan ere gertatzen dira (% 15,4), hala nola familia-etxeetan, etxe erlijiosoetan edo autoetan.
Albiste gehiago gizartea
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.