Frantzisko aita santua hil da, 88 urte zituela
Frantzisko aita santua astelehen honetan hil da, goizeko 07:35ean Vatikanoko Santa Marta etxean (Erroma), 88 urte zituela. Hala jakinarazi du bideo batean Kevin Joseph Farrel kardinalak. "Min handiarekin, Frantzisko aita santua gaur hil dela jakinarazten dut. Erromako apezpikua aitaren etxera itzuli da. Jaungoikoaren eta Elizaren zerbitzura eman du bizitza osoa eta ebanjelioaren balioa erakutsi digu fideltasunez eta maitasunez, eta bereziki, txiroenen eta baztertuenen alde", esan du Farrelek.
Santa Martako kaperan grabatutako mezuan, Pietro Parolin Vatikanoko estatu-idazkaria, Edgar Peña Parra estatu-idazkari ordezkoa eta Diego Ravelli zeremonia-maisua ere agertu dira.
Vatikanoan akreditatutako kazetariek, 09:45ean jaso dute lehen abisua, Santa Martako kaperan egingo zen agerraldi baten berri emanez, eta handik gutxira zabaldu dute heriotzaren berria, bideo batean. Aipatutako lau arduradunak beltzez jantzita agertu dira, eta Farrelek hartu du hitza: karmalengoa izanda, berari dagokio egoera kudeatzea Aulki Hutsa izena hartzen duen aldian, hau da, aita santua hiltzen denetik berria izendatzen dutenera arte.
Arratsaldean, Vatikanoak jakinarazi du heriotza zerk eragin duen. Buruko iktus bat izan du eta horrek koma egoera eta bihotzeko eta zirkulazioko akats sendaezinak eragin dizkio.
"Krisi zerebrobaskularra, koma, kolapso kardiobaskularra. Horiek dira Frantzisko aita santuaren heriotzaren kausak", jakinarazi du Vatikanoak. Andrea Arcangeli Vatikano Hiriko Osasun Departamentuaren zuzendariak sinatu du heriotza-agiria.
Hileta xumeagoa
Berak hala erabakita, aurreko aita santuek baino hileta xumeagoa izango du Frantziskok. Iazko apirilean onartu zuen aita santuen hileten erritualak xumetzea, eta besteak beste, ez dira hiru zerraldo, katafalkorik ezta aita santuen makulurik egongo.
Horixe ageri da Ordo Exsequiarum Romani Pontificisen bigarren edizioan. Frantziskok apirilaren 29an onartu zuen argitalpena, eta azaroaren 4an jaso zuen bere eskuetan. Diego Ravelli aita santuen ekitaldi liturgikoen arduradunak azaroan azpimarratu zuenez, bigarren edizio bat egin behar izan zuten: "Frantzisko aita santuak erritu batzuk sinpletzea eta egokitzea eskatu zuen".
Bergoglioren nahia omen zen erritu berrietan are gehiago azpimarratzea aita santua "artzaina zela, Kristoren ondorengoa, eta ez mundu honetako boteretsu bat".
Erritualaren aldaketa handietako bat hobiratzean egongo da, Vatikanoko basilikan izan beharrean, Erromako Andre Maria Nagusian egingo baita.
Azken agerraldia, atzo
Eliza katolikoaren 266. aita santuak 12 urte egin ditu karguan. Azken hilabeteotan haren osasun egoerak gorabehera handiak izan ditu, eta behin baino gehiagotan utzi behar izan ditu ekitaldiak bertan behera.
Pneumonia bilateralak jota 38 egun Erromako Gemelli ospitalean egin ondoren, martxoaren 23an jaso zuen sendagiria. Ordutik, oso ahul, Santa Martako bere egoitzan zegoen. Atzo eguerdian agertu zen azkeneko aldiz jendaurrean. San Petri basilikako balkoira atera zen, 'Urbi et Orbi' bedeinkapena ematera Pazko egunez meza entzutera bildu zirenei.
Bere izenean, kardinal batek irakurri zuen homilia; Gazarako su etena eskatu zuen Frantzisko aita santuak, eta berrarmatzearen kontra azaldu zen, beste behin.
