NBEk ohartarazi duenez, "mundua iparra galtzen ari da"
Antonio Guterres Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusiak ohartarazi du desberdintasuna, autoritarismoa eta gatazka armatua gero eta mehatxu handiagoa direla planetako herritarren eskubide eta askatasunentzat. Hala esan du igande honetan, Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalaren 75. urteurrenean, egin duen hitzaldi goibel batean.
"Mundua iparra galtzen ari da", esan du Guterresek. "Gatazkak bortizki hedatzen ari dira. Pobrezia eta gosea areagotzen ari dira. Desberdintasunak gero eta sakonagoak dira, aldaketa klimatikoa krisi humanitario bihurtu da, autoritarismoa gero eta ugariagoa da, espazio zibila gero eta txikiagoa, hedabideak setiatuta daude, genero berdintasuna urruneko ametsa da eta emakumearen ugaltzeko eskubideak atzerantz doaz", deitoratu du.
Krisi horiek guztiak Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren kontra doaz, horren oinarri nagusiaren kontrakoak baitira: "Gizon-emakume guztiak aske jaiotzen dira, duintasun eta eskubide berberak dituztela". Hain zuzen ere, hori da "gerrekin amaitzeko, zatiketak gainditzeko eta guztiontzako bake eta duintasuneko bizitza sustatzeko ibilbide-orria", Guterresen esanetan.
"Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak bidea erakusten digu tentsioak konpontzeko, balio komunak erabiltzeko eta gure munduak hain beharrezko duen segurtasuna eta egonkortasuna sortzeko", esan du NBEko idazkari nagusiak.
Ildo beretik, Guterresek dei egin die NBEko kide diren herrialdeei adierazpenean islatzen diren "balio atenporalekiko konpromisoa indartzeko", bereziki, 2024ko irailean egingo den Etorkizunaren Goi-bilerara begira, han eztabaidatuko baitituzte mundu osoko agintariek datorren hamarkadarako gidalerro sozial, kultural eta ekonomikoak.
Volker Türk Nazio Batuen Erakundeko Giza Eskubideetarako goi komisarioak ere dokumentuaren garrantzia aldarrikatu du. "Orain inoiz baino gehiago, Giza Eskubideen garaia da", adierazi du. "Ez da dokumentu historiko soil bat, baizik eta partekatzen dugun gizateriaren testigantza bizi bat, denboraz kanpoko gida bat", gaineratu du.
NBEren Giza Eskubideetarako goi komisarioaren iritziz, Bigarren Mundu Gerraren amaieratik ikusi ez diren indarkeriazko gatazka mailak ikusten eta pairatzen ari da mundua: "Desberdintasunak, diskriminazioak eta gorrotoaren diskurtsoak areagotzen ari dira, baita zigorgabetasuna, zatiketak eta polarizazioa ere, larrialdi klimatikoarekin batera".
"Horrek are ageriago uzten du balantzea egiteko, ikasgaiak ikasteko eta giza eskubideetan oinarritutako etorkizun bat elkarrekin eraikitzeko beharra. Adierazpen Unibertsalak promes bat eskaintzen du, denok eskubide- eta duintasun-berdintasunean jaiotzen garela, eta ekintza-plan bat ere eskaintzen digu. Hausnarketa handi baterako unea da, elkarrekin giza eskubideetan oinarritutako irtenbide komunak bilatzeko", esan du Türkek.
Zure interesekoa izan daiteke
Olentzerok eta Mari Domingik ilusioz beteko dituzte Bilboko kaleak gaur
Kalejira 17:30ean hasiko da Moyua plazatik eta Kale Nagusia zeharkatuko du Arriaga Antzokiraino. Bertan, ikuskizuna, tailerrak eta Euskal Herriko Gabonetako pertsonaiarik maitatuenen bisita izango dira.
Olentzeroren bilakaera: Gizon arlote eta zikina izatetik lagunkoia eta garbia izatera
Olentzero pertsonaia beldurgarri, zikin, erretzaile eta mozkor izatetik Gabonetako pertsonaia lagunkoia izatera pasa da. Horren itxura eta izaera asko aldatu dira, eta gaur gaurkoz olentzero piparik gabe eta txukun ageri zaigu. Ikazkina eta Mari Domingi euskal aldaketa sozial eta kulturalen isla dira. Hala azaldu du Elixabete Imaz antropologoak.
Barakaldoko 54 urteko emakumearen heriotza hilketa matxista izan dela baieztatu dute
27 urteko gizon bat atxilotu dute ustezko hiltzaile gisa. Agintariek hilketa gaitzetsi eta elkarretaratzea deitu dute biharko: 12:00etan, Barakaldoko Herriko Plazan. Argitan talde feministak, bestalde, beste bilkura bat deitu du astearterako, 19:00etan Bide Onera plazan.
Emakume batek sexu erasoa egin diotela salatu du Eibarren
Erasoa igandean gertatu zen, eta Ertzaintzak ikerketa zabaldu du. Oraingoz ez dute atxiloketarik egin.
Auto baten gidaria hil da GI-636 errepidean, Lezon, kamioi batekin aurrez aurre talka eginda
Errepidea itxita egon da bi noranzkoetan larrialdi zerbitzuak lanean aritu direnean eta errepidea garbitzeko lanek iraun duten bitartean. 17:45ak aldera zabaldu dute eta egoera normaltasunera itzuli da.
2026ko txertaketa egutegia eguneratu du Osasun Sailak, helduentzat arnas birus sintzitialaren aurkako txertoa sartuz
34,5 milioi euro bideratuko ditu Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak txertoetara 2026an, Euskadiko Txertoen Aholku Batzordearen gomendioak aintzat hartu, eta txerto berriak sartuz heldu zein haurren egutegietan, herritarren immunitatea indartzen jarraitzeko.
Abadiñoko bizilagunak, hunkituta, sari nagusiko dezimoak kultur elkarte bati esker eskuratu dituzte eta
79432 zenbakiari egokitu zaio Gabonetako Loteriaren zozketa bereziaren sari nagusia, seriko lau milioi euroko saria dakar (dezimo bakoitzeko 400.000 euro).
Bimba y Lola saltokiko langileei bigarren saria egokitu zaie
Bigarren sariak (70.048) zoriona banatu du Bilboko eta Donostiako Bimba y Lola moda kateko saltzaileen artean, zenbaki horrekin jokatzen baitzuen enpresak. 125.000 euro jasoko dituzte dezimo bakoitzeko.
Lau bosgarren sarik (23112, 60649, 77715 eta 41716) 400.000 eurotik gora utzi dituzte Euskal Herrian
Lehenak, 23112ak, 180.000 euro banatu ditu Usurbilgo Urbil merkataritza-gunean eta Bilbon. 60649aren serie bat Gasteizen, Leclerc saltokian, jausi da, eta 41716ren beste bat, Donostian . 77715 zenbakia oso banatua egon da eta Iruñean, Bilbon eta Leioan jausi da.
Igorreko errugbi taldeak 14 milioi banatu ditu hirugarren sariarekin (90693)
Hirugarren saria (90.693) oso txoko askotan banatu da. Zenbakia toki askotan saldu da. Igorren, adibidez, 14 milioi euro baino gehiago utzi ditu. Arratiko Zekorrak errugbi taldeak eskuratu zituen saritutako hirugarren zenbaki horretako serie guztiak.