Frantzisko aita santua hil da, 88 urte zituela
Frantzisko aita santua astelehen honetan hil da, goizeko 07:35ean Vatikanoko Santa Marta etxean (Erroma), 88 urte zituela. Hala jakinarazi du bideo batean Kevin Joseph Farrel kardinalak. "Min handiarekin, Frantzisko aita santua gaur hil dela jakinarazten dut. Erromako apezpikua aitaren etxera itzuli da. Jaungoikoaren eta Elizaren zerbitzura eman du bizitza osoa eta ebanjelioaren balioa erakutsi digu fideltasunez eta maitasunez, eta bereziki, txiroenen eta baztertuenen alde", esan du Farrelek.
Santa Martako kaperan grabatutako mezuan, Pietro Parolin Vatikanoko estatu-idazkaria, Edgar Peña Parra estatu-idazkari ordezkoa eta Diego Ravelli zeremonia-maisua ere agertu dira.
Vatikanoan akreditatutako kazetariek, 09:45ean jaso dute lehen abisua, Santa Martako kaperan egingo zen agerraldi baten berri emanez, eta handik gutxira zabaldu dute heriotzaren berria, bideo batean. Aipatutako lau arduradunak beltzez jantzita agertu dira, eta Farrelek hartu du hitza: karmalengoa izanda, berari dagokio egoera kudeatzea Aulki Hutsa izena hartzen duen aldian, hau da, aita santua hiltzen denetik berria izendatzen dutenera arte.
Arratsaldean, Vatikanoak jakinarazi du heriotza zerk eragin duen. Buruko iktus bat izan du eta horrek koma egoera eta bihotzeko eta zirkulazioko akats sendaezinak eragin dizkio.
"Krisi zerebrobaskularra, koma, kolapso kardiobaskularra. Horiek dira Frantzisko aita santuaren heriotzaren kausak", jakinarazi du Vatikanoak. Andrea Arcangeli Vatikano Hiriko Osasun Departamentuaren zuzendariak sinatu du heriotza-agiria.
Hileta xumeagoa
Berak hala erabakita, aurreko aita santuek baino hileta xumeagoa izango du Frantziskok. Iazko apirilean onartu zuen aita santuen hileten erritualak xumetzea, eta besteak beste, ez dira hiru zerraldo, katafalkorik ezta aita santuen makulurik egongo.
Horixe ageri da Ordo Exsequiarum Romani Pontificisen bigarren edizioan. Frantziskok apirilaren 29an onartu zuen argitalpena, eta azaroaren 4an jaso zuen bere eskuetan. Diego Ravelli aita santuen ekitaldi liturgikoen arduradunak azaroan azpimarratu zuenez, bigarren edizio bat egin behar izan zuten: "Frantzisko aita santuak erritu batzuk sinpletzea eta egokitzea eskatu zuen".
Bergoglioren nahia omen zen erritu berrietan are gehiago azpimarratzea aita santua "artzaina zela, Kristoren ondorengoa, eta ez mundu honetako boteretsu bat".
Erritualaren aldaketa handietako bat hobiratzean egongo da, Vatikanoko basilikan izan beharrean, Erromako Andre Maria Nagusian egingo baita.
Azken agerraldia, atzo
Eliza katolikoaren 266. aita santuak 12 urte egin ditu karguan. Azken hilabeteotan haren osasun egoerak gorabehera handiak izan ditu, eta behin baino gehiagotan utzi behar izan ditu ekitaldiak bertan behera.
Pneumonia bilateralak jota 38 egun Erromako Gemelli ospitalean egin ondoren, martxoaren 23an jaso zuen sendagiria. Ordutik, oso ahul, Santa Martako bere egoitzan zegoen. Atzo eguerdian agertu zen azkeneko aldiz jendaurrean. San Petri basilikako balkoira atera zen, 'Urbi et Orbi' bedeinkapena ematera Pazko egunez meza entzutera bildu zirenei.
Bere izenean, kardinal batek irakurri zuen homilia; Gazarako su etena eskatu zuen Frantzisko aita santuak, eta berrarmatzearen kontra azaldu zen, beste behin.
Frantzisko Aita Santua hil ondoren, hurrengo aita santua nor izango den asmatzeko "kinielak" zabaltzen hasi dira. Ez da iragarpen erraza baina hainbat berri agentziaren arabera, dagoeneko badira nabarmentzen diren hautagai batzuk.
Erreakzioak
Frantziskoren heriotzaren berria zabaldu orduko, bata bestearen atzetik ari dira heltzen erreakzioak, mundu zabaleko ordezkari politikoen ahotik. Ia aho batez, guztiek goratu dute bakearekin, gizarte justiziarekin eta herritar zaurgarrienekin zuen konpromisoa.
