Gorroto-delituak ia erdira jaitsi ziren Euskadin, 2023an
Euskadik 281 gorroto-delitu erregistratu zituen 2023an, eta 2022an, berriz, 435, gehienak lesio, mehatxu eta derrigortze arrazista eta xenofoboak, "Euskadiko 2023ko Gorroto Gertakarien Txostenean" jasotako datuen arabera.
Eusko Jaurlaritzak astelehen honetan argitaratu du "Euskadiko Gorroto Gertakariei buruzko 2023ko Txostena", Jon Mirena Landa irakaslearen eta EHUko Giza Eskubideen eta Botere Publikoen UNESCO Katedraren zuzendariaren zuzendaritzapean egina. Txosten horretan, Ertzaintzak 2023an erregistratutako 281 gorroto-gertakari eta gorroto-arau-hauste administratibo aztertzen dira.
Azken hiru urteetan gorroto-delituek izan duten hazkunde "nabarmenaren" ondoren, 2023an modu "nabarmenean" jaitsi dira, zehazki, 2022an baino % 35 gutxiago, 2021eko mailetan kokatuz, nahiz eta gertakarien kopurua ia hirukoitza den pandemiaren aurreko azken urtearekin, 2019koarekin, alderatuz gero, orduan 105 erregistratu baitziren.
Erasotako kolektibo babestuaren arabera, gehien-gehienek arrazismo-xenofobiaren biktima izaten jarraitzen dute, 180 guztira, hau da, % 64, eta intzidentzia erlatiboa "aurreko urtekoa baino nabarmen handiagoa" da, erregistratutako gertakarien ia bi herenera iristen baita.
Horien atzetik, sexu-orientazioaren eta sexu-identitatearen aurkako delituak daude (45, % 16). Delitu arrazista eta xenofoboen aldean, bigarren kolektibo biktimizatuena da, baina alde handiagoarekin; izan ere, aurreko urteetakoekin alderatuz gero, ehunekoa askoz ere txikiagoa da (% 26 2021ean eta % 22 2022an).
Hirugarren tokian, ideologiagatiko gorroto-delituak daude (22 guztira, % 8), eta ehuneko hori 2022koaren berdina da. Biktimaren sexuan edo generoan oinarritutako gorroto-delituak (18), berriz, nabarmen jaitsi dira aurreko urtearekin alderatuta, 2023an izandako gertakarien % 15etik % 6ra.
Horrela, generoak hirugarren postua galdu du, 2022an lortu zuena, eta erregistro-maila "moderatuagoetara" itzuli da, ideologiaren zertxobait atzetik, horrela laugarren postuan kokatuz.
Bestalde, modu hondarragoan (guztizkoaren ia % 6), dibertsitate funtzionaleko kolektiboen (sei), aporofobiaren (hiru), antisemitismoaren (bat) eta beste kategoria batzuen (bat) aurkako gertakariak erregistratu dira. Adina erregistroetan agertzen hasi da (bost); sinesmenen eta erlijio-praktiken kategorian, berriz, ez da inolako gorabeherarik erregistratu.
Albiste gehiago gizartea
Aurkikuntza arkeologiko oso garrantzitsua Iruñean: Barbazanako dorrearen barruan dagoen Kanonigoen atea
Iruñean, arkeologia aurkikuntza berria bat da albiste. Katedral ondoan dago eta Joseba Asiron alkateak eta urbanismo batzordeak bisitatu berri dute. Aurkikuntza ikusgarri eta garrantzitsuaz mintzatu da Iñaki Sagredo arkeologoa. Bertara bisita gidatua egiteko aukera du nahi duenak.
Giza Eskubideen Behatokiak kereila bat bultzatu du 1974ko Asturiagako segadagatik
Iragarri du kereila bat aurkeztuko duela 1974an Hondarribian izandako polizia-operazio frankista batean hildako Roque Méndez Villada eta José Luis Mondragón Elorzaren heriotzagatik.
Zazpi ibilgailuk istripua izan dute Txorierriko igarobidean, eta auto-ilara luzeak daude errepideetan
Ezbeharra asteazken honetako goizeko zortziak baino lehen gertatu da, eta ez da inor zauritu, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak jakinarazi duenez.
Adunako prostituzio-etxe bateko arduraduna atxilotu dute, sexu-esplotazioa eta sexu-eraso saiakera bat egitea leporatuta
Lokaleko langileetako batek tratu umiliagarria jasan zuela eta drogak kontsumitzera behartu zutela salatu zuen, besteak beste.
Elkar argitaletxeak erabaki du Igartza bekarekin ez jarraitzea, CAFek Israelekin duen lotura dela eta
Saioa Alkaiza bertsolari eta idazleak sariari uko egin eta hamar egunera iritsi da Elkarren erabakia. “Palestinar herriaren kontra gauzatzen ari den genozidioan CAFek duen inplikazioa" salatu zuen sortzaile iruindarrak.
Donostian izandako azken sexu erasoa salatzeko bilkura egin dute hiriko udaletxe atarian
45 urteko gizon bat atxilotu dute joan den ostiralean emakume batek jasandako sexu-erasoaren egilea izatea egotzita. Emakumeak ertzain-etxean salatu zuenez, gizonak sexu-erasoa egiteaz gain, zer egiten zuen eta norekin zegoen kontrolatzen zuen, eta lagunak ikustea debekatzen zion.
Euskal Sagardoak 2025eko sagar-uzta aurkeztu du Altzon
Aurtengoa sagar urtea dela ziurtatu dute, eta azken urtean bildutako sagar kopurua bikoiztea espero dute. Iaz ez bezala, aurtengo sagar uztak itxura oso ona du.
Osakidetzak 48 urtera zabalduko du bularreko minbizia detektatzeko baheketa
Osakidetzako Protonterapia Unitate berriaren obrak bisitatu ditu Imanol Pradales lehendakariak, eta bertan egin du iragarpena.
Bilboko hilketagatik atxilotutakoak ez dira indarkeriazko taldeetako kideak, Ertzaintzako buruaren arabera
"Etxerako bidean elkar ezagutzen ez zuten bi gazte taldekoak ziren" hiru atxilotuak eta hildakoa. Dirudienez, elkarri irainka hasi ziren, eta azkenean liskarra gertatu zen. Ertzaintzaren buruak errefusatu du atxilotuek talde edo indarkeriazko taldeekin lotura dutenik.
Urolako eta Goierriko adingabeen odolean konposatu kimikoak daudela baieztatu dute
EHUren azterketa batek ondorioztatu du adin txikikoetan aurkitutako PFAS konposatu kimikoen mailek ez dutela arrisku larririk eragiten osasunerako, baina zaintza indartzeko premia ohartarazi du.