Parkinson gaitzaren 400 kasu diagnostikatzen dira urtero EAEn, eta guztira 8.000 dira
Urtero, parkinson gaitzaren 400 kasu diagnostikatzen dira Euskal Autonomia Erkidegoan, eta guztira 8.000 pertsonak dute, Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak ostiral honetan zabaldutako datuen arabera. Halaber, Gurutzetako Unibertsitate Ospitaleko Mugimenduaren Nahasmenduaren Unitateak (Barakaldo) 400 gaixo baino gehiago artatu ditu 26 urteko ibilbidean.
55 urtetik gora azaldu ohi da gaitza, eta gizonei emakumeei baino zertxobait gehiago eragiten die.
Gaixotasunaren intzidentzia 100.000 biztanleko 8-18 pertsonakoa da EAEn. Adin taldeen araberako prebalentziari dagokionez, % 0,4koa da 65-74 urtekoen artean, % 4,7koa 75-84 urtekoen artean eta % 2,9koa 85 urtekoen eta hortik gorakoen artean. Datu horien arabera, munduko gainerako tokietan bezala, parkinsona bigarren gaixotasun neurodegeneratibo ohikoena da EAEn, alzheimerraren ondoren.
Gaitzaren ezaugarri klinikoak eta prebalentzia ez dira munduko gainerako herrialdeetakoetatik oso desberdinak EAEn, dardarinaren genean (LRRK2) ematen den euskal mutazioa deiturikoaren kasuan izan ezik. Gene hori Gipuzkoako zenbait udalerritan gaitza duten familia kasuen %50ean ager daiteke.
Parkinsona gaixotasun neurodegeneratibo progresiboa da, eta desgaitasuna eragiten du. Horren sintomarik bereizgarrienak dira borondatezko mugimenduen moteltasuna, zurruntasuna, geldialdiko dardara eta deanbulazioaren alterazioa barne hartzen duten motorrak.
Sintoma motorrez gain, oso ohikoak diren beste sintoma batzuk ere eragiten ditu parkinsonak, hala nola idorreria, usaimena galtzea, nekea, hipotentsio ortostatikoa eta beste nahasmendu disautonomiko batzuk, depresioa eta mina. Halaber, pazienteen % 30ek baino gehiagok dementzia garatzen dute.
Gaur, Parkinsonaren Nazioarteko Egunean, Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak eta Osakidetzak gaitzaren tratamenduan "arreta espezializatuagoa emateko eta terapia aurreratuenak eskaintzeko konpromisoa" adierazi dute.
Neurologia, neurokirurgia, neurofisiologia eta neurorradiologiako profesionalek osatzen duten Gurutzetako Unibertsitate Ospitaleko Mugimenduaren Nahasmenduaren Unitatea parkinsonaren eta mugimenduaren beste nahasmendu konplexu batzuen tratamendu kirurgikorako Espainiako Osasun Sistema Nazionalak egiaztatutako zortzi erreferentzia zentroetako bat da.
Albiste gehiago gizartea
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.
Euskadin ematen diren 10 gorroto-delitutik sei arrazistak edo xenofoboak dira
2024ko Gorroto Istiluen azken Txostenak egiaztatzen du kasuen kopuruak behera egin duela oro har, baina baieztatzen du arrazakeriak eta xenofobiak eragindako erasoak oraindik ere argi eta garbi nagusitzen direla gorrotoaren mapan Euskadin.
Andre Maria Zuriaren jaiek badute kartela
2025eko Andre Maria Zuriaren Jaiak Arabako hiriburuan ospatuko dira, abuztuaren 4tik 9ra.
Abisu horia ezarri dute Euskadin ostiralera arte, tenperaturak 35 gradura iritsiko baitira
Tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak, gunearen arabera.

Bilbo eta Arrigorriaga arteko RENFEren zerbitzua berrezarri dute, Alvia batek matxura izan ostean
Ezbeharra 07:20 aldera jazo da, Bilbotik ateratzen ari zen Alvia bat Ollarganen geldirik geratu denean, eta ezin izan du zirkulatzen jarraitu.