Nafarroa eta EAE buru dira bizi-testamentuak egiten
Nafarroa eta Euskal Autonomia Erkidegoa (EAE) dira Espainiako Estatuan aurretiazko borondateen dokumentu gehien erregistratuta dituzten erkidegoak. Dokumentu horri bizi-testamentu ere esaten zaio, eta adinez nagusi direnei aukera ematen die beren borondatea adierazi ezin duten egoeretan jaso edo saihestu nahi dituzten tratamendu medikoei buruz erabakitzeko.
EAEn, aurretiazko borondateen dokumentuen erregistroa etengabe hazi da. Gaur egun, 47.616 pertsonak eman dute izena, eta gorakada nabarmena izan da azken urteetan: 4.900 dokumentu erregistratu ziren 2019an, beherakada izan zen 2020an covid-19aren pandemiaren ondorioz, 5.397 erregistratu ziren 2022an eta 9.194 2023an.
Gero eta inskripzio gehiago daude EAEn, eta horrek erakusten du kontzientziazio handiagoa dagoela bizitzaren amaiera norberaren balioen eta nahien arabera planifikatzeak duen garrantziaz.
Zer da aurretiazko borondateen dokumentua?
Aurretiazko borondateen agiria lege-tresna bat da, egoera mediko kritikoetan autonomia pertsonalarekiko errespetua bermatzen duena. Pertsona batek bere kabuz erabakirik hartu ezin badu jaso nahi dituen zainketa medikoei eta tratamenduei buruz dituen lehentasunak zehaztea du helburu.
Noiz aplikatzen da?
Konorterik gabe, gaixotasun larri edo komunikatzeko gaitasunari eragiten dion beste edozein gaitzek jota nork bere borondatea adierazi ezin duenean erabiltzen da.
Ohiko zalantzak
Ohiko galderetako bat dokumentua aldatzeko edo baliogabetzeko aukerari buruzkoa da: erabiltzaileak nahi duenean eguneratu edo baliogabetu ditzake jarraibideak. Hala ere, argitu behar da dokumentu horrek ez duela eutanasia eskatzearekin zerikusirik, tratamendu medikoetan mugak eta lehentasunak ezartzen baititu.
Ordezkariaren papera
Dokumentuak, halaber, ordezkari bat izendatzeko aukera ematen du, konfiantzazko pertsona bat, eta hori arduratuko da islatutako erabakiak betetzen direla zaintzeaz. Ordezkari horrek izango ditu, nagusiki, medikuen taldearekin hartu-emanak.
Albiste gehiago gizartea
Pertsona gorrek komunikazioaren eta informazioaren irisgarritasunerako eskubidea aldarrikatu dute
10.000 pertsonak erabiltzen dute egunero zeinu-hizkuntza Euskadin, eta aurre egin beharreko oztopo ugari dituzte.
Arabako Foru Aldundia Bernedoko udalekuetako familiekin bildu da gaur
Testigantzak biltzea zen asmoa, gertatutakoa egiaztatzeko eta aurrerantzean jarraitu beharreko bidea zehazteko.
Izkiko Parke Naturalak 'Starlight helmuga' ziurtagiria lortu du, zeru izartuak behatzeko ezaugarri onak izateagatik
Agiri horrek duela urte batzuetatik hona landu diren ekimenak aitortu ditu, hala nola ingurumen-hezkuntzaren eskaintza eta ingurumenaren gaineko ekintza sustatzeko neurriak.
San Fermin Txikito jaiak hasi dira Iruñeko Alde Zaharrean
Zinegotzi txikiek bota dute txupinazoa Nafarroako hiriburuko Alde Zaharreko klaretarren elizako teilatutik. Gaurtik igandera bitartean, jardueraz betetako agenda izango dute herritarrek eta bisitariek.
Eusko Jaurlaritzak Es-Alert sistemaren eraginkortasuna probatuko du urriaren 2an
Balmasedan eta inguruetan egingo da proba. Udalerri horretan kokatutako gailuetan alarma soinu bat entzungo da, eta testu-mezu bat zabalduko da. Mezuak probat bat dela adieraziko du, eta ez benetako arrisku-egoera bat.
Amaitzear da inoiz egin den mahats bilketarik laburrena
Eguraldiak eta mildiu gaitzak baldintzatuta, uzta ez da oparoa izan, baina amaitzear den bilketa labur honetan jasotako mahatsa oso kalitate onekoa omen da.
Zupiriak salaketa jartzeko eskatu die Bernedoko udalekuetako haurren familiei, deliturik dagoela uste badute
PPko legebiltzarkide Ainhoa Domaicak adingabeak babestu ez izana aurpegiratu dio Segurtasun sailburuari, Jaurlaritza "beste alde batera" begira egon dela iritzita.
Sindikatuek lanuzte orokorra deitu dute Palestinaren alde urriaren 15erako Hego Euskal Herrian
Ohar batean, LAB, CCOO, Steilas, Solidari, Etxalde eta Hiru sindikatuek adierazi dute "borroka, mobilizazioa eta langileen batzarrak" izango direla Hego Euskal Herriko lantokietan.
Nolako kontrolak pasa behar dituzte udalekuek?
Bernedoko udalekuen inguruan sortutako polemikaren ostean, horiek bete beharreko baldintzen inguruko eztabaida piztu da.
Arabako Foru Aldundiak adierazi duenez, inoiz ez dute kexarik jaso Bernedoko udalekuen inguruan
Ana Del Val Kultura eta Kirol diputatuak adierazi duenez, Arabako Foru Aldundia datozen egunetan bilduko da familiekin, haien testigantzak bertatik bertara ezagutzeko. Gainera, udaleku horiei buruzko informazio guztia biltzen ari direla esan du, foru erakundeak zer neurri hartuko dituen ikusteko. "Guztiz salagarriak dira gertakari horiek", gaineratu du Del Valek.