Frantzisko Aita Santua hil ondoren, hurrengo aita santua nor izango den asmatzeko "kinielak" zabaltzen hasi dira. Ez da iragarpen erraza baina hainbat berri agentziaren arabera, dagoeneko badira nabarmentzen diren hautagai batzuk.
Erreakzioak
Frantziskoren heriotzaren berria zabaldu orduko, bata bestearen atzetik ari dira heltzen erreakzioak, mundu zabaleko ordezkari politikoen ahotik. Ia aho batez, guztiek goratu dute bakearekin, gizarte justiziarekin eta herritar zaurgarrienekin zuen konpromisoa.
Besteak beste, Imanol Pradales lehendakariak Aita Santu zendu berriaren "ahots irmoa" nabarmendu du, eta hark "zaurgarrien, migratzaileen eta ingurugiroaren" alde egindako lanean jarri du azpimarra.
Ildo beretik, Maria Chivite Nafarroako Gobernuko presidenteak ere bere atsekabea agertu du heriotza dela eta, eta Frantziskoren "balioak" nabarmendu ditu: "bakea, justizia soziala eta elkarrizketa".
Albiste gehiago gizartea
Jaialdiak amaiera borobila eman dio Boisen, sei egun zirraragarriren ostean
Ekitaldiak zortzigarren edizioa itxi du, 1987an sortu zenetik izandako arrakastatsuenetako eta jendetsuenetako bat bezala.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak euskal hiriburuetako jaietan mobilizatzeko deia egin du
Plataformak "hipokrisia" leporatu die gobernuei eta hedabideei, eta manifestazioak deitu ditu Gasteizen (abuztuaren 6an), Donostian (abuztuaren 10ean), Bilbon (abuztuaren 15ean) eta manifestazio nazionala Iruñean (urriaren 4an).
Bilboko kale-saltzaileen aurkako sarekadak areagotu direla salatu dute
Udaltzainenganako errespetua eskatu du Bilboko Udalak. Manteroek diote euren egoera legeztatzea ezinbestekoa da bestelako lanetarako aukera izateko. Sarekadak salatzeko protesta deitu du biharko Bizkaiko Manteroen Elkarteak.
Bi atxilotu Gasteizen, gizon bati indarkeriaz lapurtzea leporatuta
04:15 aldera jazo da lapurreta, hiriburuko parke baten inguruan. 31 eta 29 urteko atxilotuak epailearen esku utziko dituzte, beharrezko izapideak amaitutakoan.
Atxilotu bat Ordizian kokaina, 10.000 euro eta kontrabandoko tabakoa zeramala
Gidaria atxilotu dute substantzia estupefazienteen trafikoko ustezko delitua egotzita, eta deklaratu gabeko tabakoa edukitzeagatik.
Tigre-eltxoaren kontrako fumigazio lanak egin dituzte bart Hendaian
Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.
20.000 sinadura, txosnak Euskal Herriko ondare inmaterial izendatzeko
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako txosnen batzordeek adierazi dute jaigune horiek "arriskuan" daudela, eta ondare inmaterial izendatzeko eskaera sinatzen eta zabaltzen jarraitzeko deia egin dute.
Zeledonek prest ditu aterkia eta ardo-zahatoa, kanpandorretik jaitsi eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko
Zuzeneko musikak, kalejirek, ekintza herrikoiek eta familia guztientzako proposamenek beteko dituzte Gasteizko kaleak abuztuaren 4tik 9ra, sei eguneko jai giroan.
Karabela portugaldarrak topatu dituzte Bakioko hondartzan beste egun batez uda honetan
Goizean, marmokak ikusi dituzte Bizkaiko zazpi hondartzatan, eta, atzo arratsaldean, Zurriolako hondartzan bainua hartzea debekatu behar izan zuten, karabela portugaldarrek eragindako "ziztada ugari" zenbatu baitzituzten, horietako batzuk nahiko larriak.
Auroroek Gasteizko Alde Zaharrean barrena abestu dute, Andre Maria Zuriaren jaietarako deia eginez
Igande honetan izandako Arrosarioaren Prozesioak milaka gasteiztar bildu ditu, Andre Maria Zuriaren horma-hobiaren aurrean hasita eta San Migel elizan egindako meza batekin bukatuta.