Nafarroa eta EAE buru dira bizi-testamentuak egiten
Nafarroa eta Euskal Autonomia Erkidegoa (EAE) dira Espainiako Estatuan aurretiazko borondateen dokumentu gehien erregistratuta dituzten erkidegoak. Dokumentu horri bizi-testamentu ere esaten zaio, eta adinez nagusi direnei aukera ematen die beren borondatea adierazi ezin duten egoeretan jaso edo saihestu nahi dituzten tratamendu medikoei buruz erabakitzeko.
EAEn, aurretiazko borondateen dokumentuen erregistroa etengabe hazi da. Gaur egun, 47.616 pertsonak eman dute izena, eta gorakada nabarmena izan da azken urteetan: 4.900 dokumentu erregistratu ziren 2019an, beherakada izan zen 2020an covid-19aren pandemiaren ondorioz, 5.397 erregistratu ziren 2022an eta 9.194 2023an.
Gero eta inskripzio gehiago daude EAEn, eta horrek erakusten du kontzientziazio handiagoa dagoela bizitzaren amaiera norberaren balioen eta nahien arabera planifikatzeak duen garrantziaz.
Zer da aurretiazko borondateen dokumentua?
Aurretiazko borondateen agiria lege-tresna bat da, egoera mediko kritikoetan autonomia pertsonalarekiko errespetua bermatzen duena. Pertsona batek bere kabuz erabakirik hartu ezin badu jaso nahi dituen zainketa medikoei eta tratamenduei buruz dituen lehentasunak zehaztea du helburu.
Noiz aplikatzen da?
Konorterik gabe, gaixotasun larri edo komunikatzeko gaitasunari eragiten dion beste edozein gaitzek jota nork bere borondatea adierazi ezin duenean erabiltzen da.
Ohiko zalantzak
Ohiko galderetako bat dokumentua aldatzeko edo baliogabetzeko aukerari buruzkoa da: erabiltzaileak nahi duenean eguneratu edo baliogabetu ditzake jarraibideak. Hala ere, argitu behar da dokumentu horrek ez duela eutanasia eskatzearekin zerikusirik, tratamendu medikoetan mugak eta lehentasunak ezartzen baititu.
Ordezkariaren papera
Dokumentuak, halaber, ordezkari bat izendatzeko aukera ematen du, konfiantzazko pertsona bat, eta hori arduratuko da islatutako erabakiak betetzen direla zaintzeaz. Ordezkari horrek izango ditu, nagusiki, medikuen taldearekin hartu-emanak.
Zure interesekoa izan daiteke
Berbaz eta kantuz eman diote hauspoa euskarari euskalgintzako hainbat eragilek
Aktore, musikari zein bertsolariak igo dira oholtza gainera euskararen aldeko ekitaldian, eta ikuskizun musikatua eskaini dute Gorka Urbizuk, Maia Ibarnek eta Gontzal Mendibilek, besteak beste. Ane Labaka eta Sustrai Colina bertsolariak ere izan dira taula gainean. Txalo zaparrada batekin eta kantuan bukatu dute aldarrikapen artean abiatu den hitzordua.
Milaka lagun bildu ditu Euskalgintzaren Kontseiluak Bilbon, euskararen aldeko pizkundearen akuilu izan daitezen
Euskararen aldeko pizkunde berri baten premia gizarteratzea eta hizkuntza-politiketan jauzia emateko adostasun soziopolitikoa bultzatzea helburu duen ekitaldia egin dute Bilbao Arenan. 2026ko ekainaren 13rako hitzordua ere jarri dute euskaltzaleek.
23 urteko emakume bat desagertu da Donostian, eta Ertzaintzak ikerketa zabaldu du
Asteazkenean ikusi zuten azkenekoz, Gabon gauean, eta familiak ostiralean aurkeztu zuen salaketa.
Bost urte dira COVID-19aren aurkako lehen txertoak jarri zituztenetik
Bizkaian txertoa jaso zuen lehen emakumea eta txertoa jarri zion erizaina elkartu ditu EITBk, bosgarren urteurrenean. Ikusmina, beldurra, itxaropena eta mesfidantza agerikoak ziren orduan, bizitzen ari ginenarekin zerbait historikoa baitzen. Txertoak iritsita, egoera hobetzen joan zen. Une haiek gogoratu dituzte Begoñak, Itxasok eta Jorgek.
Animaliarik gabeko azoka egin dute Elgoibarren, dermatosi nodularraren ondoriozko debekua berriro ezarri ondoren
Dermatosi nodularrak kezka sortzen jarraitzen du lehen sektorean. Euskal Herrian ez da oraingoz kasurik atzeman, baina Frantzian kasuak ugaritzen ari direla eta, prebentzio modura, ferietan abereak azaltzea debekatu dute berriro. Eta neurri hori betetzen lehen azoka, Elgoibarko Gabon Zaharrekoa izan da.
Espetxeratu egin dute Azkoitian Gabon gauean sexu-erasoa egiten saiatzeagatik atxilotutako gizona
Guardiako epailearen aurrean deklaratu ondoren, epaileak badaezpada espetxeratzeko agindu zuen, sexu-eraso saiakera egotzita.
Idurre Eskisabel: “Euskarak larrialdi linguistikoan jarraituko du ezer egiten ez bada, baina badu irtenbidea”
Euskarak gaur egun bizi duen larrialdi linguistikoa gorabehera, Idurre Eskisabel Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusiak azpimarratu du egoerak irtenbidea duela. Euskararekiko atxikimendu soziala funtsezko faktorea dela nabarmendu du, baina norbanakoaren konpromisoa ezinbestekoa den arren, berez ez dela nahikoa eta erantzun estruktural eta politika publiko sendoak behar direla azpimarratu du.
Coruñako aireportua zabaldu dute, pistan basurde bat ikusi ostean hainbat orduz itxita egon eta gero
Madrildik eta Milandik abiatu eta Galiziako aireportuan lur hartu behar zuten bi hegaldi beste aireportu batzuetara bideratu dituzte, eta beste bi aireratzeko baimena noiz emango zain geratu dira.
Behe-lainoak zaildu egin du aireko trafikoa Loiun, eta sei hegaldi desbideratu dituzte
Bost hegaldi Santanderrera desbideratu dituzte, Loiu-Barajas konexio bat bertan behera geratu da, eta atzerapenak izan dira beste hiru hegalditan.
Arrasaten erositako txartel bati egokitu zaio Euromillonesen 54 milioi euroko saria
Txartela Arrasateko 66455 loteria administrazioko bulegoan saldu zuten, Musakola auzoko Eroski merkataritza zentroan.