Besteak beste, Imanol Pradales lehendakariak Aita Santu zendu berriaren "ahots irmoa" nabarmendu du, eta hark "zaurgarrien, migratzaileen eta ingurugiroaren" alde egindako lanean jarri du azpimarra.
Ildo beretik, Maria Chivite Nafarroako Gobernuko presidenteak ere bere atsekabea agertu du heriotza dela eta, eta Frantziskoren "balioak" nabarmendu ditu: "bakea, justizia soziala eta elkarrizketa".
Zure interesekoa izan daiteke
Auto-ilara luzeak Txorierriko igarobidean, Erandion zortzi ibilgailuk talka egin ondoren
Ibilgailuek ezkerreko erreia oztopatzen dute Erletxera bidean, eta istripua Arrontegiko eta Avanzadako zirkulazioan eragiten ari da.
Eric Olhatsek adingabeei sexu-erasoak egin izana ukatu du Baionan egindako epaiketan
1997-2022 urte artean sei adingaberi sexu-erasoak egitea leporatuta, gaur epaitu dute Aviron Bayonnaiseko entrenatzaile eta Realeko begiratzaile ohia. 10 urteko espetxe-zigorra eta 150.000 eurorainoko isuna jaso dezake.
Dermatosi Nodular Kutsakorra gaitza zabaltzea eragozteko neurriak zorroztu ditu Jaurlaritzak
Joan den hilean hartutako neurriei, beste bi gehituko zaizkie. Besteak beste, EAEra beste toki batzuetako ustiategietako behi-aziendak iristen direnean, albaitari ofizialen zaintzapean egongo dira 21 egunez.
DYAko presidente ohiaren iruzurra egiaztatu dute lekukoek, akusazioaren ustez
Epaiketak asteartean jarraituko du bi auzipetuen deklarazioarekin, eta ondoren aldeek behin betiko txostenak aurkeztuko dituzte.
Osasun teknikariek laugarren greba eguna izan dute Europako kideekin parekatzeko helburuarekin
Goi-mailako teknikariek eta osasun-espezialistek laugarren greba eguna izan dute Estatu osoan, Europan unibertsitate-graduak diren titulazioak Espainiar estatuan Lanbide Heziketa bidez eskuratzen dituztela salatzeko. Horrez gain, Erizaintzako tratamendu eta jarraipeneko lanbideetatik bereizitako profil profesional bat aitortzeko eskatzen dute.
Osakidetzak iaz baino % 11 txerto gehiago jarri ditu, eta gripearen aurka immunizatzeko deia egin du
75 urte baino gehiago edo gaixotasun kronikoren bat dutenek, nahi izanez gero, zita eskatu dezakete gripearen eta covidaren aurkako txertoa hartzeko.
Ikertu gisa deklaratu duen ertzainak ukatu egin du Amaya Zabarteri buruan ostikoa eman izana
Iazko martxoan, Realak eta PSGk jokatu zuten partidan ertzainek foam pilotak jaurti eta zauriak eragin omen zizkieten bi emakumeen salaketen instrukzioak beste pauso bat eman du gaur. Familiek behin eta berriro eskatu dituzten ertzainen deklarazioak hasi dira Donostian.
GOIDIaren biktimak: "Gure senideak ez zituen klimak hil, kudeaketa txarrak eta zientziarekiko errespetu faltak baizik"
GOIDIAren Biktimen Elkartearen presidenteak, Rosa Alvarezek, deitoratu egin du Kongresuko ikerketa-batzordeak kondenatzeko legezko baliorik ez izatea, eta, "garaipen soziala" dela esan duen arren, azpimarratu du oraindik pauso handi bat geratzen dela emateko: Mazon espetxera bidaltzea.
Ezkutatutako gailuak baliatuta gidabaimen-azterketan kopiatzen saiatu diren bi lagun harrapatu dituzte Bilbon
Agente batzuk ohartu ziren bi gizonek jarrera urduria eta antinaturala zutela, eta bularra ordenagailuaren pantailaren ondoan zutela azterketa egin bitartean.
Shein, AliExpress, Temu eta Wish jomugan, haur itxurako panpina sexualak saltzeagatik
Frantziako Gobernuak Shein plataforma debekatzearekin mehatxu egin du, panpina horiek merkatutik erretiratzen ez baditu. Online merkataritzako erraldoia, bere aldetik, Frantziako Justiziarekin kolaboratzeko prest agertu da, Parisko Fiskaltzak ikerketa abiatu ondoren.